Türkiye’deki madenler ile ilgili bilgiler. Yurdumuzda hangi madenler mevcuttur? Yurdumuzda hangi madenler nerede çıkmaktadır Yurdumuz made...
Türkiye’deki madenler ile ilgili bilgiler. Yurdumuzda hangi madenler mevcuttur? Yurdumuzda hangi madenler nerede çıkmaktadır
Yurdumuz maden bakımından çok zengindir. Yalnız, eski devirlerde bu zenginlik yüzüstü bırakılmıştı. Cumhuriyetten sonrasında maden araştırmalarına büyük bir ehemmiyet verildi. Ayrıca, 1933’te «Altın ve Petrol Arama ve İşletme İdareleri» isminde bir kuruluş kuruldu, 1935’te bu kuruluş, etkenlik alanı daha da genişletilerek, «Maden Incelem ve Arama Enstitüsü» (M.T.A.) ismini aldı. Genel merkezi Ankara’da olan bu enstitü jeolojik ve jeofizik incelemeler yapar. Emek harcamaları içinde Türkiye’nin jeolojik haritasını çıkarmıştır. M.T.A. şimdiye kadar türlü maden filizleri keşfetmiş, bunların işletilmesi işini türlü kurumlara devretmiştir.
Yurdumuzdaki başlıca madenler şunlardır:
Altın. — Anadolu’nun eskiden altın bakımından varlıklı olduğu, ama cevherlerden çoğunun tükendiği bilinmektedir. I. Dünya Savaşı’ndan ilkin Bolkardağ bölgesinden yılda 6-13 ton arası altın elde edilirdi. Sonradan altın çıkarılması nerede ise tamamen durmuştur. Buradaki simli kurşun madeninin her tonunda 2-13 gram altın mevcuttur. Günümüzde pek çok değişik noktada (Bergama Ovacık benzer biçimde) altın çıkartma işlemleri tekrardan adım atmıştır.
Bakır. — Yurdumuzun en mühim bakır madeni Ergani’dedir. Dünyanın en varlıklı madenlerinden olan Ergani Bakır Madeni 1.200 ‘lik bir alanı kaplar. Buradaki bakır cevherinin 4-5.000.000 ton içinde olduğu sanılmaktadır Bu madenlerin M.Ö 2000 yıllarında Asurlular tarafınca işletildiği tahmin ediliyor. Murgul Bakır Madeni’nin de çok varlıklı bir yatak olduğu anlatılmıştır
Civa Türkiye’nin pek çok yerlerinde cıva madeni var ise da bunların en zengini İzmir körfezinin Karaburun yarımadasındaki cevherdir. Buradan yılda 500 kilo kadar civa elde edilir.
Demir Yurdumuz demir madeni bakımından da zengindir. Pek çok bölgelerde demir madenleri işletilmektedir.
Gümüş. — Anadolu’da eskiden bu zamana kadar varlığı malum bir madendir Keban ve Bolkardağ daki filizlerin bir tonundaki gümüş 500-800 gram arasındadır.
Krom Türkiye, pek kıymetli bir maden olan krom bakımından da zengindir. Bütün ülkelerce krom cevheri bulunan ülkelerin en mühimleri arasındadır En fazlaca krom yatağı bulunan illerimiz Antalya, Balıkesir, Hatay, Muğla. Elâzığ, Eskişehir, Kütahya, Bursa, İçel’dir. 1848’de Bursa’da bulunan kromlarımız bugün tüm dünyaca tanınmıştır Malum yüzden fazla krom madenin den en mühimleri Eskişehir, Kütahya, Fethiye, Guleman’dakilerdir. Ergani bakır bölgesindeki Guleman yatakları 540 ‘lik bir alanı kaplar, dünyanın en büyük krom madenidir. Buradaki cevher yerin üstündedir. Filizdeki krom oksit oranı %50’dir. Burada elde edilmiş cevher havai hatla Ergani istasyonuna göç eder.
Fethiye Köyceğiz, Marmaris bölgelerinde de varlıklı krom yatakları vardır. Fethiye’deki yatakların büyük kısmı yer altındadır. Bu bölümde Fethiye ve Antalya krom madenleri de mühim krom yataklarıdır. Bunların en büyük özelliği denize yakın oluşları, bu bakımdan sevk işlerinin kolaylığıdır.
Kütahya, Bursa civarlarında da varlıklı krom yatakları vardır. Eskişehir bölgesindeki madenler orta değerdedir. Türkiye’de bir yılda çıkarılan kromun %57’si Guleman’dan elde edilir.
Magnezyum — Bu madenin cevheri olan magnezit en fazlaca Eskişehir civarlarında mevcuttur. Burada işletilen iki madenden yılda 1.000 ton kadar magnezit elde edilmektedir. Daha başka bölgelerimizde de magnezit mevcuttur
Manganez. — Çelik sanayiinin en mühim maddelerinden birisi olan man ganez yurdumuzun pek çok yerlerinde vardır Malum 300 manganez yeri M.T A. tarafınca incelenmiş, bunların 150 kadarı türlü sınıflara ayrılmıştır En mühim manganez yataklarımız Afyon, Biga. Sapanca. Finike Fethiye ile Karadeniz kıyılarında Ereğli. Hopa bölgelerindedir. Manganez yataklarımızın verimi yüksek değildir. En varlıklı manganez cevheri Fethiye’dekidir
Volfram Türkiye volfram zenginliği bakımından Avustralya ve Çin’den sonrasında üçüncü gelir. Uludağ’da varlığı anlaşılan çok varlıklı volfram yatakları mevcuttur. Eskişehiri Kırşehir, Yozgat’ta da volfram yatakları vardır.
Borasit — Bütün ülkelerce ilk olarak yurdumuzda keşfedilen borasit Bandır ma civarlarında çıkarılmaktadır, Hattâ avrupada buna Bandırma adından gelme «pandermit» de derler Borasit halen Bandırma-Balıkesir içinde Sultançayır madeninden elde edilmektedir.
Bor –Bor madenlerinin tüm yeryüzündeki rezervin %50’sinden fazlası vatanımızda yer almıştır. Bilhassa Ege Bölgesinin iç kısımları Bor madeni açısından oldukça zengindir.
YORUMLAR