VADE a. (ar. va'de) 1. üstlenilen bir işin yerine getirilmesi, bir borcun ödenmesi için tanınan süre; bu sürenin sonunu belirley...
VADE a. (ar. va'de)
1. üstlenilen bir işin yerine getirilmesi, bir borcun ödenmesi için tanınan süre; bu sürenin sonunu belirleyen tarih; mühlet, mehil: Bize üç aylık bir vade tanıdılar. Bu senedin vadesini geçirmeyin.
2. (Kısa, uzun) vadede, (yakın, uzak) gelecekte: Bu iş uzun vadede iyi kazanç sağlayabilir. || Vadesi gelmek, vadesi yetmek, süresi dolmak; ömrü bitmek, eceli gelmek.
*Bank, ve Bors. Hisse senetleri ve tahvillerin teslimi, bir bedelin ödenmesi için belirlenen tarih.
*Huk. Bir yükümlülüğün yerine getirilmesinin, bir borcun ödenmesinin zorunlu hale geldiği tarih. (Bk. ansikl. böl.)
*Muhs. Vade defteri, muhasebecinin ödenecek ya da tahsil edilecek senetleri bu işlemin yapılması gereken güne göre (vade sırasına göre) geçirdiği defter ya da föy.
*ANSİKL. Huk. Vade, borçluya borcunu hemen değil ileride yerine getirme hak ve yükümlülüğü veren belirli bir tarihtir. Borçlu bu tarihe kadar borcunu yerine getirmek zorunda değildir. Borçlunun ödeme yükümlülüğü vadenin dolmasıyla başlar. Ancak vade belirlenmez ya da işin niteliğinden anlaşılmazsa borç hemen ödenebilir ve ödenmesi hemen istenebilir. Vadesi gelen borca muccel borç, henüz vadesi gelmemiş borca da müeccel borç denir. Borcun bir vadeye bağlanması tarafların anlaşmasından, borcun niteliğinden ya da yasadan lanabilir. Vade, takvim günü olarak saptanabileceği gibi süre olarak da saptanabilir (örneğin 4 eylül 1990 ya da bir yıl sonra gibi). Vadenin hesaplanması konusunda Borçlar k. kimi kurallar koymuştur: borcun ödenmesi için bir ayın başı ya da sonu saptanmışsa bundan ayın birinci ya da sonuncu günü anlaşılır; bir ayın ortası saptanmışsa bundan da ayın on beşinci günü anlaşılır (md. 75). Vade pazar ya da başka bir tatil gününe rastlarsa ödeme günü kendiliğinden o günü izleyen ilk iş gününe geçer (md. 77). Bunların dışında Borçlar k. (md. 76) ile öteki yasalarda vadeyle ilgili çeşitli kurallar vardır. Örneğin Türk tic. k.'nda kambiyo senetlerindeki vadelerle ilgili kurallar vardır. Yasaya göre bu tür senetlerden biri olan poliçeye konabilecek vadeler şunlardır: görüldüğünde, görüldükten belirli bir süre sonra; keşide gününden belirli bir süre sonra; belirli bir günde. Vadesi başka türlü belirtilen poliçe geçersiz sayılır (md. 615). Vadesiz bono görüldüğünde ödenir. Poliçe için de durum aynıdır (md. 689, 584). Çeke vade konmasına gerek yoktur, çek görüldüğünde ödenir. Buna aykırı herhangi bir kayıt yazılmamış sayılır (md. 707).
1. üstlenilen bir işin yerine getirilmesi, bir borcun ödenmesi için tanınan süre; bu sürenin sonunu belirleyen tarih; mühlet, mehil: Bize üç aylık bir vade tanıdılar. Bu senedin vadesini geçirmeyin.
2. (Kısa, uzun) vadede, (yakın, uzak) gelecekte: Bu iş uzun vadede iyi kazanç sağlayabilir. || Vadesi gelmek, vadesi yetmek, süresi dolmak; ömrü bitmek, eceli gelmek.
*Bank, ve Bors. Hisse senetleri ve tahvillerin teslimi, bir bedelin ödenmesi için belirlenen tarih.
*Huk. Bir yükümlülüğün yerine getirilmesinin, bir borcun ödenmesinin zorunlu hale geldiği tarih. (Bk. ansikl. böl.)
*Muhs. Vade defteri, muhasebecinin ödenecek ya da tahsil edilecek senetleri bu işlemin yapılması gereken güne göre (vade sırasına göre) geçirdiği defter ya da föy.
*ANSİKL. Huk. Vade, borçluya borcunu hemen değil ileride yerine getirme hak ve yükümlülüğü veren belirli bir tarihtir. Borçlu bu tarihe kadar borcunu yerine getirmek zorunda değildir. Borçlunun ödeme yükümlülüğü vadenin dolmasıyla başlar. Ancak vade belirlenmez ya da işin niteliğinden anlaşılmazsa borç hemen ödenebilir ve ödenmesi hemen istenebilir. Vadesi gelen borca muccel borç, henüz vadesi gelmemiş borca da müeccel borç denir. Borcun bir vadeye bağlanması tarafların anlaşmasından, borcun niteliğinden ya da yasadan lanabilir. Vade, takvim günü olarak saptanabileceği gibi süre olarak da saptanabilir (örneğin 4 eylül 1990 ya da bir yıl sonra gibi). Vadenin hesaplanması konusunda Borçlar k. kimi kurallar koymuştur: borcun ödenmesi için bir ayın başı ya da sonu saptanmışsa bundan ayın birinci ya da sonuncu günü anlaşılır; bir ayın ortası saptanmışsa bundan da ayın on beşinci günü anlaşılır (md. 75). Vade pazar ya da başka bir tatil gününe rastlarsa ödeme günü kendiliğinden o günü izleyen ilk iş gününe geçer (md. 77). Bunların dışında Borçlar k. (md. 76) ile öteki yasalarda vadeyle ilgili çeşitli kurallar vardır. Örneğin Türk tic. k.'nda kambiyo senetlerindeki vadelerle ilgili kurallar vardır. Yasaya göre bu tür senetlerden biri olan poliçeye konabilecek vadeler şunlardır: görüldüğünde, görüldükten belirli bir süre sonra; keşide gününden belirli bir süre sonra; belirli bir günde. Vadesi başka türlü belirtilen poliçe geçersiz sayılır (md. 615). Vadesiz bono görüldüğünde ödenir. Poliçe için de durum aynıdır (md. 689, 584). Çeke vade konmasına gerek yoktur, çek görüldüğünde ödenir. Buna aykırı herhangi bir kayıt yazılmamış sayılır (md. 707).
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR