Macaristan’ın başkenti ve en büyük şehri olan Orta Avrupa’nın en güzel şehirlerinden kabul edilen Budapeşte’nin zamanı hakkında kısa bilgi. ...
Macaristan’ın başkenti ve en büyük şehri olan Orta Avrupa’nın en güzel şehirlerinden kabul edilen Budapeşte’nin zamanı hakkında kısa bilgi.
Budapeşte Macaristan’ın başkenti ve en büyük şehridir. Tuna Nehri’nin karşılıklı iki kıyısını kaplayan Buda ve Peşte şehirlerinden meydana gelmiştir. Nehrin akış doğrultusuna bakılmış olduğu vakit sağda kalan bölüm Buda, soldaki Peşte’dir.
Milattan önceki yıllarda Keltler Tuna’nın sağ kıyısında bir kent kurmuşlardı. M. S. II. yüzyılda burayı işgal eden Romalılar şehre Aquincum ismini verdiler. Budapeşte IV. yüzyıldaki kavimler göçü esnasında, Hunlar, Şark Gotlar, Avarlar ve Macarlar tarafınca işgal edildi (896). Buda, Aquincum’un yerine kuruldu, 1156’da da piskoposluk merkezi oldu. 1241’de ilkin Peşte, sonrasında da Buda Moğollar’ın istilasına uğrayarak yakılıp yıkıldı. XIV. yüzyıldan itibaren Buda’nın önemi gittikçe arttı, kent kalkındı. XV. yüzyıl ise Buda ve Peşte’nin parlak çağıdır.
Türkler’in şehri alması 1526 yılına rastlar. Kanuni Sultan Süleyman Macar ordusunu Mohaç‘ta yok ettikten sonrasında Buda’ya girdi. Kral Janos Szapolya Türkler’in müsaade etmesi üstüne Buda’yı işgal ettiyse de 1527’de rakibi Ferdinand’ın baskısı yüzünden çekilmek mecburiyetinde bırakıldı. 1529’da Kanun Sultan Süleyman burayı tekrardan işgal ederek Janos’a verdi. 1540’ta Janos ölünce Ferdinand Buda’yı tekrardan ele geçirmek sevdasına düştü. Bunun üstüne, Janos’un ufak oğlunun naibi Türkler’den yardım istedi. Türk ordusu 1541’de tekrardan Peşte ve Buda’yı zaptetti, bu tarihten itibaren 1686’ya kadar Budapeşte Türk hakimiyeti altında kaldı.
1872 senesinde Peşte ile Buda’nın bir tek kent olması kabul edildi. Ondan sonrasında, hızla gelişmeye başlamış olan kent 1919’da Romenler, II. Dünya Savaşı’nda da Almanlar ve Ruslar tarafınca işgal edildi. Özellikle 1944’teki savaşlar esnasında büyük hasar gören kent, son büyük felakete 1956’da uğradı. Önceleri üniversitelilerin bir hareketi şeklinde görünen ayaklanma 23 Ekim 1956’da bir ihtilal şeklinde kendini gösterdi. Bu hareket Ruslar tarafınca bastırıldı.
YORUMLAR