Tüketici hakları nedir? Tüketici hakkını hangi yollarla aramalıdır? Tüketici kimdir? Tüketici; bir mal ya da hizmeti hususi amaçl...
Tüketici hakları nedir?
Tüketici hakkını hangi yollarla aramalıdır?
Tüketici hakkını hangi yollarla aramalıdır?
Tüketici kimdir?
Tüketici; bir mal ya da hizmeti hususi amaçlarla satın alıp kullanan ya da tüketen gerçek ya da tüzel kişidir. Ticari emellerle mal satın alanlar tüketici değildir. Firmalar, ticari iş yaptıkları için kaide olarak tüketici değildirler; ama nihai kullanım amacıyla büroya besin, kırtasiye alıyorlarsa tüketici olarak değerlendirilirler.
Çünkü insan, ‘beşikten mezara kadar' tüketicidirnokta Teknolojik gelişmelerle beraber toplu üretim yapılabilmesi sonucunda insan sağlığına zararı olan bir çok mal ya da hizmet piyasaya sunulabilmektedir.Tüm dünya insanlarının ırk, renk, dil, siyasal görüş ve benzeri unsurlardan bağımsız olarak taşıdıkları evrensel kimlik, paylaştıkları ortak yazgı, tüketici olmalarıdırnokta Bu kadar geniş bir kitlenin korunması elbet mühim bir husustur.
TüKETİCİ HAKLARI:
ülkemizin de taraf olduğu 1985 tarihindeki Birleşmiş Milletler Evrensel Tüketici Hakları Bildirgesine nazaran 9 tane temel ve evrensel tüketici hakkı mevcuttur
Bu tür şeyler alt taraftaki gibidir:
1) Temel İhtiyaçların Karşılanması Hakkı:
Barınma, ısınma, aydınlanma, içecek ve kullanacak su bulma, iletişim, ulaşım tüketicilerin en temel ihtiyaçlarıdırnokta Her tüketici, bu temel ihtiyaçların karşılanmasını talep edebilirnokta
2) Sıhhat Ve Güvenlik Hakkı:
Satışa sunulan her türlü mal ve hizmetin insan yaşamı ve sağlığı açısından kullanıcısına zarar vermeyecek durumda olmasıdırnokta
3) Bilgi Edinme Hakkı:
Tüketicinin mal ve hizmeti satın alırken doğru karar verebilmesinin sağlanması için tüketicinin lüzumlu bilgilere ulaşabilmesi ve zararı olan, yanıltıcı reklamdan, etiketten, ambalajdan korunmasıdır.
4) Eğitilme Hakkı:
Tüketicinin hak ve çıkarlarını koruyabilmesi, tüketici bilincine haiz olması için eğitim kurumlarında eğitilmesidir.
5) Zararların Giderilmesi Hakkı:
Satın alınan mal ya da hizmetten dolayı tüketicinin uğramış olduğu zararın giderilmesi, o mal ya da hizmetin tekrardan tüketiciye ulaştırılmasıdır.
6) Sıhhatli Bir Çevrede Yaşama Hakkı:
Sıhhat koşullarına uygun bir çevrenin oluşumunda ülke ve
Tabii ların doğru kullanımı ile çevrenin korunması, temiz ve sıhhatli bir biçimde gelecek nesillere bırakılmasıdır.
7) Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı:
Tüketiciye karşılaştırma imkanı verecek çeşitte mal ve hizmetin en uygun fiyattan sunulması, satış sonrası her türlü teknik yardım ve servisin tüketiciye ulaştırılmasıdır.
8) Seçme Hakkı:
Tüketicilerin türlü ürün ve hizmetlere istedikleri süre erişebilmeleri anlamındadır.Rekabetin tam olarak işlemediği pazarlarda devlet aksaklıların giderilmesi için yapacağı düzenlemeler ile uygun kalite ve fiyatlarda mal ve hizmetlerin tüketicilere sunulmasını sağlamalıdır.
9) Temsil Edilme, Örgütlenme, Sesini Duyurma Hakkı:
Yukarıda sayılan hakların elde kullanılabilmesi, tüketicilerin haklarını koruyabilmeleri, mağduriyetlerinin giderilmesinde bir araya gelmiş olarak güç birliği oluşturmaları ve hükümetlerin ekonomik ve siyasal politikaların da dikkate alınma ve kamu kurumlarında temsil edilebilmesidir.
KUSURLU MAL ALANLARIN HAKLARI NELERDİR?
Alışverişlerinizde:
- Satın aldığınız mallardan belli başlı standartları bekleme hakkına sahipsiniz.
- Aldığınız malda hiçbir ayıp olmamalıdır.
- Ambalajında , kılavuzunda yada reklamlarında belirtilen ya da satıcının vaat etmiş olduğu özelliklere haiz olmalıdır.
- Herhangi bir malı satın alırken sözleşme yapmadıysanız, satıcı ile olan her türlü konuşmanız sözleşme sayılır.
- Ayıplı malın değiştirilmesini,
- Ödediğiniz bedelin iadesini,
- Ayıbın niçin olduğu kıymet kaybının bedelden indirilmesini,
- ücretsiz bir şekilde tamirini talep edebilirsiniz.
- Eğer malın ayıbı gizli saklı ise ya da hile ile gizlenmişse, hakkınız 2 senedir.
- Ayıplı bir maldan dolayı maddi ya da tinsel bir zarara uğramışsanız bu zararınızı, satıcı ya da üretici ya da ithalatçı karşılamak zorundadır
- Bir şikâyetin çözümlenmesinde zorlanıyorsanız daha çok uğraş gösterin
- Size güçlük çıkaran ya da destek olmayan satıcıya, yargıcı heyetine gideceğinizi söylemeniz dahi kafi olabilecektir.
- Haklı olduğunuza inanıyorsanız, hakkınızı aramak için size gösterilen tüm yollara başvurun.
Ayıplı mal ya da hizmet nedir?
Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanım kılavuzunda yer edinen ya da satıcı tarafınca vaad edilen kalite ve/ya da niceliğine aykırı olan, tahsis ya da kullanım gayesi bakımından kıymetini ya da tüketicinin ondan beklediği yararları azaltan ya da ortadan kaldıran; maddi, hukuki ya da ekonomik eksiklikleri içeren mal ya da hizmetlere denirnokta Daha yalın bir ifadeyle arızalı, bozuk, yırtık, kullanım zamanı geçmiş, defolu, özürlü mal ve hizmetler ayıplı mal ya da hizmetlerdir
Ayıplı mal ya da hizmet satıldığında tüketici neler yapabilirler?
Almış olduğu malı vererek ödediği parayı geri alabilirlernokta Almış olduğu ayıplı malı vererek yenisiyle değiştirilmesini isteyebilirnokta Maldaki ayıbın giderilmesini, kısaca tamirini isteyebilirnokta Ayıp oranında, ödediği ücretten indirim isteyebilirnokta Tüketici bu haklardan hangisini isterse onu seçebilirnokta Satıcılar tüketicinin isteği hangisi olursa olsun yerine getirmek zorundadırlar.
Bu hakları kullanmada süre var mıdır?
Tüketici, malın tesliminden itibaren on beş gün içine almış olduğu malı denetim etmelidir ve ayıp var ise satıcıya bildirmelidirnokta Eğer ayıp gizli saklı ise ve ay sonrasında ortaya çıkmışsa, en geç 2 yıl içinde aynı hakları kullanabilir.
Bu hakları kime karşı ileri sürülebilir?
Satıcı, bayi, acente, yapımcı, ithalatçı, üreticilerden herhangi birisine karşı bu hak kullanılabilir
Bu hakları yerine getirmezlerse tüketici ne yapmalıdır?
Bu isteklerinin yerine getirilmesi için “Tüketici Sorunları Yargıcı Heyetleriâ€ne gidebilirnokta Bu heyetler, her valilik ve kaymakamlık bünyesinde kuruludurnokta Yalnızca bir dilekçe ve almış olduğu malın faturası ya da fişi ile başvurabilirnokta Hiçbir gider alınmaznokta Bu heyetin verdiği karar bağlayıcı değildirnokta Tüketici verilen karardan memnun eğer olmazsa mahkemeye başvurabilir.
Taksitli satışlarda tüketicilerin ne benzer biçimde hakları var?
Ilk olarak tüketiciye, meydana getirilen sözleşmenin örneği verilmelidirnokta Malın peşin satış fiyatı, toplam borç miktarı, ödeme tarihleri benzer biçimde bilgilerin verilmesi gerekirnokta Tüketici borçlarının tamamını ya da bir kısmını vadesinden ilkin ödeyebilirnokta Ilkin ödeme halinde, eklenen faiz miktarında indirim yapılması zorunludur.
Kapıdan satışlarda tüketicilerin hakları nedir?
Kapıdan satış yapılması halinde, satıcının tüketiciye “cayma bildirim belgesi†vermesi gerekirnokta Bu belge, tüketicinin 7 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin malı geri verebileceğine ve ödediği parayı geri alabileceğine ilişkin bir taahhüttürnokta Tüketici kararını değiştirirse 7 gün içinde malı vererek ödediği parayı geri alabilir.
Güvence belgeli satışlarda tüketici hakları nedir?
Garantili satış halinde, satıcı güvence belgesini doldurarak tüketiciye vermek zorundadırnokta Güvence belgesi, malda çıkan herhangi bir arızanın, servisine ya da satıcısına bildirilmesi durumunda hiçbir ücret ödemeden arızanın tamirini, bu mümkün değilse malın değiştirilmesini sağlarnokta Güvence süresi 1 yıldan az olması imkansız, ama daha uzun bir süre olabilirnokta Malda ayıp çıkması halinde tüketici, isterse ayıplı mallara ilişkin haklarını, dilerse güvence belgesinden doğan haklarını kullanabilir.
Tüketici örgütlenmesi nedir?
Tüketicileri bilgilendirmek, haklarını öğretmek ve değişik düzenlemeler yapılırken tüketicileri temsil etmek amacıyla pek çok tüketici dernekleri kurulmuşturnokta Bu dernekler değişik mercilerde tüketicileri temsil ederlernokta Tüketiciler herhangi bir derneğe üye olabilir ve onların desteğinden yararlanabilirler.
Tüketici Hakları Derneği - Ankara
Temel Tüketici Hakları
Tüketici hakları ile ilgili çarpıcı sözler nedir?
Bu bildiri 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
Tüketici; bir mal ya da hizmeti hususi amaçlarla satın alıp kullanan ya da tüketen gerçek ya da tüzel kişidir. Ticari emellerle mal satın alanlar tüketici değildir. Firmalar, ticari iş yaptıkları için kaide olarak tüketici değildirler; ama nihai kullanım amacıyla büroya besin, kırtasiye alıyorlarsa tüketici olarak değerlendirilirler.
Çünkü insan, ‘beşikten mezara kadar' tüketicidirnokta Teknolojik gelişmelerle beraber toplu üretim yapılabilmesi sonucunda insan sağlığına zararı olan bir çok mal ya da hizmet piyasaya sunulabilmektedir.Tüm dünya insanlarının ırk, renk, dil, siyasal görüş ve benzeri unsurlardan bağımsız olarak taşıdıkları evrensel kimlik, paylaştıkları ortak yazgı, tüketici olmalarıdırnokta Bu kadar geniş bir kitlenin korunması elbet mühim bir husustur.
TüKETİCİ HAKLARI:
ülkemizin de taraf olduğu 1985 tarihindeki Birleşmiş Milletler Evrensel Tüketici Hakları Bildirgesine nazaran 9 tane temel ve evrensel tüketici hakkı mevcuttur
Bu tür şeyler alt taraftaki gibidir:
1) Temel İhtiyaçların Karşılanması Hakkı:
Barınma, ısınma, aydınlanma, içecek ve kullanacak su bulma, iletişim, ulaşım tüketicilerin en temel ihtiyaçlarıdırnokta Her tüketici, bu temel ihtiyaçların karşılanmasını talep edebilirnokta
2) Sıhhat Ve Güvenlik Hakkı:
Satışa sunulan her türlü mal ve hizmetin insan yaşamı ve sağlığı açısından kullanıcısına zarar vermeyecek durumda olmasıdırnokta
3) Bilgi Edinme Hakkı:
Tüketicinin mal ve hizmeti satın alırken doğru karar verebilmesinin sağlanması için tüketicinin lüzumlu bilgilere ulaşabilmesi ve zararı olan, yanıltıcı reklamdan, etiketten, ambalajdan korunmasıdır.
4) Eğitilme Hakkı:
Tüketicinin hak ve çıkarlarını koruyabilmesi, tüketici bilincine haiz olması için eğitim kurumlarında eğitilmesidir.
5) Zararların Giderilmesi Hakkı:
Satın alınan mal ya da hizmetten dolayı tüketicinin uğramış olduğu zararın giderilmesi, o mal ya da hizmetin tekrardan tüketiciye ulaştırılmasıdır.
6) Sıhhatli Bir Çevrede Yaşama Hakkı:
Sıhhat koşullarına uygun bir çevrenin oluşumunda ülke ve
Tabii ların doğru kullanımı ile çevrenin korunması, temiz ve sıhhatli bir biçimde gelecek nesillere bırakılmasıdır.
7) Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı:
Tüketiciye karşılaştırma imkanı verecek çeşitte mal ve hizmetin en uygun fiyattan sunulması, satış sonrası her türlü teknik yardım ve servisin tüketiciye ulaştırılmasıdır.
8) Seçme Hakkı:
Tüketicilerin türlü ürün ve hizmetlere istedikleri süre erişebilmeleri anlamındadır.Rekabetin tam olarak işlemediği pazarlarda devlet aksaklıların giderilmesi için yapacağı düzenlemeler ile uygun kalite ve fiyatlarda mal ve hizmetlerin tüketicilere sunulmasını sağlamalıdır.
9) Temsil Edilme, Örgütlenme, Sesini Duyurma Hakkı:
Yukarıda sayılan hakların elde kullanılabilmesi, tüketicilerin haklarını koruyabilmeleri, mağduriyetlerinin giderilmesinde bir araya gelmiş olarak güç birliği oluşturmaları ve hükümetlerin ekonomik ve siyasal politikaların da dikkate alınma ve kamu kurumlarında temsil edilebilmesidir.
KUSURLU MAL ALANLARIN HAKLARI NELERDİR?
Alışverişlerinizde:
- Satın aldığınız mallardan belli başlı standartları bekleme hakkına sahipsiniz.
- Aldığınız malda hiçbir ayıp olmamalıdır.
- Ambalajında , kılavuzunda yada reklamlarında belirtilen ya da satıcının vaat etmiş olduğu özelliklere haiz olmalıdır.
- Herhangi bir malı satın alırken sözleşme yapmadıysanız, satıcı ile olan her türlü konuşmanız sözleşme sayılır.
- Ayıplı malın değiştirilmesini,
- Ödediğiniz bedelin iadesini,
- Ayıbın niçin olduğu kıymet kaybının bedelden indirilmesini,
- ücretsiz bir şekilde tamirini talep edebilirsiniz.
- Eğer malın ayıbı gizli saklı ise ya da hile ile gizlenmişse, hakkınız 2 senedir.
- Ayıplı bir maldan dolayı maddi ya da tinsel bir zarara uğramışsanız bu zararınızı, satıcı ya da üretici ya da ithalatçı karşılamak zorundadır
- Bir şikâyetin çözümlenmesinde zorlanıyorsanız daha çok uğraş gösterin
- Size güçlük çıkaran ya da destek olmayan satıcıya, yargıcı heyetine gideceğinizi söylemeniz dahi kafi olabilecektir.
- Haklı olduğunuza inanıyorsanız, hakkınızı aramak için size gösterilen tüm yollara başvurun.
Ayıplı mal ya da hizmet nedir?
Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanım kılavuzunda yer edinen ya da satıcı tarafınca vaad edilen kalite ve/ya da niceliğine aykırı olan, tahsis ya da kullanım gayesi bakımından kıymetini ya da tüketicinin ondan beklediği yararları azaltan ya da ortadan kaldıran; maddi, hukuki ya da ekonomik eksiklikleri içeren mal ya da hizmetlere denirnokta Daha yalın bir ifadeyle arızalı, bozuk, yırtık, kullanım zamanı geçmiş, defolu, özürlü mal ve hizmetler ayıplı mal ya da hizmetlerdir
Ayıplı mal ya da hizmet satıldığında tüketici neler yapabilirler?
Almış olduğu malı vererek ödediği parayı geri alabilirlernokta Almış olduğu ayıplı malı vererek yenisiyle değiştirilmesini isteyebilirnokta Maldaki ayıbın giderilmesini, kısaca tamirini isteyebilirnokta Ayıp oranında, ödediği ücretten indirim isteyebilirnokta Tüketici bu haklardan hangisini isterse onu seçebilirnokta Satıcılar tüketicinin isteği hangisi olursa olsun yerine getirmek zorundadırlar.
Bu hakları kullanmada süre var mıdır?
Tüketici, malın tesliminden itibaren on beş gün içine almış olduğu malı denetim etmelidir ve ayıp var ise satıcıya bildirmelidirnokta Eğer ayıp gizli saklı ise ve ay sonrasında ortaya çıkmışsa, en geç 2 yıl içinde aynı hakları kullanabilir.
Bu hakları kime karşı ileri sürülebilir?
Satıcı, bayi, acente, yapımcı, ithalatçı, üreticilerden herhangi birisine karşı bu hak kullanılabilir
Bu hakları yerine getirmezlerse tüketici ne yapmalıdır?
Bu isteklerinin yerine getirilmesi için “Tüketici Sorunları Yargıcı Heyetleriâ€ne gidebilirnokta Bu heyetler, her valilik ve kaymakamlık bünyesinde kuruludurnokta Yalnızca bir dilekçe ve almış olduğu malın faturası ya da fişi ile başvurabilirnokta Hiçbir gider alınmaznokta Bu heyetin verdiği karar bağlayıcı değildirnokta Tüketici verilen karardan memnun eğer olmazsa mahkemeye başvurabilir.
Taksitli satışlarda tüketicilerin ne benzer biçimde hakları var?
Ilk olarak tüketiciye, meydana getirilen sözleşmenin örneği verilmelidirnokta Malın peşin satış fiyatı, toplam borç miktarı, ödeme tarihleri benzer biçimde bilgilerin verilmesi gerekirnokta Tüketici borçlarının tamamını ya da bir kısmını vadesinden ilkin ödeyebilirnokta Ilkin ödeme halinde, eklenen faiz miktarında indirim yapılması zorunludur.
Kapıdan satışlarda tüketicilerin hakları nedir?
Kapıdan satış yapılması halinde, satıcının tüketiciye “cayma bildirim belgesi†vermesi gerekirnokta Bu belge, tüketicinin 7 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin malı geri verebileceğine ve ödediği parayı geri alabileceğine ilişkin bir taahhüttürnokta Tüketici kararını değiştirirse 7 gün içinde malı vererek ödediği parayı geri alabilir.
Güvence belgeli satışlarda tüketici hakları nedir?
Garantili satış halinde, satıcı güvence belgesini doldurarak tüketiciye vermek zorundadırnokta Güvence belgesi, malda çıkan herhangi bir arızanın, servisine ya da satıcısına bildirilmesi durumunda hiçbir ücret ödemeden arızanın tamirini, bu mümkün değilse malın değiştirilmesini sağlarnokta Güvence süresi 1 yıldan az olması imkansız, ama daha uzun bir süre olabilirnokta Malda ayıp çıkması halinde tüketici, isterse ayıplı mallara ilişkin haklarını, dilerse güvence belgesinden doğan haklarını kullanabilir.
Tüketici örgütlenmesi nedir?
Tüketicileri bilgilendirmek, haklarını öğretmek ve değişik düzenlemeler yapılırken tüketicileri temsil etmek amacıyla pek çok tüketici dernekleri kurulmuşturnokta Bu dernekler değişik mercilerde tüketicileri temsil ederlernokta Tüketiciler herhangi bir derneğe üye olabilir ve onların desteğinden yararlanabilirler.
YORUMLAR