Tanzimat Fermanı Nedir Kısaca

Gülhane Hatt-ı Hümayunu adıyla da anılan bu buyrultu, 3 Kasım 1839’da Topkapı Sarayı’nın Gülhane Parkı’nda, elçilerin ve devlet adamlarının...

Gülhane Hatt-ı Hümayunu adıyla da anılan bu buyrultu, 3 Kasım 1839’da Topkapı Sarayı’nın Gülhane Parkı’nda, elçilerin ve devlet adamlarının önünde okunarak ilân edilmiştir. Buyruk, garp ülkelerinin baskısıyla ilân edilmiştir.

Tanzimat Fermanı ile getirilen başlıca yenilikler şunlardır: Müslüman ve gayrimüslim olan her insanın can, mal, namus güvenliği sağlanacak, vergiler her insanın gelirine bakılırsa alınacak, askerlik belli başlı bir düzene bakılırsa olacak, mahkemeler her insana açık olacak, mahkeme sonucu olmadan kimse idam edilmeyecek, her insanın kendi malını istediği şeklinde kullanma ve miras hakkı olacaktır. Bu buyrultu ile devlet yönetiminde padişahın yetkileri sınırlandırılarak, yasaların üstünlüğü ilkesi getirilmiştir.

Tanzimat Fermanı ile getirilen başlıca yenilikler şunlardır

Tarihte Tanzimat Fermanı’ndan (1839), I. Meşrutiyet’in ilânına (1876) kadar geçen döneme Tanzimat Süreci denir. Bu devrin en mühim devlet adamları; Mustafa Reşit Paşa, Ahmet Cevdet Paşa, Midhat Paşa, Ali Paşa ve Fuat Paşadır. Ahmet Cevdet Paşa “Mecelle” adıyla tanınan kanunları yapmıştır. Midhat Paşa ise Meşrutiyet’in ilânı ve Kanun-Î Esasî mevzularında çalışmıştır.

Tanzimat Döneminde ortaya çıkan düşünceler, Mustafa kemal atatürk ilke ve inkılâplarında en yüksek noktasına ulaşmış ve Cumhuriyet Döneminde uygulanma olanağına kavuşmuştur.