Yapma (Yapay) Destan Nedir ? Bir şairin, toplumu etkileyen herhangi bir vakası doğal destanlara benzeterek söylemesi sonucu oluşan destanlar...
Yapma (Yapay) Destan Nedir ?
Bir şairin, toplumu etkileyen herhangi bir vakası doğal destanlara benzeterek söylemesi sonucu oluşan destanlardır. Yazarı belirgin olan,daha kısa sürede yazılan ve muhteşem durumlara az yer veren bir destan türüdür. Tabii destandan temel farkı, anonim kalite taşımamasıdır. Bir ozan tarafınca, tabii destanlara benzetilerek yazılır.
Yapma Destanların Özellikleri;
- Yazarı bellidir
- Yazılı destan türüdür
- Kısa sürede yer edinen vakalar ele alınır
- Muhteşem vakalara ve kahramanlara az yer verilir
Yapma Destan Örnekleri:
Dünyanın Başlıca Yapma Destanları
Latin edebiyatı: Aeneis ( Vergilius ).
Fransız edebiyatı: Henriade ( Voltaire ).
Portekiz edebiyatı: Os Lusiadas ( Camoens ).
İngiliz edebiyatı: Kaybolmuş Cennet (John Milton).
İtalyan edebiyatı: Kurtarılmış Kudüs ( Tasso )
İtalyan edebiyatı: Çılgın Orlando ( Ariosto )
İtalyan edebiyatı: İlahi Komedya ( Dante ).
Türk Edebiyatında Yapma Destan
Kuvay-ı Milliye Destanı : Nazım Hikmet
Üç Şžehitler Destanı : Fazıl Hüsnü Dağlarca
Çanakkale Destanı: Mehmet Akif Ersoy
Satuk Buğra Han Destanı
Cengiz-name
Timur ve Edige Destanları
Seyid Battal Gazi Destanı
Köroğlu Destanı
Genç Osman Destanı ( Kayıkçı Kul Mustafa )
Selçukname (Yazıcıoğlu Ali)
Firdevsi - Şžehnâme
Yapma Destan ve Tabii Destan Kavramları
Benzerlikleri;
- tabii dilden değişik bir üslupla oluşurlar
- muhteşem nitelikler ve kşiler vardır (mitolojik varlıklar vs...)
- genelikle mevzuları kahramanlık, harp, göçtür...
- milletlerin tarihinde derin izler bırakan vakalar üstünde oluşurlar.
- manzumdurlar
- devrik cümleler bulunmaktadır
Farklılıkları;
Yapma destanlarda;
- söyleyenleri bellidir
- yakın tarihimizde meydana gelmiş olaylardan ortaya çıkar
- aşamalardan geçmez...
Tabii destanlarda;
- söyleyeni belirgin değildir
- tarihin bilinmeyen dönemlerinde yaşanmış olan vakaları anlatır.
- türlü aşamalardan geçer
YORUMLAR