tam sıfat Arapça tamm 1. Eksiksiz, kesintisiz: "Tam iki saat yalandan tamirle uğraştım." - A. Gündüz. 2. Bütün, tüm. 3. za...
tam sıfat Arapça tamm
1. Eksiksiz, kesintisiz: "Tam iki saat yalandan tamirle uğraştım."- A. Gündüz.
2. Bütün, tüm.
3. zarf Uygun olarak, tıpkı, aynı: "Tam istediğim gibi davrandın."
4. zarf Sırasında, anında: "Tam mağazaya gireceğim zaman arkamdan bir ses geldi."- Ö. Seyfettin.
5. mecaz Gerçek, ehliyetli, yetkin, kusursuz: "Reşit Galip tam bir idealist gibi öldü."- O. S. Orhon.
6. argo Amerikan doları.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
tam adamına çatmak
tam adamına düşmek
tam adamını bulmak
tam gelmek
tam maaşla tekaüt (veya emekli)
tam üstüne basmak
TAM sıf. (ar. tamm).
1. Bir bütün olarak ele alınan bir şey için kullanılır: Bu konuya tam bir sayfa ayrıldı.
2. Bütünlüğü açısından ele alınan bir zaman dilimi için kullanılır: Tam iki yıl süren bir tedavi. Tam iki saat ayakta bekledik.
3. Kısıntıya, kesintiye uğramamış, eksiksiz bir şey için kullanılır: Tam yetkiyle iş başına geçmek. Tam bir sessizlik.
4. Ondan beklenen tüm niteliklere sahip olan; yetkin, mükemmel: Tam bir sekreter.
5. Tam adamına düşmek, tam adamını bulmak, bir iş için en uygun kişiyi seçmek; bir iş için güçlük çıkaran, huysuz, mızmız birini seçmek. || Tam maaşla tekaüt, parası bol, işi az bir göreve atanan ya da yerleşen bir kimse için şaka yollu söylenir. || Tam pansiyon -» PANSİYON. || Tam üstüne basmak, istenilen, aranılan ya da beklenilen bir şeyi bulmak. || Tam yol, gidebileceği en son hızla; süratli.
*Ask. Tam siper, düşmanın göremeyeceği biçimde tümüyle gizlenme.
*Bine. Tam planket, atı soğuktan korumak için üstüne örtülen bez.
*Bot. Tam çiçek, dört kısmı da (çanak, taç, erkekorganlar ve dişiorgaıı) bulunan çiçek.
*Ceb. Tam halka, sıfıra indirgenmemiş, sıfır bölenler kabul etmeyen değişmeli halka. (Z halkası tamdır; bir K değişmeli cismi üzerindeki n belirsizli polinomların K [X,, .... X()] halkası. I, değişmeli bir A halkasının bir asal ideali ise, bu durumda All bir tam halkadır.) [Eşanl. TAMLIK HALKASI.] || Tam sıralama, TüMEL" SIRALAMA' nın eşanlamlısı.
*Geom. Derece olarak ölçüsü 360 olan bir açı kesimi için kullanılır.
*Gökbil. Tam tutulma, bir Güneş tutulması sırasında, yeryüzünün en az bir noktasından Güneş diskinin Ay tarafından tamamen örtülmüş olarak gözlemlenmesi, daha kesin olarak bu olaya denk düşen evre
*Herhangi bir gökcisminin tutulması sırasında, bu gökcisminin bir başka gökcisminin gölge konisi içine tamamen girmesi, daha kesin olarak bu olaya denk düşen evre.
*ida. huk. Tam yargı (kaza) davası idari dava.
*Mant. Tam kuram, anlam ve sözdizimi bakımından tamlık" özelliğine sahip kuram. || Tam simge, kendi başına bir anlam ve özanlam içeren simge.
*Müz. Tam akort, majör tam akortta ilki majör, İkincisi minör, minör tam akortta ilki minör, İkincisi majör olmak üzere iki üçlünün üst üste gelmesinden oluşan üç sesli uyumlu akort.
*Reklam. Tam sayfa, bir gazete sayfasının tümünü kaplayan reklam.
*Siyas. Tam bağımsızlık, siyasal bağımsızlık yanında iktisadi ve kültürel bağımsızlığın da korunması gerektiğini, bunlardan birinin eksikliği durumunda bağımsızlığın sözkonusu olamayacağını savunan görüş. (Bk, ansikl. böl.)
*Sütç. Tam yağlı süt, kaymağı alınmamış süt.
*Topol. üzerinde her Cauchy dizisinin yakınsak olduğu bir metrik uzay için kullanılır. (Bk. ansikl. böl.)
*Uluslarar. huk. Tam yetki, temsil ettiği devlet ya da kişi adına kesin olarak görüşme yapabilme yetkisi.
*a. Bir bütün olarak ele alınan şey.
*Arit. Bir a sayısının tam kısmı, a nın doğal tamsayı kısmının kısaltması. || Bir tam, bir tam birim: Dört çeyrek bir tam eder.
*El sant. Bakırcılıkta, yapımı bitirilmiş ve kalaylanmış dövme bakır kap.
*Fels, Bir şeyin tam kavramı, Leibniz'e göre, bir bireyi türünde tek kılan sonsuz sayıda yüklemlerin tümü. ("Bir bireyin tam kavramı, onun başından gelip geçecek şeylerin tümünü olduğu gibi içerir†[eğer Tanrı o bireye varlık verecek olursa].)
*Mat. çözlm. Tam kısım fonksiyonu, İR den Z içine, x gerçek sayısına x ten küçük ya da x e eşit en büyük n tamsayısını eşlik ettiren fonksiyon. (Bu fonksiyon E (x), [x]ya da[|X]iile gösterilir.)[|X gerçek ya da karmaşık değişkenine göre tam seri, a†ler İR ya da (C nin elemanları olmak üzere X-» aâ€X" fneM) biçiminde olan fonksiyon serisi. (a0, a,, .... a†ye göre tam serinin katsayıları denir.) [Bk. ansikl. böl.]
* be.
1. Tam olarak, hiçbir eksik bırakmadan: işini tam yapmak.
2. Kesinlik belirtir: Tam saat ikide geldi. Tam evden çıkıyordum ki telefon çaldı.
3. Uygunluk belirtir; ne artık ne eksik: Bu araba tam istediğim gibi.
4. Tam gelmek, elbise, ayakkabı vb. sözkonusuysa, uygun gelmek, uymak. || Tam tamına, tamı tamına, ne az ne çok, tam söylendiği gibi; tamamıyla: Tam tamına yetmiş kilosun. Bir şeyi tamı tamına bilmek.
*Topol. Sıfır olmayan p sayısı ne olursa olsun IRP tamdır. Bir tıkız metrik uzay aynı zamanda bir tam uzaydır. Buna karşılık, O bir tam uzay değildir. Tamlık, herhangi sayıda tam uzayların kesişimi için korunur; ama birleşim sözkonusu olunca ancak sonlu sayıda tam uzaylar için korunma geçerlidir. Bir tam uzayın bir altuzayı, ancak ve ancak göz önüne alınan metrik için-kapalı olursa tamdır.
Tam uzaylara ilişkin başka özellikler için -> BAİRE UZAYI, CANTOR TEOREMLERİ ve DEĞİŞMEZ NOKTA'.
1. Bir bütün olarak ele alınan bir şey için kullanılır: Bu konuya tam bir sayfa ayrıldı.
2. Bütünlüğü açısından ele alınan bir zaman dilimi için kullanılır: Tam iki yıl süren bir tedavi. Tam iki saat ayakta bekledik.
3. Kısıntıya, kesintiye uğramamış, eksiksiz bir şey için kullanılır: Tam yetkiyle iş başına geçmek. Tam bir sessizlik.
4. Ondan beklenen tüm niteliklere sahip olan; yetkin, mükemmel: Tam bir sekreter.
5. Tam adamına düşmek, tam adamını bulmak, bir iş için en uygun kişiyi seçmek; bir iş için güçlük çıkaran, huysuz, mızmız birini seçmek. || Tam maaşla tekaüt, parası bol, işi az bir göreve atanan ya da yerleşen bir kimse için şaka yollu söylenir. || Tam pansiyon -» PANSİYON. || Tam üstüne basmak, istenilen, aranılan ya da beklenilen bir şeyi bulmak. || Tam yol, gidebileceği en son hızla; süratli.
*Ask. Tam siper, düşmanın göremeyeceği biçimde tümüyle gizlenme.
*Bine. Tam planket, atı soğuktan korumak için üstüne örtülen bez.
*Bot. Tam çiçek, dört kısmı da (çanak, taç, erkekorganlar ve dişiorgaıı) bulunan çiçek.
*Ceb. Tam halka, sıfıra indirgenmemiş, sıfır bölenler kabul etmeyen değişmeli halka. (Z halkası tamdır; bir K değişmeli cismi üzerindeki n belirsizli polinomların K [X,, .... X()] halkası. I, değişmeli bir A halkasının bir asal ideali ise, bu durumda All bir tam halkadır.) [Eşanl. TAMLIK HALKASI.] || Tam sıralama, TüMEL" SIRALAMA' nın eşanlamlısı.
*Geom. Derece olarak ölçüsü 360 olan bir açı kesimi için kullanılır.
*Gökbil. Tam tutulma, bir Güneş tutulması sırasında, yeryüzünün en az bir noktasından Güneş diskinin Ay tarafından tamamen örtülmüş olarak gözlemlenmesi, daha kesin olarak bu olaya denk düşen evre
*Herhangi bir gökcisminin tutulması sırasında, bu gökcisminin bir başka gökcisminin gölge konisi içine tamamen girmesi, daha kesin olarak bu olaya denk düşen evre.
*ida. huk. Tam yargı (kaza) davası idari dava.
*Mant. Tam kuram, anlam ve sözdizimi bakımından tamlık" özelliğine sahip kuram. || Tam simge, kendi başına bir anlam ve özanlam içeren simge.
*Müz. Tam akort, majör tam akortta ilki majör, İkincisi minör, minör tam akortta ilki minör, İkincisi majör olmak üzere iki üçlünün üst üste gelmesinden oluşan üç sesli uyumlu akort.
*Reklam. Tam sayfa, bir gazete sayfasının tümünü kaplayan reklam.
*Siyas. Tam bağımsızlık, siyasal bağımsızlık yanında iktisadi ve kültürel bağımsızlığın da korunması gerektiğini, bunlardan birinin eksikliği durumunda bağımsızlığın sözkonusu olamayacağını savunan görüş. (Bk, ansikl. böl.)
*Sütç. Tam yağlı süt, kaymağı alınmamış süt.
*Topol. üzerinde her Cauchy dizisinin yakınsak olduğu bir metrik uzay için kullanılır. (Bk. ansikl. böl.)
*Uluslarar. huk. Tam yetki, temsil ettiği devlet ya da kişi adına kesin olarak görüşme yapabilme yetkisi.
*a. Bir bütün olarak ele alınan şey.
*Arit. Bir a sayısının tam kısmı, a nın doğal tamsayı kısmının kısaltması. || Bir tam, bir tam birim: Dört çeyrek bir tam eder.
*El sant. Bakırcılıkta, yapımı bitirilmiş ve kalaylanmış dövme bakır kap.
*Fels, Bir şeyin tam kavramı, Leibniz'e göre, bir bireyi türünde tek kılan sonsuz sayıda yüklemlerin tümü. ("Bir bireyin tam kavramı, onun başından gelip geçecek şeylerin tümünü olduğu gibi içerir†[eğer Tanrı o bireye varlık verecek olursa].)
*Mat. çözlm. Tam kısım fonksiyonu, İR den Z içine, x gerçek sayısına x ten küçük ya da x e eşit en büyük n tamsayısını eşlik ettiren fonksiyon. (Bu fonksiyon E (x), [x]ya da[|X]iile gösterilir.)[|X gerçek ya da karmaşık değişkenine göre tam seri, a†ler İR ya da (C nin elemanları olmak üzere X-» aâ€X" fneM) biçiminde olan fonksiyon serisi. (a0, a,, .... a†ye göre tam serinin katsayıları denir.) [Bk. ansikl. böl.]
* be.
1. Tam olarak, hiçbir eksik bırakmadan: işini tam yapmak.
2. Kesinlik belirtir: Tam saat ikide geldi. Tam evden çıkıyordum ki telefon çaldı.
3. Uygunluk belirtir; ne artık ne eksik: Bu araba tam istediğim gibi.
4. Tam gelmek, elbise, ayakkabı vb. sözkonusuysa, uygun gelmek, uymak. || Tam tamına, tamı tamına, ne az ne çok, tam söylendiği gibi; tamamıyla: Tam tamına yetmiş kilosun. Bir şeyi tamı tamına bilmek.
*Topol. Sıfır olmayan p sayısı ne olursa olsun IRP tamdır. Bir tıkız metrik uzay aynı zamanda bir tam uzaydır. Buna karşılık, O bir tam uzay değildir. Tamlık, herhangi sayıda tam uzayların kesişimi için korunur; ama birleşim sözkonusu olunca ancak sonlu sayıda tam uzaylar için korunma geçerlidir. Bir tam uzayın bir altuzayı, ancak ve ancak göz önüne alınan metrik için-kapalı olursa tamdır.
Tam uzaylara ilişkin başka özellikler için -> BAİRE UZAYI, CANTOR TEOREMLERİ ve DEĞİŞMEZ NOKTA'.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR