üLSER Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir. Deri yüzeyin...
üLSER
Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.
Deri yüzeyinde ya da mukozada oluşan yaralara verilen ad.
En çok görüldüğü yerler saydam tabaka, bacaklar, incebağırsak, mide ve onikiparmakbağırsağıdır.
Nedenleri çeşitlidir. Donmalar, X ışınlarının etkisi gibi fiziksel etkiler, kimyasal maddeler, mikroplar olabileceği gibi sinir sistemi, dolaşım bozuklukları vb. türünden içsel etkenler de olabilir.
ülser yaraları, yayılma ve derine inme eğilimi gösterirler; bu nedenle de tehlikeli sonuçlara yol açabilirler. Saydam tabaka ülserinin etmeni bir virüstür. Yayılarak irisi ve kirpikleri de etkileyebilir.
Bacaklardaki ülserler, varis damarlarının genişlemesiyle derinin yeteri kadar beslenememesi sonucunda oluşurlar.
Bağırsak ülseri, incebağırsağın son bölümünde görülür. Mide özsuyunun bağırsak mukozasını etkilemesiyle oluşur.
Mide ve onikiparmakbağırsağı ülserlerinin nedeni mikrobiktir. Sinir sistemi, dolaşım sistemi gibi çeşitli sistemlerde meydana gelen bozukluklar, bulaşıcı hastalıklar hastalığın doğmasına neden olabilir.
Kalıtsal etmenler de rol oynayabilir. 40 yaşın üstünde daha çok görülür. Mide ya da onikiparmakbağırsağı çeperlerinde yuvarlak bir yara oluşur. Yara zamanla derinleşerek delinmelere neden olabilir.
Belirtileri sindirim rahatsızlığı, midede yanma, asit fazlalığı ve ağrılardır. İlerledikçe kanamalara, peritonite yol açabilir. Hatta kansere de dönüşebilir.
Tedavi için antibiyotik tedavisi uygulanır. Delinme ve peritonit görülürse ameliyata başvurulur.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.
Deri yüzeyinde ya da mukozada oluşan yaralara verilen ad.
En çok görüldüğü yerler saydam tabaka, bacaklar, incebağırsak, mide ve onikiparmakbağırsağıdır.
Nedenleri çeşitlidir. Donmalar, X ışınlarının etkisi gibi fiziksel etkiler, kimyasal maddeler, mikroplar olabileceği gibi sinir sistemi, dolaşım bozuklukları vb. türünden içsel etkenler de olabilir.
ülser yaraları, yayılma ve derine inme eğilimi gösterirler; bu nedenle de tehlikeli sonuçlara yol açabilirler. Saydam tabaka ülserinin etmeni bir virüstür. Yayılarak irisi ve kirpikleri de etkileyebilir.
Bacaklardaki ülserler, varis damarlarının genişlemesiyle derinin yeteri kadar beslenememesi sonucunda oluşurlar.
Bağırsak ülseri, incebağırsağın son bölümünde görülür. Mide özsuyunun bağırsak mukozasını etkilemesiyle oluşur.
Mide ve onikiparmakbağırsağı ülserlerinin nedeni mikrobiktir. Sinir sistemi, dolaşım sistemi gibi çeşitli sistemlerde meydana gelen bozukluklar, bulaşıcı hastalıklar hastalığın doğmasına neden olabilir.
Kalıtsal etmenler de rol oynayabilir. 40 yaşın üstünde daha çok görülür. Mide ya da onikiparmakbağırsağı çeperlerinde yuvarlak bir yara oluşur. Yara zamanla derinleşerek delinmelere neden olabilir.
Belirtileri sindirim rahatsızlığı, midede yanma, asit fazlalığı ve ağrılardır. İlerledikçe kanamalara, peritonite yol açabilir. Hatta kansere de dönüşebilir.
Tedavi için antibiyotik tedavisi uygulanır. Delinme ve peritonit görülürse ameliyata başvurulur.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Bir medeniyet hastalığı: Peptik ülser
Reflü, gastrit, ülser, pankreas ve karaciğer hakkında bilgi verir misiniz?
ülser
Geniş anlamıyla deri ya da mukoza altı dokuları meydanda bırakan kronik yaralardır. Mide suyundaki, sindirici tesirlerle hazım kanalının çeşitli bölgelerinde husûle gelen müzmin gidişli yaralar. ülser, genel olarak yara manasına gelmektedir. Derideki yaralara da ülser denebilir. Burada sindirim kanalındaki ülserlerden bahsedilecektir. Bir de yine sindirim kanalında görülebilen ve sadece mukozanın yüzey kısmını ilgilendiren erozyonlar vardır ki, bunlar kısa zamanda ve iz bırakmadan iyileşirler.
Peptik ülserler: Sindirim kanalındaki yerlerine göre mide ülseri veya onikiparmak barsağı ülseri olmak üzere başlıca iki gruba ayrılırlar. Yemekborusu alt ucunda ve Meckel divertikülü denen ince barsak uzantısında da peptik ülser görülebilir. Ağır vücut yanıklarından ve beyin ameliyatlarından sonra görülen had peptik ülserlere de Curling ülseri adı verilir.
Peptik ülser, toplumda en çok rastlanılan hastalıklardan biridir. Toplumun yaklaşık olarak % 2 ila 5'inde görülmektedir. Peptik ülsere süt çocukluğundan itibaren her yaşta rastlanabilirse de 20 yaşından önce nadir, ergenlikten önceki dönemde ise çok nadir görülür. Yirmi yaşından itibaren sıklığı devamlı olarak artar, 50 yaş etrafında erkeklerde, bundan biraz sonra kadınlarda en yüksek seviyeyi bulur, daha ileri yaşlarda tekrar azalır. Peptik ülsere erkeklerde daha sık rastlanmaktadır. Peptik ülser mesleği icabı büyük mesûliyet yüklenen kişilerde, siyasi ve askeri liderlerde, kısacası stresi ve problemleri fazla olan mesleklerde daha sık görülür. Yine çiftçi ve köylülerde, şehirlerde yaşayanlara göre daha az rastlanmaktadır. Onikiparmak barsağı ülserleri, mide ülserlerinden daha fazla görülmektedir.
Onikiparmak ülserlerinin çoğunun çapı 5 ila 10 mm arasında olup, 3 cm'yi geçeni nadir olduğu halde, çapı 4-7 cm arasında değişen birçok dev mide ülserlerinin bulunduğu da bir gerçektir. Mide ülserlerinin yaklaşık olarak 1/5'inde onikiparmakta da aktif ülser veya ülser izi bulunur.
Mide suyunun asit-peptik etkisinin ülser teşekkülünde rolü bulunduğu inkar edilemez; dolayısıyla asit ve pepsin salgısına tesirli mekanizmalar ve etkenler de ülserin meydana gelişinde dolaylı olarak rol oynarlar. Bunlar arasında stresslere yol açan çeşitli sebepler (rûhi sıkıntılar, yanıklar, travmalar, radyasyon, soğuk, ameliyat, kanama), bazı ilaçlar, tütün, alkol, baharat, kaba yiyecekler sayılabilir.
Mide mukozasını sindirilmekten koruyan bazı mekanizmalar vardır. Diğer bütün proteinleri, eti ve hatta yabancı canlı dokuyu kolaylıkla hazmeden mide suyu kendi mukozasına normal şartlar altında tesirsizdir. Bu koruyucu mekanizma, ölümle birlikte ortadan kalkmaktadır. Asit-peptik tesirlere karşı mukozayı koruyan hayati mekanizmaların en önemlisi, mukozayı örten, mukus salgısıdır. Mukoza direncinin kırılması, mide mukus salgısının azalması, mide kan dolaşımının aksaması ve mide asit salgısını ayarlayan mekanizmaların bozulması da ülser teşekkülünü kolaylaştırmaktadır.
ülserin meydana gelmesinde tek bir faktörün söz konusu olamayacağı, karşılıklı tesir eden çeşitli kuvvetler arasındaki dengenin bozulması halinde asit-pepsin saldırısı aracılığıyla ülserin meydana gelebileceği aşikardır.
Belirtileri: ülser ağrısı şiddetli değildir, kemirir tarzda, yanar tarzda veya şiddetli açlık hissi şeklinde ifade edilir. Daha az rastlanan şekli, şiddetli dolgunluk, yahut gaz gerginliği veya karın üst kısmında fenalık hissidir. Mide ülserleri, onikiparmak ülserlerine göre daha az ağrılıdır. ülser ağrısı karnın üst kısmında ve parmakla gösterilecek kadar dar bir bölgedir. ülser ağrısı sırta doğru yayılma gösterebilir. ülser ağrısı, ritmik özellik gösterir. Yani mide ülseri ağrısı yemekten yarım saat kadar sonra başlar, onikiparmak ülseri ağrısı ise mide boşalınca başlar. Gıda almakla ağrının geçişi ülserli hastalarda ağrıyı önleyecek şekilde öğünler arasında ayrıca birşeyler yeme alışkanlığına yol açar. Onikiparmak ülserinde bazan meydana gelen ve yattıktan bir müddet sonra gelip hastayı uykudan uyandıran, birşey yemek, süt içmek veya antasit almakla geçen gece ağrılarının tespiti teşhis yönünden çok değerlidir. ülser ağrısı, kusmakla da geçer.
ülserin bir husûsiyeti de; genel olarak haftalar süren ağrılı bir dönemi, aylar, bazan yıllar süren ağrısız bir dönemin kovalaması ve yeniden bir ağrı periyodunun meydana gelmesidir. Genel olarak, ağrılı devreler sonbaharda, ilkabaharda başlar ve tedavi edilmezse de en çok altı hafta sürer. Aylar veya yıllardan beri fasılasız ağrının varlığından bahseden hastalarda ülser ihtimali çok azdır.
Teşhis: ülserin teşhisinde muayeneden ziyade, hastanın hikayesi önemli rol oynamaktadır. Hastanın hikayesiyle birlikte radyolojik tetkikler ülser teşhisinde en değerli vasıtayı teşkil eder. Endoskopik tetkik (yani mide ve onikiparmak barsağının özel optik bir cihazla incelenmesi) gerek mide, gerekse onikiparmak barsağı ülserlerinin en kesin teşhis vasıtasıdır. Mide tübajı (mide suyu tetkiki)nın bir muayene metodu olarak değeri sınırlı olmakla birlikte, mide suyu miktarı mide asiditesi, hücre tetkikleri ülserin teşhisi ve ayrılmasında yardımcıdır.
Komplikasyonları
1. Kanamalar: ülser kanamaları ya gizli kanama şeklinde veya aşikar kanamalar şeklindedir. Gizli kanama, büyük abdestin özel bir metodla incelenmesiyle tespit edilir, hasta farkına varamaz. Devamlı gizli kanama neticesinde kansızlık (anemi) ortaya çıkar. Âşikar kanamalarda açığa çıkan kan fazla miktardadır, hastanın dışkısı katran gibi simsiyah renktedir, kusmuğundaki kan ise kahve telvesini andırır. Şayet açığa çıkan kan çok fazlaysa hastanın dışkısında ve kusmuğunda bol miktarda kırmızı renkte kan görülür ki, bu tür kanamaların ölümle neticelenmesi mümkündür. ülser kanaması ciddi bir durumdur. Kanama başladıktan bir müddet sonra halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü ve nabızda hızlanma ortaya çıkar. Kanamadan şüphelenildiği an, hasta derhal hastaneye kaldırılmalıdır. Tekrar eden ülser kanaması geçiren hastaya cerrahi tedavi de düşünülebilir.
2. Delinmeler: Mide veya onikiparmak barsağının derin ülserlerinde delinmesi sözkonusudur. Vaktinde cerrahi müdahaleyle delik dikilmez veya özel tıbbi tedaviyle kapanması sağlanmazsa hastanın ölümüne yolaçan tehlikeli bir durum ortaya çıkar. İlk şikayet karnın üst kısmında şimşek çakar gibi aniden başlayan ve bütün karna yayılan çok şiddetli ağrıdır. Soğuk ter, nabızda hızlanma, solukluk, kabızlık, bazan bulantı-kusma vardır. Çok az görülür. Delinmeden sonraki 6-12 saatlerde aldatıcı bir iyileşme dönemi olur, sonra ağrı geri gelir ve tedavi geciktirildiği takdirde karınzarı ve boşluğu iltihaplanır (peritonit) ve ölümle neticelenebilir. Muayenede bütün karında tahta gibi bir sertlik vardır.
Mide veya onikiparmak barsağının arka duvarında ve başka bir organ veya doku ile temas halindeki kısımda meydana gelen delinmenin, komşu organla yapışıklıklara veya ülserin bu organ içine açılmasına yol açması beklenen bir neticedir. Bu organlar genellikle karaciğer, pankreas, safra kesesi veya kalın barsaktır. ülserin gidişi esnasında belirtilerdeki şiddetlenme ve değişmeyle tıbbi tedaviye direnç hallerinde bu tür delinmeyi düşünmek lazımdır ki, bunun da tedavisi cerrahidir.
3. Pilor (mide çıkışı) tıkanıklığı: Umûmiyetle onikiparmak ülserlerinde rastlanır. Pilor kanalı civarındaki kas spazmı, ülser etrafındaki iltihap ve şişlik ve ülser nedbesine bağlı büzülme bu tıkanıklığa yolaçar. Daralma başlayınca yiyecekler midede birikir. Yemekten sonra midede dolgunluk hissi ve bulantı olur. Mide, içindekini boşaltmak için kasılınca çok şiddetli ağrılar olur. Geğirme ve kusmayla şikayetler azalır ve birçok hastalar rahatlamak için parmaklarını boğazlarına sokarak kusma yoluna başvururlar. İştah kaybolur, hasta yemekten korkar hale gelir Yemeklerden uzun saatler sonra bol kusmalar olur. Hasta giderek zayıflar. Zamanla mide kasılma gücünü kaybederek çanak şeklini alır. Pilor darlığının tek tedavisi ameliyattır. Ameliyattan önce hasta, damardan beslenerek su ve elektrolit dengesi düzenlenir.
4. Mide ülserlerinin nedbeleşmesi sonucu mide, dar bir boğumla birleşen iki ayrı boşluk teşkil eder ki, buna kum saati mide denir. Pilor darlığını andırır, tedavisi cerrahidir.
Onikiparmak ülserlerinin kanserleşmesi veya ülserleşmiş onikiparmak kanserleriyle karıştırılması sözkonusu değildir. Mide ülserlerinin de kanserleşmesi fikri artık kabul edilmemektedir.
Bununla beraber bazı mide kanserlerinin ülser şeklinde karşımıza çıkması mümkündür ve erken dönemde bunların basit ülserden ayrılması güçtür.
ülser tedavisi: ülserlerin pekçoğu tedavi edilmese dahi, kendiliğinden tamamıyla iyileşirse de büyük ihtimalle 1-2 sene içinde tekrarlar. Nüksler devam ettikçe ülserin iyileşmesi güçleşir ve tehlikeleri artar. Gerek hayatı tehdit edici tehlikelerin teşekkülünü önlemek, gerekse hadisenin müzminleşmesine engel olmak üzere, teşhis edilen her ülser, sadece hastanın ağrıları geçinceye kadar değil, tamamen iyileşinceye kadar sıkı bir ülser programıyla tedaviye devam edilmelidir. ülser tedavisinde iki safha vardır. Birisi aktif ülserin kapanmasını sağlamak, ikincisi yeni ülser teşekkülüne mani olmaktır.
ülserin kapanmasını sağlamak için, mideyi, vücut beslenmesini bozmayacak şekilde azami derecede istirahate almak tedavinin esasını teşkil eder. Bunu sağlamak için; fizik ve rûhi istirahat, uygun bir beslenme tarzı tavsiye edilir. Mideyi çalıştıran, (tembih eden) vagus sinirinin antikolinerjik denen ilaçlarla tesiri azaltılır. Meydana gelen asidi etkisiz hale getirici antasitler ve müsekkinler kullanılır.
Kısa aralıklı olarak küçük porsiyonlar halinde yemek; mide salgısını uyarıcı gıdaları yememek diyetin esasını teşkil eder. Had vak'alarda ve mide kanamalarında her saat başı bir bardak süt, takibeden saat başında 1-2 ölçek antasit vermek yıllardan beri uygulanmaktadır. Süt, gıda değeri yönünden olduğu kadar tahriş edici olmayışı bakımından da ülser tedavisinde ideal gıdayı teşkil eder. Müzmin vak'alarda normal üç öğün yemeğe ek olarak saat 10.00, 15.00 ve 22.00'de bir bardak süt ve iki bisküviden ibaret ara yiyeceği almak sûretiyle günlük yemek öğün sayısını 6'ya çıkarmalıdır.
Hasta tarafından dokunduğu bildirilen yiyecekler bertaraf edilerek, serbest, zararsız bir diyet uygulanmalıdır. Bu arada et suyu, baharat, kızartmalar, turşular men edilmeli, kahve, alkol ve sigara kesilmeli veya mümkün olduğu kadar azaltılmalıdır. Sigaranın zararları üzerinde ısrarla durulmalı ve hastaya anlatılmalıdır. Bu arada ülseri azdırdıkları ve kanamaya da yol açtıklarından aspirin, kortikosteroid, romatizma ilaçları özellikle ağız yoluyla kullandırılmamalıdır.
Geniş anlamıyla deri ya da mukoza altı dokuları meydanda bırakan kronik yaralardır. Mide suyundaki, sindirici tesirlerle hazım kanalının çeşitli bölgelerinde husûle gelen müzmin gidişli yaralar. ülser, genel olarak yara manasına gelmektedir. Derideki yaralara da ülser denebilir. Burada sindirim kanalındaki ülserlerden bahsedilecektir. Bir de yine sindirim kanalında görülebilen ve sadece mukozanın yüzey kısmını ilgilendiren erozyonlar vardır ki, bunlar kısa zamanda ve iz bırakmadan iyileşirler.
Peptik ülserler: Sindirim kanalındaki yerlerine göre mide ülseri veya onikiparmak barsağı ülseri olmak üzere başlıca iki gruba ayrılırlar. Yemekborusu alt ucunda ve Meckel divertikülü denen ince barsak uzantısında da peptik ülser görülebilir. Ağır vücut yanıklarından ve beyin ameliyatlarından sonra görülen had peptik ülserlere de Curling ülseri adı verilir.
Peptik ülser, toplumda en çok rastlanılan hastalıklardan biridir. Toplumun yaklaşık olarak % 2 ila 5'inde görülmektedir. Peptik ülsere süt çocukluğundan itibaren her yaşta rastlanabilirse de 20 yaşından önce nadir, ergenlikten önceki dönemde ise çok nadir görülür. Yirmi yaşından itibaren sıklığı devamlı olarak artar, 50 yaş etrafında erkeklerde, bundan biraz sonra kadınlarda en yüksek seviyeyi bulur, daha ileri yaşlarda tekrar azalır. Peptik ülsere erkeklerde daha sık rastlanmaktadır. Peptik ülser mesleği icabı büyük mesûliyet yüklenen kişilerde, siyasi ve askeri liderlerde, kısacası stresi ve problemleri fazla olan mesleklerde daha sık görülür. Yine çiftçi ve köylülerde, şehirlerde yaşayanlara göre daha az rastlanmaktadır. Onikiparmak barsağı ülserleri, mide ülserlerinden daha fazla görülmektedir.
Onikiparmak ülserlerinin çoğunun çapı 5 ila 10 mm arasında olup, 3 cm'yi geçeni nadir olduğu halde, çapı 4-7 cm arasında değişen birçok dev mide ülserlerinin bulunduğu da bir gerçektir. Mide ülserlerinin yaklaşık olarak 1/5'inde onikiparmakta da aktif ülser veya ülser izi bulunur.
Mide suyunun asit-peptik etkisinin ülser teşekkülünde rolü bulunduğu inkar edilemez; dolayısıyla asit ve pepsin salgısına tesirli mekanizmalar ve etkenler de ülserin meydana gelişinde dolaylı olarak rol oynarlar. Bunlar arasında stresslere yol açan çeşitli sebepler (rûhi sıkıntılar, yanıklar, travmalar, radyasyon, soğuk, ameliyat, kanama), bazı ilaçlar, tütün, alkol, baharat, kaba yiyecekler sayılabilir.
Mide mukozasını sindirilmekten koruyan bazı mekanizmalar vardır. Diğer bütün proteinleri, eti ve hatta yabancı canlı dokuyu kolaylıkla hazmeden mide suyu kendi mukozasına normal şartlar altında tesirsizdir. Bu koruyucu mekanizma, ölümle birlikte ortadan kalkmaktadır. Asit-peptik tesirlere karşı mukozayı koruyan hayati mekanizmaların en önemlisi, mukozayı örten, mukus salgısıdır. Mukoza direncinin kırılması, mide mukus salgısının azalması, mide kan dolaşımının aksaması ve mide asit salgısını ayarlayan mekanizmaların bozulması da ülser teşekkülünü kolaylaştırmaktadır.
ülserin meydana gelmesinde tek bir faktörün söz konusu olamayacağı, karşılıklı tesir eden çeşitli kuvvetler arasındaki dengenin bozulması halinde asit-pepsin saldırısı aracılığıyla ülserin meydana gelebileceği aşikardır.
Belirtileri: ülser ağrısı şiddetli değildir, kemirir tarzda, yanar tarzda veya şiddetli açlık hissi şeklinde ifade edilir. Daha az rastlanan şekli, şiddetli dolgunluk, yahut gaz gerginliği veya karın üst kısmında fenalık hissidir. Mide ülserleri, onikiparmak ülserlerine göre daha az ağrılıdır. ülser ağrısı karnın üst kısmında ve parmakla gösterilecek kadar dar bir bölgedir. ülser ağrısı sırta doğru yayılma gösterebilir. ülser ağrısı, ritmik özellik gösterir. Yani mide ülseri ağrısı yemekten yarım saat kadar sonra başlar, onikiparmak ülseri ağrısı ise mide boşalınca başlar. Gıda almakla ağrının geçişi ülserli hastalarda ağrıyı önleyecek şekilde öğünler arasında ayrıca birşeyler yeme alışkanlığına yol açar. Onikiparmak ülserinde bazan meydana gelen ve yattıktan bir müddet sonra gelip hastayı uykudan uyandıran, birşey yemek, süt içmek veya antasit almakla geçen gece ağrılarının tespiti teşhis yönünden çok değerlidir. ülser ağrısı, kusmakla da geçer.
ülserin bir husûsiyeti de; genel olarak haftalar süren ağrılı bir dönemi, aylar, bazan yıllar süren ağrısız bir dönemin kovalaması ve yeniden bir ağrı periyodunun meydana gelmesidir. Genel olarak, ağrılı devreler sonbaharda, ilkabaharda başlar ve tedavi edilmezse de en çok altı hafta sürer. Aylar veya yıllardan beri fasılasız ağrının varlığından bahseden hastalarda ülser ihtimali çok azdır.
Teşhis: ülserin teşhisinde muayeneden ziyade, hastanın hikayesi önemli rol oynamaktadır. Hastanın hikayesiyle birlikte radyolojik tetkikler ülser teşhisinde en değerli vasıtayı teşkil eder. Endoskopik tetkik (yani mide ve onikiparmak barsağının özel optik bir cihazla incelenmesi) gerek mide, gerekse onikiparmak barsağı ülserlerinin en kesin teşhis vasıtasıdır. Mide tübajı (mide suyu tetkiki)nın bir muayene metodu olarak değeri sınırlı olmakla birlikte, mide suyu miktarı mide asiditesi, hücre tetkikleri ülserin teşhisi ve ayrılmasında yardımcıdır.
Komplikasyonları
1. Kanamalar: ülser kanamaları ya gizli kanama şeklinde veya aşikar kanamalar şeklindedir. Gizli kanama, büyük abdestin özel bir metodla incelenmesiyle tespit edilir, hasta farkına varamaz. Devamlı gizli kanama neticesinde kansızlık (anemi) ortaya çıkar. Âşikar kanamalarda açığa çıkan kan fazla miktardadır, hastanın dışkısı katran gibi simsiyah renktedir, kusmuğundaki kan ise kahve telvesini andırır. Şayet açığa çıkan kan çok fazlaysa hastanın dışkısında ve kusmuğunda bol miktarda kırmızı renkte kan görülür ki, bu tür kanamaların ölümle neticelenmesi mümkündür. ülser kanaması ciddi bir durumdur. Kanama başladıktan bir müddet sonra halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü ve nabızda hızlanma ortaya çıkar. Kanamadan şüphelenildiği an, hasta derhal hastaneye kaldırılmalıdır. Tekrar eden ülser kanaması geçiren hastaya cerrahi tedavi de düşünülebilir.
2. Delinmeler: Mide veya onikiparmak barsağının derin ülserlerinde delinmesi sözkonusudur. Vaktinde cerrahi müdahaleyle delik dikilmez veya özel tıbbi tedaviyle kapanması sağlanmazsa hastanın ölümüne yolaçan tehlikeli bir durum ortaya çıkar. İlk şikayet karnın üst kısmında şimşek çakar gibi aniden başlayan ve bütün karna yayılan çok şiddetli ağrıdır. Soğuk ter, nabızda hızlanma, solukluk, kabızlık, bazan bulantı-kusma vardır. Çok az görülür. Delinmeden sonraki 6-12 saatlerde aldatıcı bir iyileşme dönemi olur, sonra ağrı geri gelir ve tedavi geciktirildiği takdirde karınzarı ve boşluğu iltihaplanır (peritonit) ve ölümle neticelenebilir. Muayenede bütün karında tahta gibi bir sertlik vardır.
Mide veya onikiparmak barsağının arka duvarında ve başka bir organ veya doku ile temas halindeki kısımda meydana gelen delinmenin, komşu organla yapışıklıklara veya ülserin bu organ içine açılmasına yol açması beklenen bir neticedir. Bu organlar genellikle karaciğer, pankreas, safra kesesi veya kalın barsaktır. ülserin gidişi esnasında belirtilerdeki şiddetlenme ve değişmeyle tıbbi tedaviye direnç hallerinde bu tür delinmeyi düşünmek lazımdır ki, bunun da tedavisi cerrahidir.
3. Pilor (mide çıkışı) tıkanıklığı: Umûmiyetle onikiparmak ülserlerinde rastlanır. Pilor kanalı civarındaki kas spazmı, ülser etrafındaki iltihap ve şişlik ve ülser nedbesine bağlı büzülme bu tıkanıklığa yolaçar. Daralma başlayınca yiyecekler midede birikir. Yemekten sonra midede dolgunluk hissi ve bulantı olur. Mide, içindekini boşaltmak için kasılınca çok şiddetli ağrılar olur. Geğirme ve kusmayla şikayetler azalır ve birçok hastalar rahatlamak için parmaklarını boğazlarına sokarak kusma yoluna başvururlar. İştah kaybolur, hasta yemekten korkar hale gelir Yemeklerden uzun saatler sonra bol kusmalar olur. Hasta giderek zayıflar. Zamanla mide kasılma gücünü kaybederek çanak şeklini alır. Pilor darlığının tek tedavisi ameliyattır. Ameliyattan önce hasta, damardan beslenerek su ve elektrolit dengesi düzenlenir.
4. Mide ülserlerinin nedbeleşmesi sonucu mide, dar bir boğumla birleşen iki ayrı boşluk teşkil eder ki, buna kum saati mide denir. Pilor darlığını andırır, tedavisi cerrahidir.
Onikiparmak ülserlerinin kanserleşmesi veya ülserleşmiş onikiparmak kanserleriyle karıştırılması sözkonusu değildir. Mide ülserlerinin de kanserleşmesi fikri artık kabul edilmemektedir.
Bununla beraber bazı mide kanserlerinin ülser şeklinde karşımıza çıkması mümkündür ve erken dönemde bunların basit ülserden ayrılması güçtür.
ülser tedavisi: ülserlerin pekçoğu tedavi edilmese dahi, kendiliğinden tamamıyla iyileşirse de büyük ihtimalle 1-2 sene içinde tekrarlar. Nüksler devam ettikçe ülserin iyileşmesi güçleşir ve tehlikeleri artar. Gerek hayatı tehdit edici tehlikelerin teşekkülünü önlemek, gerekse hadisenin müzminleşmesine engel olmak üzere, teşhis edilen her ülser, sadece hastanın ağrıları geçinceye kadar değil, tamamen iyileşinceye kadar sıkı bir ülser programıyla tedaviye devam edilmelidir. ülser tedavisinde iki safha vardır. Birisi aktif ülserin kapanmasını sağlamak, ikincisi yeni ülser teşekkülüne mani olmaktır.
ülserin kapanmasını sağlamak için, mideyi, vücut beslenmesini bozmayacak şekilde azami derecede istirahate almak tedavinin esasını teşkil eder. Bunu sağlamak için; fizik ve rûhi istirahat, uygun bir beslenme tarzı tavsiye edilir. Mideyi çalıştıran, (tembih eden) vagus sinirinin antikolinerjik denen ilaçlarla tesiri azaltılır. Meydana gelen asidi etkisiz hale getirici antasitler ve müsekkinler kullanılır.
Kısa aralıklı olarak küçük porsiyonlar halinde yemek; mide salgısını uyarıcı gıdaları yememek diyetin esasını teşkil eder. Had vak'alarda ve mide kanamalarında her saat başı bir bardak süt, takibeden saat başında 1-2 ölçek antasit vermek yıllardan beri uygulanmaktadır. Süt, gıda değeri yönünden olduğu kadar tahriş edici olmayışı bakımından da ülser tedavisinde ideal gıdayı teşkil eder. Müzmin vak'alarda normal üç öğün yemeğe ek olarak saat 10.00, 15.00 ve 22.00'de bir bardak süt ve iki bisküviden ibaret ara yiyeceği almak sûretiyle günlük yemek öğün sayısını 6'ya çıkarmalıdır.
Hasta tarafından dokunduğu bildirilen yiyecekler bertaraf edilerek, serbest, zararsız bir diyet uygulanmalıdır. Bu arada et suyu, baharat, kızartmalar, turşular men edilmeli, kahve, alkol ve sigara kesilmeli veya mümkün olduğu kadar azaltılmalıdır. Sigaranın zararları üzerinde ısrarla durulmalı ve hastaya anlatılmalıdır. Bu arada ülseri azdırdıkları ve kanamaya da yol açtıklarından aspirin, kortikosteroid, romatizma ilaçları özellikle ağız yoluyla kullandırılmamalıdır.
ülser
Deri ya da mukoza üzerinde gelişerek altındaki dokularıda etkileyen açık yara.
Dil ülseri
Dilde görülen; etrafı kırmızı, içi su dolu küçük kabarcıklar, dil ülserinin belirtisi olabilir. Derin ve sert kenarlı dil yaralarında, mutlaka doktora başvurmak gerekir. Diğer dil yaraları, hazımsızlık veya gripten lanabilir.
Mide ülseri
Midenin iç yüzündeki belirli bir kısmın aşınması sonucu meydana gelen yaraya mide ülseri denir. Sinir bozukluğu, midede asit fazlalığı, zamanında ve iyi tedavi edilmeyen gastrit, mide zafiyeti, karaciğer yetersizliği veya safra azlığı, kalp hastalıkları, sindirilmesi güç yiyeceklerin aşırı derecede kullanılması, haddinden fazla sigara, çay, kahve veya asit yapıcı meşrubat içmek, alkol kullanmak veya bazı ilaçların uzun süre kullanılması mide ülserini doğuran nedenler arasındadır. Hastalığın başlangıcında mide ekşimesi ve ağırlık hissi vardır. Hastanın ağzına, sık sık ekşi su gelir. Tat alma duygusu hafiflemiştir, dil paslıdır, hastanın rengi solmuştur. Karnın üst kısmına bastırılınca, acıma hissedilir. Bu belirtiler ortaya çıktıktan sonra; en kısa zamanda tedaviye geçilmezse; yemeklerden 2-3 saat sonra sırta doğru yayılan şiddetli mide ağrıları başgösterir. Baş dönmesi ve terleme de görülür. Bu devrede, kusma ile bir miktar kan da görülebilir. Bazı kimselerin büyük abdestleri katran gibi olur. Bu işaretler, ülserin ilerlemiş olduğunu gösterir. Mide ülseri, bilhassa ilk bahar ve son bahar aylarında, çok rahatsız edici bir hal alır. Ağrı ve kanamalar artar. Mide ülseri, başlangıcında teşhis edilip de tedaviye başlanılacak olursa, telaşlanmaya ve korkmaya gerek yoktur. Bu durumda yapılacak ilk iş, üzüntüye kapılmamak, aksine bütün üzüntülerden sıyrılmaya gayret sarfetmektir. Sonra tedaviye yardımcı olmak amacıyla aşağıdaki hususlara kesinlikle uymak gerekir. - Tedavi süresince istirahat edin - Yemeklerinizi, her gün belirli saatlerde yiyin - Bağırsaklarınızın düzenli bir şekilde çalışmasını sağlayın - Sigara, çay, kahve ve alkolü bırakın - Diş sağlığına önem verin - Süt ve sütlü yiyecekler, yumurta, kızarmış ekmek, tereyağı, pelte ve haşlanmış balık, sebze püreleri ve patates yemeğini sofranızdan eksik etmeyin.
Onikiparmak bağırsağı ülseri
İncebağırsağın 25 santimetre kadar olan ilk bölümüne onikiparmak bağırsağı denir. C harfi görünümündedir. Onikiparmak bağırsağında meydana gelen ülsere tıp dilinde duodenum ülseri denir. Tedavi eidlmeyen gastrit, fazla asit, sinir bozukluğu, düzensiz hayat, gürültü, fazla miktarda sigara, çay, kahve ve alkol kullanmak, safra kesesi veya karaciğer yetersizliği, kalp hastalıkları, hormon dengesizliği, dengeli bir şekilde beslenememe, çok sıcak veya çok soğuk yiyecekler, haddinden fazla et, hamur işleri veya baharatlı yiyecekler ve bazı ilaçlar; onikiparmak bağırsağında ülserin meydana gelmesine yardımcı olur. Hasta, mide ekşimesi ve ağzına ekşi su gelmesinden şikayet eder. Ayrıca dili paslı, rengi solgundur, baş dönmesi ve fazla terleme de görülür. Midesinin üstüne basılınca, ağrı hisseder. Yemeklerden sonra da göğse doğru yayılan bir ağrı belirir. Bu belirtiler, ilk bahar ve sonbahar aylarında daha da artar. Tedavi için yapılacak ilk iş, hastalığı doğuran nedenleri ortadan kaldırmak, yemekleri az, fakat sık sık yemek, istirahat etmek ve üzüntüden uzak yaşamaya gayret etmektir.
ülseratif kolit
Kalın barsakla rektumun, kronik iltihabı ve ülserasyonudur.
ülseratif kolitis
Stres sonucuda ortaya çıkanbilen ve kalın bağırsakla rektumu kaplayan kanamalı yaralar.
Varis ülseri
Daha çok, bacağın alt kısmında görülen yuvarlak bir yaradır. Nedeni, varisli yerde meydana gelen herhangi bir yaralanmadır. Hastalık bacağın alt kısmında, bileğe yakın bir yerde yuvarlak bir yara olarak ortaya çıkar. Ayak bileği şişer, deri esmerleşir ve bazen de ağrı hissedilir. Doktor tedavisi şarttır.
Çekum (caecum)
İncebarsakla kalınbarsağın birleştiği yerdeki kesedir. Bu bölgede, iltihaplanma, ülserasyon veya kanser görülebilir.
Dil iltihabı
Tıp dilinde Glossit denilen bu iltihaplanmanın nedeni, çürük dişler, dişeti iltihabı, sigara, çok sıcak veya çok soğuk şeyler yemeyi alışkanlık haline getirmiş olmaktır. İhmal etmemek gerekir. Çünkü dil kanseri veye dil ülseri belirtisi de olabilir. Mutlaka doktora başvurmak gerekir. Yapılacak ilk iş, sigarayı bırakmak, çürük dişleri tedavi ettirmek, ve kötü alışkanlıkları terk etmektir.
İdrar yollarında yanma
İdrar yollarında veya idrar yaparken yanma çeşitli nedenlerden lanır. Belsoğukluğu, ülser, mesane iltihabı, prostat iltihabı, mesane uru, yumurtalık iltihabı, apandisit düşünülebilir. Bu nedenle tedaviye geçmeden önce, hastalığı doğuran nedeni tespit etmek gerekir. Tedavi, hastalığı doğuran nedene göre yapılır.
Kalınbağırsak iltihabı
Daha ziyade bağırsakları zayıf olanlarda görülen bir hastalıktır. Bazen iltihapla birlikte ülser de görülür. Buna tıp dilinde ülserli kolit denir. Hastalık aniden başlayıp, hiç beklenmedik bir anda kaybolabilir. Hastada aniden veya yavaş yavaş gelen ishal görülür. Dışkısı kanlıdır. Hasta, karın ağrılarından şikayet eder, ateşi de yüksektir. Doktora başvurmak şarttır. Bu arada istirahat etmek ve bol vitaminli gıdalar almak gerekir. Alkol, fazla miktarda meşrubat ve süt içilmez. Çekirdek gibi kabuklu şeyler yenmez.
Kusmak
Midenin içindekilerini, elde olmayarak ağız yolu ile dışarı atmaya kusmak, kusulan şeye de kusmuk denir. Kusmanın bir çok nedeni vardır. Örneğin, zehirli, bozulmuş yiyecekler, içki, gastrit ve ülser gibi mide hastalıkları, bazı besinlere karşı hassasiyet, bazı ilaçlar, kanser, mide kanaması, mide fıtığı, sinirlenme, migren, araç tutması, zehirlenme, kansızlık, sarılık, tiroid hastalıkları, hamilelik ve çocuklarda kabakulak, bademcik veya bağırsak hastalıkları sırasında kusma görülür. Tedavinin ilk şartı, kusmanın nedenini belirlemektir. Tedavi nedene göre yapılır. Hasta kustuktan sonra, sırt üstü yatırılır. Birşey yedirilmez. Bir bardak buzlu su, yudum yudum içirilir.
ülser için Şifalı Bitkiler
Havuç
Haftada beş kere yendiği takdirde Harvard'ın araştırmalarına göre kadınlarda kalp enfarktüsünü, felç tehlikesini yüzde 68 oranında azaltıyor. Günde iki havucun erkeklerde kandaki kolesterolü yüzde 10 oranında azalttığı görülmüştür. Her gün yenen bir havuç da akciğer kanseri tehlikesini yarıya indiriyor. Havuçtaki Beta-Karotin de gözleri yaşlılığın getirdiği görme zayıflığından koruyor ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Mide ve bağırsak kanamalarını önler, kansızlığı giderir, anne sütünü arttırır, yüz ve boyun kırışıklıklarını giderir, idrar ve bağırsak gazlarını söktürür, ülserdeki şikayetleri giderir. Kansere karşı etkili olduğu gibi cildin kurumasını da engelliyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Beta karotin (kansere neden olan serbest radikallari durduruyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor) içeren havucun en büyük özelliklerinden biri içerdiği bu maddenin cildin kurumasını engelleyen A vitaminine dönüşebilmesi.
Ihlamur
Ihlamur çiçeği yatıştırıcı, idrar verici, göğüs yumuşatıcı ve balgam söktürücü olarak çay halinde kullanılır.Ihlamur çiçeği banyosunun da yatıştırıcı bir özelliği vardır. Balla karıştırılıp içilirse mide ülserine faydalıdır. Kan dolaşımını düzenler.
Kavun
Kavun meyve olarak çok yenildiği gibi tohumları (çekirdekleri) de tıbbi olarak kullanılmaktadır. Olgun kavunların çekirdekleri kurutulur. Çekirdekler halk tababetinde öksürüğe karşı (çekirdekleri suda, suyu yarıya ininceye kadar kaynatılıp içilmesiyle) kullanılır. Ayrıca kavun, sinirleri yatıştırır, böbreklerdeki kanı temizler, taşların düşürülmesine yardımcı olur. Barsaklarda ülser ya da iltihab olanlarla, şeker hastaları ve yüksek tansiyonu olanlar yememelidir.
Kudret narı
Momordicae charantiae Mide ve barsak ülserine karşı dahilen kullanılır. Yara, çıban ve ekzemalarda haricen kullanılır.
Deri ya da mukoza üzerinde gelişerek altındaki dokularıda etkileyen açık yara.
Dil ülseri
Dilde görülen; etrafı kırmızı, içi su dolu küçük kabarcıklar, dil ülserinin belirtisi olabilir. Derin ve sert kenarlı dil yaralarında, mutlaka doktora başvurmak gerekir. Diğer dil yaraları, hazımsızlık veya gripten lanabilir.
Mide ülseri
Midenin iç yüzündeki belirli bir kısmın aşınması sonucu meydana gelen yaraya mide ülseri denir. Sinir bozukluğu, midede asit fazlalığı, zamanında ve iyi tedavi edilmeyen gastrit, mide zafiyeti, karaciğer yetersizliği veya safra azlığı, kalp hastalıkları, sindirilmesi güç yiyeceklerin aşırı derecede kullanılması, haddinden fazla sigara, çay, kahve veya asit yapıcı meşrubat içmek, alkol kullanmak veya bazı ilaçların uzun süre kullanılması mide ülserini doğuran nedenler arasındadır. Hastalığın başlangıcında mide ekşimesi ve ağırlık hissi vardır. Hastanın ağzına, sık sık ekşi su gelir. Tat alma duygusu hafiflemiştir, dil paslıdır, hastanın rengi solmuştur. Karnın üst kısmına bastırılınca, acıma hissedilir. Bu belirtiler ortaya çıktıktan sonra; en kısa zamanda tedaviye geçilmezse; yemeklerden 2-3 saat sonra sırta doğru yayılan şiddetli mide ağrıları başgösterir. Baş dönmesi ve terleme de görülür. Bu devrede, kusma ile bir miktar kan da görülebilir. Bazı kimselerin büyük abdestleri katran gibi olur. Bu işaretler, ülserin ilerlemiş olduğunu gösterir. Mide ülseri, bilhassa ilk bahar ve son bahar aylarında, çok rahatsız edici bir hal alır. Ağrı ve kanamalar artar. Mide ülseri, başlangıcında teşhis edilip de tedaviye başlanılacak olursa, telaşlanmaya ve korkmaya gerek yoktur. Bu durumda yapılacak ilk iş, üzüntüye kapılmamak, aksine bütün üzüntülerden sıyrılmaya gayret sarfetmektir. Sonra tedaviye yardımcı olmak amacıyla aşağıdaki hususlara kesinlikle uymak gerekir. - Tedavi süresince istirahat edin - Yemeklerinizi, her gün belirli saatlerde yiyin - Bağırsaklarınızın düzenli bir şekilde çalışmasını sağlayın - Sigara, çay, kahve ve alkolü bırakın - Diş sağlığına önem verin - Süt ve sütlü yiyecekler, yumurta, kızarmış ekmek, tereyağı, pelte ve haşlanmış balık, sebze püreleri ve patates yemeğini sofranızdan eksik etmeyin.
Onikiparmak bağırsağı ülseri
İncebağırsağın 25 santimetre kadar olan ilk bölümüne onikiparmak bağırsağı denir. C harfi görünümündedir. Onikiparmak bağırsağında meydana gelen ülsere tıp dilinde duodenum ülseri denir. Tedavi eidlmeyen gastrit, fazla asit, sinir bozukluğu, düzensiz hayat, gürültü, fazla miktarda sigara, çay, kahve ve alkol kullanmak, safra kesesi veya karaciğer yetersizliği, kalp hastalıkları, hormon dengesizliği, dengeli bir şekilde beslenememe, çok sıcak veya çok soğuk yiyecekler, haddinden fazla et, hamur işleri veya baharatlı yiyecekler ve bazı ilaçlar; onikiparmak bağırsağında ülserin meydana gelmesine yardımcı olur. Hasta, mide ekşimesi ve ağzına ekşi su gelmesinden şikayet eder. Ayrıca dili paslı, rengi solgundur, baş dönmesi ve fazla terleme de görülür. Midesinin üstüne basılınca, ağrı hisseder. Yemeklerden sonra da göğse doğru yayılan bir ağrı belirir. Bu belirtiler, ilk bahar ve sonbahar aylarında daha da artar. Tedavi için yapılacak ilk iş, hastalığı doğuran nedenleri ortadan kaldırmak, yemekleri az, fakat sık sık yemek, istirahat etmek ve üzüntüden uzak yaşamaya gayret etmektir.
ülseratif kolit
Kalın barsakla rektumun, kronik iltihabı ve ülserasyonudur.
ülseratif kolitis
Stres sonucuda ortaya çıkanbilen ve kalın bağırsakla rektumu kaplayan kanamalı yaralar.
Varis ülseri
Daha çok, bacağın alt kısmında görülen yuvarlak bir yaradır. Nedeni, varisli yerde meydana gelen herhangi bir yaralanmadır. Hastalık bacağın alt kısmında, bileğe yakın bir yerde yuvarlak bir yara olarak ortaya çıkar. Ayak bileği şişer, deri esmerleşir ve bazen de ağrı hissedilir. Doktor tedavisi şarttır.
Çekum (caecum)
İncebarsakla kalınbarsağın birleştiği yerdeki kesedir. Bu bölgede, iltihaplanma, ülserasyon veya kanser görülebilir.
Dil iltihabı
Tıp dilinde Glossit denilen bu iltihaplanmanın nedeni, çürük dişler, dişeti iltihabı, sigara, çok sıcak veya çok soğuk şeyler yemeyi alışkanlık haline getirmiş olmaktır. İhmal etmemek gerekir. Çünkü dil kanseri veye dil ülseri belirtisi de olabilir. Mutlaka doktora başvurmak gerekir. Yapılacak ilk iş, sigarayı bırakmak, çürük dişleri tedavi ettirmek, ve kötü alışkanlıkları terk etmektir.
İdrar yollarında yanma
İdrar yollarında veya idrar yaparken yanma çeşitli nedenlerden lanır. Belsoğukluğu, ülser, mesane iltihabı, prostat iltihabı, mesane uru, yumurtalık iltihabı, apandisit düşünülebilir. Bu nedenle tedaviye geçmeden önce, hastalığı doğuran nedeni tespit etmek gerekir. Tedavi, hastalığı doğuran nedene göre yapılır.
Kalınbağırsak iltihabı
Daha ziyade bağırsakları zayıf olanlarda görülen bir hastalıktır. Bazen iltihapla birlikte ülser de görülür. Buna tıp dilinde ülserli kolit denir. Hastalık aniden başlayıp, hiç beklenmedik bir anda kaybolabilir. Hastada aniden veya yavaş yavaş gelen ishal görülür. Dışkısı kanlıdır. Hasta, karın ağrılarından şikayet eder, ateşi de yüksektir. Doktora başvurmak şarttır. Bu arada istirahat etmek ve bol vitaminli gıdalar almak gerekir. Alkol, fazla miktarda meşrubat ve süt içilmez. Çekirdek gibi kabuklu şeyler yenmez.
Kusmak
Midenin içindekilerini, elde olmayarak ağız yolu ile dışarı atmaya kusmak, kusulan şeye de kusmuk denir. Kusmanın bir çok nedeni vardır. Örneğin, zehirli, bozulmuş yiyecekler, içki, gastrit ve ülser gibi mide hastalıkları, bazı besinlere karşı hassasiyet, bazı ilaçlar, kanser, mide kanaması, mide fıtığı, sinirlenme, migren, araç tutması, zehirlenme, kansızlık, sarılık, tiroid hastalıkları, hamilelik ve çocuklarda kabakulak, bademcik veya bağırsak hastalıkları sırasında kusma görülür. Tedavinin ilk şartı, kusmanın nedenini belirlemektir. Tedavi nedene göre yapılır. Hasta kustuktan sonra, sırt üstü yatırılır. Birşey yedirilmez. Bir bardak buzlu su, yudum yudum içirilir.
ülser için Şifalı Bitkiler
Havuç
Haftada beş kere yendiği takdirde Harvard'ın araştırmalarına göre kadınlarda kalp enfarktüsünü, felç tehlikesini yüzde 68 oranında azaltıyor. Günde iki havucun erkeklerde kandaki kolesterolü yüzde 10 oranında azalttığı görülmüştür. Her gün yenen bir havuç da akciğer kanseri tehlikesini yarıya indiriyor. Havuçtaki Beta-Karotin de gözleri yaşlılığın getirdiği görme zayıflığından koruyor ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Mide ve bağırsak kanamalarını önler, kansızlığı giderir, anne sütünü arttırır, yüz ve boyun kırışıklıklarını giderir, idrar ve bağırsak gazlarını söktürür, ülserdeki şikayetleri giderir. Kansere karşı etkili olduğu gibi cildin kurumasını da engelliyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Beta karotin (kansere neden olan serbest radikallari durduruyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor) içeren havucun en büyük özelliklerinden biri içerdiği bu maddenin cildin kurumasını engelleyen A vitaminine dönüşebilmesi.
Ihlamur
Ihlamur çiçeği yatıştırıcı, idrar verici, göğüs yumuşatıcı ve balgam söktürücü olarak çay halinde kullanılır.Ihlamur çiçeği banyosunun da yatıştırıcı bir özelliği vardır. Balla karıştırılıp içilirse mide ülserine faydalıdır. Kan dolaşımını düzenler.
Kavun
Kavun meyve olarak çok yenildiği gibi tohumları (çekirdekleri) de tıbbi olarak kullanılmaktadır. Olgun kavunların çekirdekleri kurutulur. Çekirdekler halk tababetinde öksürüğe karşı (çekirdekleri suda, suyu yarıya ininceye kadar kaynatılıp içilmesiyle) kullanılır. Ayrıca kavun, sinirleri yatıştırır, böbreklerdeki kanı temizler, taşların düşürülmesine yardımcı olur. Barsaklarda ülser ya da iltihab olanlarla, şeker hastaları ve yüksek tansiyonu olanlar yememelidir.
Kudret narı
Momordicae charantiae Mide ve barsak ülserine karşı dahilen kullanılır. Yara, çıban ve ekzemalarda haricen kullanılır.
üLSER a. (fr. ulcĞre)
1. Önemli bir bağ- dokusu tepkisiyle birlikte ortaya çıkan ve kendiliğinden nedbeleşme eğilimi göstermeyen süreğen deri ya da mukoza yarası,
2. Bacak ülseri (varis ülseri de denir), bacaklarda görülen ve kadınlarda daha sık rastlanan ülser. (Bk. ansikl. böl.) || Mide-onikiparmakbağırsağı ülseri, ya midede ya da onikiparmakbağırsağında ortaya çıkan ve oluşma nedenleri ve belirtileri açısından birçok ortak yönü bulunan ülser. (Bk. ansikl. böl.) || Peptik ülser, daha önce başka bir lezyon için ameliyat olmuş bir midede ortaya çıkan ülser. || Tro- fik ülser, bir damar ya da sinir hastalığıyla ilgili, dokuların yerel beslenmesinde bir bozukluğa bağlı olarak gelişen ülser. || Yatma ülseri, uzun süre yatan yaralı ya da hastanın vücudunun yatağa değen yerlerinde gelişen ülser.
—Patol. ülser yapıcı, mide bağırsak ülserlerine neden olabilen maddelere denir. (Antienflamatuvarlar gibi bazı ilaçlar ülser yapıcıdır.) [Eşanl. üLSEROJEN.) || ülserli -nekrozlu, özellikle sindirim sistemiyle ilgili, ülserli ve nekrozlu lezyonları olan hastalığa denir || ülserli-vejetasyonlu, hem ülserli hem vejetasyonu olan hastalığa denir. || ülserli-zarlı, bazı anjinlere (difteri, enfek- siyonlu mononükleoz) ve örneğin linkomisin türü antibiyotiklerin alınmasından sonra ortaya çıkan ve yalancı zarlarla örtülü ülserleri olan kolitlere denir.
—Yet. Kulak ülseri, kedi ve köpeklerde kulağın serbest kenarında görülen ve çoğunluk bir asalak yüzünden kaşımadan ileri gelen yara.
—ANSİKL. Mide-onikiparmakbağırsağı ülserleri. Mide ülseri, nedenleri tam olarak aydınlanamamış, çok yaygın bir hastalık tır: bazı ruhsal etmenlerin (sürmenaj, kaygı) ve bazı ilaçların (kortikosteroitler, aspirin, fenilbutazon vb.) etkili olduğu bilinmektedir. ülser, yemeklerden 2 ila 3 saat sonra bir ağrıyla kendini gösterir ve bu durum bir ila birkaç hafta sürer Sonra ağrı yatışır ve bazen aylarca yok olur, daha sonra yalnız ülser depreşince belirir, depreşme arası dönemlerde tamamen yok olur. Ağrı genellikle kramp ve sancı tipindedir. Radyolojik inceleme mide kıvrımla rının lezyona doğru yöneldiği “nişâ€ adı verilen ülser görüntüsünü ortaya çıkarır. Korkulan ihtilaflar kanama, delinme ve kan serleşmedir. Tedavide sıkı perhiz uygula nır ve simetidin, mide pansumanları, antiasitler ve atropin kullanılır, ihtilat varsa ameliyata başvurulur.
Mide ülserinden daha sık olan onikipar makbağırsağı ülseri, onikiparmakbağırsağının bulbus kısmında yerleşir ve hiçbir zaman kansere dönüşmez. Ağrı çok geç, yemeklerden 5 ila 6 saat sonra ortaya çı kar. Yeniden besin alınması bu ağrıyı dindirir. Hastalık zaman zaman şiddetlenir ve aralarda tamamen ağrısız süreler bulunur Başlıca ihtilatlar kanama ve bulbus darlı ğıdır. Sonuçları nedeniyle (beslenme bozuklukları, ishal, “dumping sendromuâ€) ameliyattan elden geldiğince sakınılmalıdır. Çok odaklı mide-onikiparmakbağırsağı ülserleri Zollinger-Ellison sendromunun bir bölümünü oluşturur.
*Bacak ülserleri. Genellikle (atardamar ya da toplardamarlardaki) dolaşım bozukluklarına bağlı olmakla birlikte, sinirsel bozukluklar sonucunda, ya da mikroplu bir dermoepidermit gibi bulaşıcı bir deri hastalığı ihtilatı olarak, ya da bir travmadan sonra da ortaya çıkabilir.
Kaynak: Büyük Larousse
1. Önemli bir bağ- dokusu tepkisiyle birlikte ortaya çıkan ve kendiliğinden nedbeleşme eğilimi göstermeyen süreğen deri ya da mukoza yarası,
2. Bacak ülseri (varis ülseri de denir), bacaklarda görülen ve kadınlarda daha sık rastlanan ülser. (Bk. ansikl. böl.) || Mide-onikiparmakbağırsağı ülseri, ya midede ya da onikiparmakbağırsağında ortaya çıkan ve oluşma nedenleri ve belirtileri açısından birçok ortak yönü bulunan ülser. (Bk. ansikl. böl.) || Peptik ülser, daha önce başka bir lezyon için ameliyat olmuş bir midede ortaya çıkan ülser. || Tro- fik ülser, bir damar ya da sinir hastalığıyla ilgili, dokuların yerel beslenmesinde bir bozukluğa bağlı olarak gelişen ülser. || Yatma ülseri, uzun süre yatan yaralı ya da hastanın vücudunun yatağa değen yerlerinde gelişen ülser.
—Patol. ülser yapıcı, mide bağırsak ülserlerine neden olabilen maddelere denir. (Antienflamatuvarlar gibi bazı ilaçlar ülser yapıcıdır.) [Eşanl. üLSEROJEN.) || ülserli -nekrozlu, özellikle sindirim sistemiyle ilgili, ülserli ve nekrozlu lezyonları olan hastalığa denir || ülserli-vejetasyonlu, hem ülserli hem vejetasyonu olan hastalığa denir. || ülserli-zarlı, bazı anjinlere (difteri, enfek- siyonlu mononükleoz) ve örneğin linkomisin türü antibiyotiklerin alınmasından sonra ortaya çıkan ve yalancı zarlarla örtülü ülserleri olan kolitlere denir.
—Yet. Kulak ülseri, kedi ve köpeklerde kulağın serbest kenarında görülen ve çoğunluk bir asalak yüzünden kaşımadan ileri gelen yara.
—ANSİKL. Mide-onikiparmakbağırsağı ülserleri. Mide ülseri, nedenleri tam olarak aydınlanamamış, çok yaygın bir hastalık tır: bazı ruhsal etmenlerin (sürmenaj, kaygı) ve bazı ilaçların (kortikosteroitler, aspirin, fenilbutazon vb.) etkili olduğu bilinmektedir. ülser, yemeklerden 2 ila 3 saat sonra bir ağrıyla kendini gösterir ve bu durum bir ila birkaç hafta sürer Sonra ağrı yatışır ve bazen aylarca yok olur, daha sonra yalnız ülser depreşince belirir, depreşme arası dönemlerde tamamen yok olur. Ağrı genellikle kramp ve sancı tipindedir. Radyolojik inceleme mide kıvrımla rının lezyona doğru yöneldiği “nişâ€ adı verilen ülser görüntüsünü ortaya çıkarır. Korkulan ihtilaflar kanama, delinme ve kan serleşmedir. Tedavide sıkı perhiz uygula nır ve simetidin, mide pansumanları, antiasitler ve atropin kullanılır, ihtilat varsa ameliyata başvurulur.
Mide ülserinden daha sık olan onikipar makbağırsağı ülseri, onikiparmakbağırsağının bulbus kısmında yerleşir ve hiçbir zaman kansere dönüşmez. Ağrı çok geç, yemeklerden 5 ila 6 saat sonra ortaya çı kar. Yeniden besin alınması bu ağrıyı dindirir. Hastalık zaman zaman şiddetlenir ve aralarda tamamen ağrısız süreler bulunur Başlıca ihtilatlar kanama ve bulbus darlı ğıdır. Sonuçları nedeniyle (beslenme bozuklukları, ishal, “dumping sendromuâ€) ameliyattan elden geldiğince sakınılmalıdır. Çok odaklı mide-onikiparmakbağırsağı ülserleri Zollinger-Ellison sendromunun bir bölümünü oluşturur.
*Bacak ülserleri. Genellikle (atardamar ya da toplardamarlardaki) dolaşım bozukluklarına bağlı olmakla birlikte, sinirsel bozukluklar sonucunda, ya da mikroplu bir dermoepidermit gibi bulaşıcı bir deri hastalığı ihtilatı olarak, ya da bir travmadan sonra da ortaya çıkabilir.
Kaynak: Büyük Larousse
Bir medeniyet hastalığı: Peptik ülser
Reflü, gastrit, ülser, pankreas ve karaciğer hakkında bilgi verir misiniz?
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR