Büyük Türk denizcisi Turgut Reis kimdir? Turgut Reis’in yaşamı, savaşları ve başarıları ile ilgili olarak genel bilgilerin yer almış olduğu ...
Büyük Türk denizcisi Turgut Reis kimdir? Turgut Reis’in yaşamı, savaşları ve başarıları ile ilgili olarak genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
Turgut, Menteşeli yoksul bir köylünün evladı idi. Önceleri çobanlık yapmış oldu, sonraları ok atmayı, güreşmeyi de öğrenerek kabına sığmaz bir delikanlı oldu. Bir korsan gemisine levent yazıldı. Delikanlı, bilgisiyle, pek gözlülüğü ile kısa zamanda reis oldu, o sıralarda Akdeniz’i titreten Barbaros Hayrettin’in yanına girdi.
Sayısız akınlara katılarak hepsinde büyük yararlıklar gösterdi, ayrıca Preveze Savaşı’nda, kendisine düşen ödevi başarı ile yapmış oldu. Zaferden sonrasında, 1540’ta Korsika’da dinlenirken, Cenova donanmasının beklenmedik bir saldırısına uğrayarak, Salih Reis’le beraber tutsak düştü. Üç yıl kadar düşman gemilerinde forsa olarak çalıştı. 1543’te Barbaros, Cenova’yı kuşatarak Salih Reis’le beraber Turgut Reis’i de kurtardı.
Turgut Reis, gene Barbaros’un yardımı ile, minik bir donanma kurdu. İtalya kıyılarını kasıp kavuruyor, Akdeniz’de başka bayrak dalgalandırmıyordu. Başlangıcında Cenevîzliler’in bulunmuş olduğu birleşik Avrupa donanması Turgut’un Cerbe adasındaki üssünü bigün aniden bastılar. Turgut Reis kalasları yan yana dizip üzerlerini yağladıktan sonrasında, gemilerini bu kalaslardan kaydırarak, adanın arka tarafınca denize indirdi.
Turgut Reis, bu başarıdan sonrasında İstanbul’a çağırıldıysa da, onu çekemeyenlerin yüzünden kendisine ama üçüncü derecede bir sancakbeyliği verildi. Turgut Reis bir süre sonrasında görevinden ayrıldı, Tunus Beyi’nin yanında emek vermeye başladı. Kanunî Süleyman, ona Trablus’u alırsa, kendisini oraya vali yapacağını bildirdi. Turgut Reis 1554’te Trablus’u aldıysa da Saray gene sözünde durmadı, valilik başkalarına verildi. Yaşlı deniz kurdu, bigün Edirne’de padişahın atının dizginlerini tutarak Trablus valiliği vaadinî ona hatırlattı. Kanunî Süleyman, bunun üstüne ona Beylerbeylik (paşalık) rütbesiyle Trablus valiliğini verdi. 11 yıl kadar bu görevde kalan Turgut Reis (Paşa) 80 yaşlarında Malta savaşına donanma komutanı olarak katıldı, bu harpte vurularak öldü. Mezarı Trablus’tadır.
Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu’na hizmet eden Türk denizcilerinin Barbaros’la beraber en büyüklerinden biridir. Doğru sözlü, bilgili, dürüst bir komutan olarak tanınmıştır.
YORUMLAR