Dini tarikatlar ile ilgili olarak genel ansiklopedik bilgilerin yer almış olduğu yazımız. Tarikat nedir ve niçin kurulur ne amaçlarlar? Büy...
Dini tarikatlar ile ilgili olarak genel ansiklopedik bilgilerin yer almış olduğu yazımız. Tarikat nedir ve niçin kurulur ne amaçlarlar?
Büyük dinlerin kurallarında sonradan meydana getirilen değişimlerle, yorumlarla, görüş farkları ile ortaya çıkmış inanç kollarına «tarikat» denir. Ayrıca, bir takım tarikatlar eski dinlerin kalıntılarını da yaşatmışlar, bazıları ise din kurallarının insanlara sert gelen hükümlerini yumuşatmışlardır.
«Tarikat» ile «mezhep», ilk bakışta, aynı şeyler şeklinde görünürse de aslına bakarsak birbirlerinden ayrıdırlar. En belli başlı farklarından birisi şudur: Mezheplerde kendisinden bir başkasına karşı hoş görürlük pek yoktur. Tarikatlar derhal tamamen hür fikirliliğe, hoş görürlüğe dayanırlar. Bununla birlikte, mezheplerin büyük topluluklara, hatta uluslara yönelmesine karşılık tarikatlar minik topluluklara, hatta fertlere yönelmişlerdir. Mezhepler sessiz, hareketsiz; tarikatlar sesli, hareketlidirler. Müzikleri, âyinleri vardır. Mezheplerde din ilhamı, tarikatlarda felsefe ve gerçek ilhamı vardır.
Müslümanlıkta 150-200 içinde büyüklü küçüklü tarikat bulunmaktadır. Ekranda görülen pencereden ilki Hz Muhammed’in (s.a.v) ölümünden derhal sonraki yıllarda, sonuncusu ise XIX. yüzyılda kurulmuştur.
Tutunmuş tarikatlar içinde Seyyid Ahmet Ebulhasan Rufai’nin kurduğu «Rufailik», Ali bin Abdullah Şâzelî’nin kurduğu «Şâzelilik», Ömer Ekmelüddin’in kurduğu «Halvetilik» başta gelir.
«Gülşeniye», «Celvetiye», «Sümbüliye», «Şabâniye» de başlıca tarikatlardandır. «Nakşıbentlik», «Bektaşilik», «Mevlevilik» de Türkler’in kurmuş oldukları başlıca tarikatlardır.
YORUMLAR