Teşhis (Şahsileştirme) : İnsan dışındaki diri cansız varlıklara insan özelliği kazandırmaktır. Kaide: Her teşhiste bununla beraber kapalı ...
Teşhis (Şahsileştirme) : İnsan dışındaki diri cansız varlıklara insan özelliği kazandırmaktır.
Kaide: Her teşhiste bununla beraber kapalı istiare vardır.
Teşhis Örnekleri:
1. Güzel gitti diye pınar ağladı.
2. Menekşeler külahını kaldırır.
3. Bir sarmaşık uyanıyordu uykusunda geriniyordu bir eski duvarın sıvasında.
4. Toros dağlarının üzerine, ay un eledi tüm gece.
Teşhis ve İntak Nedir :
Teşhis, insan olmayan varlıklara insanların yapmış olduğu işleri mecazi olarak yaptırma; intak da bu varlıkları söyletme, konuşturma sanatıdır. Teşhis ve intak daha çok fabllarda kullanılır.
Teşhis ve İntak Örnekleri
a) Testi ile Güğüm
Güğüm bigün testiye,
“Yola çıkalım†dedi.
Testi “Korkarım†dedi.
Evde kalmak istedi.
Çünkü onu en minik,
Bir vuruş derhal kırar.
Güğüme, boynu bükük,
Dedi ki “Hakkınız var.â€
“Sizin deriniz benden,
Daha fazla sağlam.
Siz gidiniz fakat ben,
Size yoldaş olamam.â€
Burada testi ve güğüm şeklinde iki varlık, insanoğlu şeklinde davrandırılarak teşhis, konuşturularak da intak sanatı yapılmıştır.
b) Deniz ve mehtap sordular seni: “Neredesin?â€
c) Adam elini uzattı, tam onu koparacağı sırada menekşe: “Bana dokunma!†diye bağırdı.
d) Döndüm çakıllara sormuş oldum,
Siz kimdensiniz.
Dediler durandan,
Bizi yakın edenden.
(Özdemir Asaf)
YORUMLAR