YOYO İki adet eş ağırlıklı halkanın ortalarından bir metal veya tahta çubuk ile tutturulmaları ve bu çubuğa ip sarılması ile oynanır...
YOYO
İki adet eş ağırlıklı halkanın ortalarından bir metal veya tahta çubuk ile tutturulmaları ve bu çubuğa ip sarılması ile oynanır hale gelen oyuncak ve müthiş bir hobi.
Bu stillerden bazıları şunlardır:
1A: Yoyo ipe ve sağ elin orta parmağına bağlı şekildeyken yoyo ile ip üzerinde dönerken yapılan hareketlerdir.
2A: S 2 el ile 2 yoyonun hiç durmaksızın, sürekli atılıp çekilip tekrar atılmasıyla yapılan hareketlerdir.
3A: 2 yoyonun uyumlu hareketlerinden oluşur.
4A: E Bu stildeki hareketler, yoyonun ipe bağlanmadan yapılmasıyla elde edilir.Yoyo ilk önce havaya fırlatılır ve sonra tekrar ip üzerine düşürülür ve kombine hareketler sergilenir.
5A: Yoyo bu stilde ipe bağlıdır fakat ip orta parmak yerine ufak bir ağırlığa bağlanır ve yoyo ile ağırlığın birbirine uyumlu hareketleri bu stilin genel amacıdır.
Yoyonun tarihi
Yoyolar, günümüze kadar çeşitli aşamalardan geçerek insanları eğlendiren bir oyun ve oyuncak olmuştur. Yoyoların, ilk defa Çin'de kullanıldığına inanılmaktadır. Fakat yoyolar hakkında ilk tarihi metin M.Ö. 500 tarihinde Yunan belgelerinde görülmüştür. Bu eski tür oyuncak, ağaç kabuğu ve metaldan yapılmış bir diskten oluşmaktadır. Bu devirde yapılmış ve şimdi Yunanistan'daki Atina Milli Müzesi'nde bulunan çömlek vazoda Yunan gençlerinin yoyo ile oyunlar oynayarak eğlendikleri görülmektedir. Tarihi Mısır tapınaklarının üzerlerindeki figürlerde Mısırlıların da yoyo oynadıklarını göstermektedir.
M.S. 16.cı yüzyılda Filipinli avcılar, hayvanları “ağaçtan yapılan bir cisim ve uzun bir ipi†avlarının altına atmak suretiyle yakalamışlardır. Bu silahtaki ip yukarı çekilir ve av ip içerisinde çabalayarak döner. Bu basit yoyo silahının günümüz modern yoyosuna ilham verdiği de düşünülmektedir.
Yoyolardan bahseden bir diğer tarihi eser ise 1765'de yapılan bir Hindistan kutusudur. Bu kutunun üzerinde elle çizilmiş ve yoyosu ile oynayan kırmızı elbiseli minik bir kız çocuğunun resmi bulunmaktadır. Bundan 25 yıl sonra ise yoyo bir biçimde Avrupa'ya yolculuk eder. Böylelikle yoyo artık İngiliz ve Fransız aristokratlarının da kullandığı bir araç olmuştur.
Bu tarihten sonra yoyo Fransa'da oldukça yaygınlaştı ve genelde stres atmak içinde kullandı. Fransızca ismi JOUJOU DE NORMANDIE olmuştu. Bu isim de Amerikalıların Yoyo olarak adlandırdığı oyuncağın kökenini oluşturmuştur. Yoyoya olan bu ilgi Figaro'nun Düğünü adlı tiyatro gösterisinde dahi görülmüş, piyesin yazarı BEAUMARCHAIS sayesinde yoyonun stres atmak için kullanılan bir oyuncak olduğu, oyuncakların stres atmada bir rolü olduğu söylenmişti.
1789n senesinde yapılan bir temsili resimde geleceğin kral adayı 4 yaşındaki 17.Louis'in elinde bir L'emigrette(yoyo) bulunuyordu. Fransız yaşam biçimleri ve köylülerin ayaklanması sırasında Fransız Aristokrasisinin Paris ve Almanya'ya gitmeye zorlanması sıralarında cam ve fildişinden yapılmış yoyolar aristokratların elindeydi. L'emigrette burada “ülkeden ayrılmak†anlamına gelen Fransızca bir terimidir. Yoyo'ya Fransa'da verilen bir başka isim ise “De Coblenz†yani “Fransız şehriâ€dir.
Aslına bu adlar, oyuncaklar ile Fransız devrimi arasında önemli tarihi bağlantıları da yansıtırlar.
Daha sonraki dönemlerde İskoçya ve Fransa'dan geçerek çılgın yolculuğuna İngiltere ile devam eden yoyo, İngiltere'de Fransızca bir kelime olan “bandrole†olarak anıldı. Bandrole'nin anlamı Fransız züppesi idi. 1791'de ise ileride kral olarak 4. George bu bandrole ile eğlendi. Kral adayının bu oyuncağı kullanması İngiltere'de Yoyo'nun popüler oyuncak olmasında çok önemli bir rol oynadı. Ve ünlü kişiler yoyoyu elinden bırakmadı. Amerika'da yoyonun kullanıldığına dair ilk kayıt ise 1866 tarihindedir. O tarihte Ohaio'ların evlerine ulaşan yoyonun “improved bandrole†yani gelişmiş yoyo olarak patenti alındı.
Bir sene sonra ise Alman göçmen Charles Kirchoff, dönen tekerlek olan endüstriyel yoyoya ilk ivmeyi verdi. Artık yoyo ticari bir oyuncak olmuştu. 1911 yılına kadar çeşitli patentlere karşın yoyo çok da önemsenmedi. ünlü Scientific American dergisi (Amerikan Bilim dergisi) 1916 yılında yoyo hakkında bir makale yayınladı. Bu makalede bu oyuncağın Filipin kökenli olduğunu anlatırken oyuncak YOYO olarak adlandırıldı. Bunun nedeninin de Filipinlilerin kullandığı kelime olan yoyonun “come comeâ€(gel gel ) ve “to return (geri dönmek)†anlamını taşımasıydı.
Bu makaleden sonra yoyo tüm Amerika'da duyuldu. ( Bu arada Filipin yerlilerinin bu oyuncak konusunda uzman olduğu söylenebilir. Yoyoyu mükemmel oyma teknikleri kullanarak ve odunu şekillendirerek oluşturmuşlardı. Filipinliler daha sonra ip yardımıyla dingili döndüren sistemi geliştirdiler. Ve bugünkü yoyoya bu şekilde yön verdiler.)
1928-1929 arasında iş adamı DONALD F. DUNCAN, San Francisco'da iken yoyoların geleceğini gördü ve Yoyonun kaderini çizdi. 1946 yılında Duncan Şirketi saatte 3600 yoyo üretmeye başlamıştı. Ve her yıl 1 milyon yoyonun yolu açılmıştı. Akçağaçtan yapılan yoyolar dünyayı kasıp kavuruyordu. 1960 yıllar plastik yoyonun yıllarıydı. Satışlar gitgide artıyordu. Ve Dunca Şirketi 45 milyon yoyoyu 40 milyon çocuğa satmayı başararak bir dünya rekoru kırdı.
Yoyolar Amerika'da oldukça tuttu ve uğruna bir çok milli organizasyon gerçekleşti. Dünyanın her yerinden gelen yoyocular bu yarışmalarda hünerlerini sergiledi. Hatta yarışmalara bazı katı kurallar konuldu. Örneğin yarışmaya katılan yarışmacılara Dünyanın her yerini gezme kuralı konuldu. Bu şart sayesinde yoyo oldukça büyük bir yol katetti ve dünyadaki ününe ün kattı. ünlüler yoyo koleksiyonlarını sergiledi ve bazıları oldukça yüksek fiyatlarla açık arttırmalarda dahi satıldı.
Tüm bunların yanısıra yoyolar bilimsel alanlarda da kullanıldı. Örnek olarak NASA bu konuda oldukça detaylı bir çalışma yaptı. 1996 yılında uzaya yolladığı STS-75 uydusu ile yoyo artık uzaya da ayak basmış oldu. Bu salınım belki küçüktü ama insanlık için büyük hareketlere neden olması şüphesizdi. Bu konuda NASA astronotu ile yapılan bilimsel röportajda sorulan soru ve cevabı şöyle idi:
Buradaki amaç yoyonun yaptığı hareketini ve yavaş dönüşümü incelemekti.Yoyonun yaptığı hareket sonrası biriken enerji ise ilginçti. Yoyo nasıl enerjiyi tutuyordu? Bunun cevabını bulduklarında ise artık araç içindeki insan hareketlerini kontrol edebileceklerdi. Bildiğiniz gibi yoyoyu aşağı atarsınız ve bir sonraki gelişinde onu aşağı çekecek hiç bir ağırlık yoktur.
İşte böylelikle yoyonun tarihçesi gözönünde bulundurulduğunda Yoyo'nun keşfi ister Çin de olsa, Filipinler de olsa, Mısır da olsa sonuç olarak Yoyo çok uzun bir zaman dilimi içerisinde çocukların en beğendiği oyuncaklardan oldu.
Yoyo hareketi öğrenebileceğiniz bazı siteler:
1-
Gördüğüm en iyi öğretici site. Learn kısmından sırayla hareketleri öğrenip yoyo sevdanızı ve becerinizi ilerletebilirsiniz.
2-
Derli toplu bir site. Hareketleri videolardan net bir şekilde izleyebilirsiniz.
3-
Göz atmakta fayda var. Yeni bir şeyler bulabilirsiniz.
4-
Videolar youtube değil. Sorun yaşamazsınız. Müzikler ve videolar hoş.
5-
Binlerce yoyo videosu. (2271 adet) Zamanınız varsa sörf yapıp izleyebilirsiniz.
Size yardım edebildiysem sevinirim ...
İki adet eş ağırlıklı halkanın ortalarından bir metal veya tahta çubuk ile tutturulmaları ve bu çubuğa ip sarılması ile oynanır hale gelen oyuncak ve müthiş bir hobi.
1A: Yoyo ipe ve sağ elin orta parmağına bağlı şekildeyken yoyo ile ip üzerinde dönerken yapılan hareketlerdir.
2A: S 2 el ile 2 yoyonun hiç durmaksızın, sürekli atılıp çekilip tekrar atılmasıyla yapılan hareketlerdir.
3A: 2 yoyonun uyumlu hareketlerinden oluşur.
4A: E Bu stildeki hareketler, yoyonun ipe bağlanmadan yapılmasıyla elde edilir.Yoyo ilk önce havaya fırlatılır ve sonra tekrar ip üzerine düşürülür ve kombine hareketler sergilenir.
5A: Yoyo bu stilde ipe bağlıdır fakat ip orta parmak yerine ufak bir ağırlığa bağlanır ve yoyo ile ağırlığın birbirine uyumlu hareketleri bu stilin genel amacıdır.
Yoyonun tarihi
Yoyolar, günümüze kadar çeşitli aşamalardan geçerek insanları eğlendiren bir oyun ve oyuncak olmuştur. Yoyoların, ilk defa Çin'de kullanıldığına inanılmaktadır. Fakat yoyolar hakkında ilk tarihi metin M.Ö. 500 tarihinde Yunan belgelerinde görülmüştür. Bu eski tür oyuncak, ağaç kabuğu ve metaldan yapılmış bir diskten oluşmaktadır. Bu devirde yapılmış ve şimdi Yunanistan'daki Atina Milli Müzesi'nde bulunan çömlek vazoda Yunan gençlerinin yoyo ile oyunlar oynayarak eğlendikleri görülmektedir. Tarihi Mısır tapınaklarının üzerlerindeki figürlerde Mısırlıların da yoyo oynadıklarını göstermektedir.
M.S. 16.cı yüzyılda Filipinli avcılar, hayvanları “ağaçtan yapılan bir cisim ve uzun bir ipi†avlarının altına atmak suretiyle yakalamışlardır. Bu silahtaki ip yukarı çekilir ve av ip içerisinde çabalayarak döner. Bu basit yoyo silahının günümüz modern yoyosuna ilham verdiği de düşünülmektedir.
Yoyolardan bahseden bir diğer tarihi eser ise 1765'de yapılan bir Hindistan kutusudur. Bu kutunun üzerinde elle çizilmiş ve yoyosu ile oynayan kırmızı elbiseli minik bir kız çocuğunun resmi bulunmaktadır. Bundan 25 yıl sonra ise yoyo bir biçimde Avrupa'ya yolculuk eder. Böylelikle yoyo artık İngiliz ve Fransız aristokratlarının da kullandığı bir araç olmuştur.
Bu tarihten sonra yoyo Fransa'da oldukça yaygınlaştı ve genelde stres atmak içinde kullandı. Fransızca ismi JOUJOU DE NORMANDIE olmuştu. Bu isim de Amerikalıların Yoyo olarak adlandırdığı oyuncağın kökenini oluşturmuştur. Yoyoya olan bu ilgi Figaro'nun Düğünü adlı tiyatro gösterisinde dahi görülmüş, piyesin yazarı BEAUMARCHAIS sayesinde yoyonun stres atmak için kullanılan bir oyuncak olduğu, oyuncakların stres atmada bir rolü olduğu söylenmişti.
1789n senesinde yapılan bir temsili resimde geleceğin kral adayı 4 yaşındaki 17.Louis'in elinde bir L'emigrette(yoyo) bulunuyordu. Fransız yaşam biçimleri ve köylülerin ayaklanması sırasında Fransız Aristokrasisinin Paris ve Almanya'ya gitmeye zorlanması sıralarında cam ve fildişinden yapılmış yoyolar aristokratların elindeydi. L'emigrette burada “ülkeden ayrılmak†anlamına gelen Fransızca bir terimidir. Yoyo'ya Fransa'da verilen bir başka isim ise “De Coblenz†yani “Fransız şehriâ€dir.
Aslına bu adlar, oyuncaklar ile Fransız devrimi arasında önemli tarihi bağlantıları da yansıtırlar.
Daha sonraki dönemlerde İskoçya ve Fransa'dan geçerek çılgın yolculuğuna İngiltere ile devam eden yoyo, İngiltere'de Fransızca bir kelime olan “bandrole†olarak anıldı. Bandrole'nin anlamı Fransız züppesi idi. 1791'de ise ileride kral olarak 4. George bu bandrole ile eğlendi. Kral adayının bu oyuncağı kullanması İngiltere'de Yoyo'nun popüler oyuncak olmasında çok önemli bir rol oynadı. Ve ünlü kişiler yoyoyu elinden bırakmadı. Amerika'da yoyonun kullanıldığına dair ilk kayıt ise 1866 tarihindedir. O tarihte Ohaio'ların evlerine ulaşan yoyonun “improved bandrole†yani gelişmiş yoyo olarak patenti alındı.
Bir sene sonra ise Alman göçmen Charles Kirchoff, dönen tekerlek olan endüstriyel yoyoya ilk ivmeyi verdi. Artık yoyo ticari bir oyuncak olmuştu. 1911 yılına kadar çeşitli patentlere karşın yoyo çok da önemsenmedi. ünlü Scientific American dergisi (Amerikan Bilim dergisi) 1916 yılında yoyo hakkında bir makale yayınladı. Bu makalede bu oyuncağın Filipin kökenli olduğunu anlatırken oyuncak YOYO olarak adlandırıldı. Bunun nedeninin de Filipinlilerin kullandığı kelime olan yoyonun “come comeâ€(gel gel ) ve “to return (geri dönmek)†anlamını taşımasıydı.
Bu makaleden sonra yoyo tüm Amerika'da duyuldu. ( Bu arada Filipin yerlilerinin bu oyuncak konusunda uzman olduğu söylenebilir. Yoyoyu mükemmel oyma teknikleri kullanarak ve odunu şekillendirerek oluşturmuşlardı. Filipinliler daha sonra ip yardımıyla dingili döndüren sistemi geliştirdiler. Ve bugünkü yoyoya bu şekilde yön verdiler.)
1928-1929 arasında iş adamı DONALD F. DUNCAN, San Francisco'da iken yoyoların geleceğini gördü ve Yoyonun kaderini çizdi. 1946 yılında Duncan Şirketi saatte 3600 yoyo üretmeye başlamıştı. Ve her yıl 1 milyon yoyonun yolu açılmıştı. Akçağaçtan yapılan yoyolar dünyayı kasıp kavuruyordu. 1960 yıllar plastik yoyonun yıllarıydı. Satışlar gitgide artıyordu. Ve Dunca Şirketi 45 milyon yoyoyu 40 milyon çocuğa satmayı başararak bir dünya rekoru kırdı.
Yoyolar Amerika'da oldukça tuttu ve uğruna bir çok milli organizasyon gerçekleşti. Dünyanın her yerinden gelen yoyocular bu yarışmalarda hünerlerini sergiledi. Hatta yarışmalara bazı katı kurallar konuldu. Örneğin yarışmaya katılan yarışmacılara Dünyanın her yerini gezme kuralı konuldu. Bu şart sayesinde yoyo oldukça büyük bir yol katetti ve dünyadaki ününe ün kattı. ünlüler yoyo koleksiyonlarını sergiledi ve bazıları oldukça yüksek fiyatlarla açık arttırmalarda dahi satıldı.
Tüm bunların yanısıra yoyolar bilimsel alanlarda da kullanıldı. Örnek olarak NASA bu konuda oldukça detaylı bir çalışma yaptı. 1996 yılında uzaya yolladığı STS-75 uydusu ile yoyo artık uzaya da ayak basmış oldu. Bu salınım belki küçüktü ama insanlık için büyük hareketlere neden olması şüphesizdi. Bu konuda NASA astronotu ile yapılan bilimsel röportajda sorulan soru ve cevabı şöyle idi:
“KUVVET ERGOMETER NE OLDUĞU AÇIKLAYABİLİR MİSİNİZ?â€
“YOYO'yu İsviçreli araştırmacılarla birlikte deneysel olarak kullandık. YOYOYU aşağı atarsınız, açılır ve yoyo içindeki enerjiyi bildirirsiniz.â€
Buradaki amaç yoyonun yaptığı hareketini ve yavaş dönüşümü incelemekti.Yoyonun yaptığı hareket sonrası biriken enerji ise ilginçti. Yoyo nasıl enerjiyi tutuyordu? Bunun cevabını bulduklarında ise artık araç içindeki insan hareketlerini kontrol edebileceklerdi. Bildiğiniz gibi yoyoyu aşağı atarsınız ve bir sonraki gelişinde onu aşağı çekecek hiç bir ağırlık yoktur.
İşte böylelikle yoyonun tarihçesi gözönünde bulundurulduğunda Yoyo'nun keşfi ister Çin de olsa, Filipinler de olsa, Mısır da olsa sonuç olarak Yoyo çok uzun bir zaman dilimi içerisinde çocukların en beğendiği oyuncaklardan oldu.
Yoyo hareketi öğrenebileceğiniz bazı siteler:
1-
Gördüğüm en iyi öğretici site. Learn kısmından sırayla hareketleri öğrenip yoyo sevdanızı ve becerinizi ilerletebilirsiniz.
2-
Derli toplu bir site. Hareketleri videolardan net bir şekilde izleyebilirsiniz.
3-
Göz atmakta fayda var. Yeni bir şeyler bulabilirsiniz.
4-
Videolar youtube değil. Sorun yaşamazsınız. Müzikler ve videolar hoş.
5-
Binlerce yoyo videosu. (2271 adet) Zamanınız varsa sörf yapıp izleyebilirsiniz.
Size yardım edebildiysem sevinirim ...
Tombala oynamak günah mı?
Rüyada Oynamak
Rüyada İskambil Oynamak
YORUMLAR