cizye isim, tarih Arapça cizye İslam devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan bir çeşit vergi. Morpa Genel Kültür...
cizye
isim, tarih Arapça cizye
İslam devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan bir çeşit vergi.
isim, tarih Arapça cizye
İslam devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan bir çeşit vergi.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Cizye
İslâm devletlerinde, İslâm hukuku gereğince Hristiyanlardan alınan vergi. İslâm hukukuna gore cizye; en varlıklılardan 48 dirhem, orta düzeydekilerden 24 dirhem, yoksullardan 12 dirhem gümüş olarak alınırdı. Osmanlılar da bu yolu benimsediler; âlâ (en yüksek), evsat (orta), ednâ (en düşük) olmak suretiyle üçe ayırarak topladılar. 1856 Islahat Fermanı ile cizye deyimi kaldırıldı; yalnız Hristiyanlar, askerlik yapmadıkları için, bedel-i askerî denilen ayrı bir vergi vermeye başladılar. II. Meşrutiyet'ten sonrasında Hristiyanlardan da, askerlik hayata geçirmeye başladıklarından, bu vergi de kaldırılarak, Müslüman-Hristiyan eşit vergi vermeye başladılar. MADDE ARA
Cizye
İslâm devletlerinde, İslâm hukuku gereğince Hristiyanlardan alınan vergi. İslâm hukukuna gore cizye; en varlıklılardan 48 dirhem, orta düzeydekilerden 24 dirhem, yoksullardan 12 dirhem gümüş olarak alınırdı. Osmanlılar da bu yolu benimsediler; âlâ (en yüksek), evsat (orta), ednâ (en düşük) olmak suretiyle üçe ayırarak topladılar. 1856 Islahat Fermanı ile cizye deyimi kaldırıldı; yalnız Hristiyanlar, askerlik yapmadıkları için, bedel-i askerî denilen ayrı bir vergi vermeye başladılar. II. Meşrutiyet'ten sonrasında Hristiyanlardan da, askerlik hayata geçirmeye başladıklarından, bu vergi de kaldırılarak, Müslüman-Hristiyan eşit vergi vermeye başladılar. MADDE ARA
CİZYE
Cizye, İslam devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan bir vergi türüdür. Kaynağını Tevbe suresi 29. ayetinden alır;
"Kendilerine kitap verilenlerden, Tanrı'a ve ahiret gününe inanmayan, Tanrı'ın ve Resûlü'nün haram kıldığını haram tanımayan ve hak dini (İslam'ı) din edinmeyenlerle, minik düşürülüp cizyeyi kendi elleriyle verinceye kadar savaşın. ''
İslam devletinin tabiyetinde olan gayrimüslimlerin (Ehl-i Zimmet) Tanrı'ın gönderilmiş olduğu kitaplara inanan hristiyan ve yahudilerden(Ehl-i Kitap), şeriata uygun olarak alınan (Şer'î) bir vergidir.
Osmanlı Devleti'nde, Müslüman olmayanlara islamiyeti kabul etmeleri ya da cizye ödemeleri karşılığı hayatta kalmaları ya da savaşarak ölmeleri seçenekleri sunulurdu. Cizye vergisi verenler (Cizyegüzar), mal ve can güvenliği ile her türlü hakları bakımından devletin koruması altına alınır, din, günlük yaşayış ve ekonomik faaliyetlerinde özgür bırakılırdı.
Cizye, gayrimüslim vatandaşların hür ve yükümlü olan erkeklerinden, yılda bir kez alınan baş vergisiydi. Sakatlardan, kadınlardan, çocuklardan ve din görevlilerinden alınmazdı. Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın 1689 senesinde sadrazamlığa getirilmesinden sonrasında meydana getirilen vergi düzenlemesinde cizyenin toplanması bazı esaslara bağlanarak merkeze bağlı Cizyedarlık görevi oluşturuldu. Cizye, maaşı devlet tarafınca ödenen cizyedar denilen memurlar tarafınca toplanmaya başlandı.
Osmanlı Devleti'nde cizye vergisi 1855'e kadar uygulandı ve Islahat Fermanı ile hem vergi hem de cizyadarlık görevi kaldırıldı; yerine askerlik hizmetlerinden muafiyet vergisi (Karşılık-i askeri) getirildi; II. Meşrutiyetle beraber Müslüman olmayanlara da askerlik görevi getirilince bu vergi de son buldu.
Cizye, İslam devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan bir vergi türüdür. Kaynağını Tevbe suresi 29. ayetinden alır;
"Kendilerine kitap verilenlerden, Tanrı'a ve ahiret gününe inanmayan, Tanrı'ın ve Resûlü'nün haram kıldığını haram tanımayan ve hak dini (İslam'ı) din edinmeyenlerle, minik düşürülüp cizyeyi kendi elleriyle verinceye kadar savaşın. ''
İslam devletinin tabiyetinde olan gayrimüslimlerin (Ehl-i Zimmet) Tanrı'ın gönderilmiş olduğu kitaplara inanan hristiyan ve yahudilerden(Ehl-i Kitap), şeriata uygun olarak alınan (Şer'î) bir vergidir.
Osmanlı Devleti'nde, Müslüman olmayanlara islamiyeti kabul etmeleri ya da cizye ödemeleri karşılığı hayatta kalmaları ya da savaşarak ölmeleri seçenekleri sunulurdu. Cizye vergisi verenler (Cizyegüzar), mal ve can güvenliği ile her türlü hakları bakımından devletin koruması altına alınır, din, günlük yaşayış ve ekonomik faaliyetlerinde özgür bırakılırdı.
Cizye, gayrimüslim vatandaşların hür ve yükümlü olan erkeklerinden, yılda bir kez alınan baş vergisiydi. Sakatlardan, kadınlardan, çocuklardan ve din görevlilerinden alınmazdı. Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın 1689 senesinde sadrazamlığa getirilmesinden sonrasında meydana getirilen vergi düzenlemesinde cizyenin toplanması bazı esaslara bağlanarak merkeze bağlı Cizyedarlık görevi oluşturuldu. Cizye, maaşı devlet tarafınca ödenen cizyedar denilen memurlar tarafınca toplanmaya başlandı.
Osmanlı Devleti'nde cizye vergisi 1855'e kadar uygulandı ve Islahat Fermanı ile hem vergi hem de cizyadarlık görevi kaldırıldı; yerine askerlik hizmetlerinden muafiyet vergisi (Karşılık-i askeri) getirildi; II. Meşrutiyetle beraber Müslüman olmayanlara da askerlik görevi getirilince bu vergi de son buldu.
Cizye
- Vergi. Haraç. Müslümanların fethettikleri yerlerde, müslüman olmayanlardan alınan ve devlet teminatı altında bulunmanın karşılığı olan vergi. (Bak: Haraç)
YORUMLAR