Teodolit Gösterim: 29 Boyut: 60.7 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/> Temel arazi ölçüm aleti.Kimin tarafınc...
Teodolit
Gösterim: 29Boyut: 60.7 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Temel arazi ölçüm aleti.Kimin tarafınca geliştirildiği saptanamamış olmakla beraber, daha 16. yüzyılda İngiliz matematikçi Leonard Digges'in teodolit kullandığı bilinmektedir.
Teodolitten yatay ve düşey açıların ölçülmesinde yararlanılır. Bazı çağıl teodolitler, hem yatay, hem de düşey doğrultuda dönebilen bir teleskoptan oluşur. Aletin yatay eksene oturması bir suterazisinin yardımıyla gerçekleştirilir. Teodolitlerden bilhassa yol ve tünel yapımı şeklinde çeşitli inşaat işlerinde yararlanılır. Bu emek harcamalar esnasında uygulanan nirengi (triangülasyon) teknikleri için lüzumlu olan arazi açıları, üç ayaklı bir sehpa üstüne kurulan teodolitle ölçülür.
Takeometre de bir tür teodolittir; bu aletin özelliği teleskopunun tümüyle tersine döndürülebilir olmasıdır. Fototeodolitler ise, aynı sehpa üstüne yerleştirilmiş bir fotoğraf makinesi ile teodolitten oluşur. Fototeodolitlerden fotogrametride yararlanılır.
Kaynak: Ana Britannica
Teodolit Kullanımı
Gösterim: 23Boyut: 354.6 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 22Boyut: 425.0 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 22Boyut: 588.6 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 21Boyut: 539.5 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 23Boyut: 272.5 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 22Boyut: 499.8 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 21Boyut: 419.2 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 22Boyut: 418.0 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Gösterim: 22Boyut: 310.5 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
akademi.itu.edu.tr
TEODOLİT;
Alm. Theodolit (m), Fr. Théodolite, İng. Theodolite.Teodolit yatay ve düşey açı ölçmeye yarayan optik aletlerdir. Elektronik teodolitler yatay ve düşey açıları direkt LDC ekranda anlık olarak yansıtır. Teodolit iki nokta arasındaki açı ölçümlerinde kullanıldığı şeklinde, doğrultu üstünde nokta aplikasyonu, direkt dik çıkma ve hat aplikasyonu şeklinde işlerde kullanılabilir.
Kırılgan bir ölçüm aletidir. Mesafe ölçme teodoliteleri; sine-teodolit ve foto teodolit olmak suretiyle iki tip halinde geliştirilmiştir. Foto-teodolitlerin sine-teodolitlerden farkı bu sonuçlara geniş bir görüş sahası elde eden oldukça kırılgan, durağan(durgun) cam levha kameranın konmuş olması ve müteaddit ışıklamaların yapılabilmesidir. Sine-teodolitin bir takip aleti olmasına karşılık foto-teodolit fotoğraf çekme esnasında yerine sabitlenir.
Çağıl teodolitlerle yüzdelik cinsinden iki sâniyelik açılar ölçülebilir. Astronomi maksadıyla kullanılan teodolitler üstünde fotoğraf makinesi de vardır. Rasathânelerde kullanılan bu cins teodolitlere fototeodolit denir. Fototeodolitlerle enlem ve boylam yönleri tam olarak bilinmeyen yerlerde kutup yıldızı, güneş ve öteki yıldızların gözlenmesiyle enlem ve boylam yönleri tespit edilebilir. Açı ve mesâfe ölçümünü elektronik olarak icra eden ve infrared (kızılaltı) ışınlarıyla çalışan bir jeodimetri (bir tür takometre) vardır. Bilgisayara da bağlanarak kırılgan ve acele ölçüm yapar.
Teodolitin en fazla kullanıldığı saha mesâfe ölçümleridir. Bu tür ölçümlerle baraj, binâ, yol, boru hatları konumları projeler üstüne aktarılır. İyi bir haritacı teodolit yardımıyla arâzi yapısını resimleyebilir. Bu tür emek harcamalar topoğrafya mevzuları içindedir. Teodolitle mesâfe bulmak için üstünde çok ince ölçekli işâretler bulunan bir sırık, mesâfesi ölçülecek noktaya konulur. Teodolit dürbününde sırık üstündeki görülebilen alt ve üst çizgiler arasındaki uzunluk okunduktan sonrasında teodolite özgü bir formülle mesâfe hesaplanır. Bu formül D= 100R+30 olarak verilmişse 30 teodolitin odak uzaklığı, R sırık üstündeki iki çizgi içinde okunan kıymet ve D ise hesapla bulunan mesâfedir. Formüldeki değerlerin hepsi santimetredir.
Derlemedir
YORUMLAR