Demokrasi nedir ve niçin önemlidir? Maddeler halinde, açıklamalı, demokrasinin temel ilkeleri, hakkında bilgi. Demokrasi, değişik biçimler...
Demokrasi nedir ve niçin önemlidir? Maddeler halinde, açıklamalı, demokrasinin temel ilkeleri, hakkında bilgi.
Demokrasi, değişik biçimlerde tanımlanır:
• Halkın egemenliğine dayanan yönetim modelidir.
• Özgür bir seçim sistemi sonucunda seçilen temsilcilerden kurulan halk yönetimidir.
• Halkın halk tarafınca yönetimidir.
• Temel insan hak ve özgürlüklerinin korunduğu bir sistemdir.
• Bir erdemlilik rejimi, bir yaşam biçimidir.
Bir devletin demokratik olması için siyasal partiler, özgür seçimler, katılım, çoğulculuk, hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı, sivil cemiyet, toplumsal hak, hak, özgürlük şeklinde kurum, ilke ve kavramları içinde barındırması gerekir.
Demokrasinin, insan haklarına saygılı, özgürlükçü, eşitlikçi, uzlaşmacı, hukuk devleti olma vb. özellikleri vardır. Bu özellikler değişik kişilik ve kültürel özelliklere haiz bireylerin, grupların, toplulukların beraber yaşamalarına ortam hazırlar.
Demokrasinin Temel İlkeleri
a. Ulusal Egemenlik Demokraside egemenlik halka aittir. (Egemenlik; yönetme yetkisini ifade eder.) Halk, hür iradesiyle yönetime katılır ve yönetime yön verir. Günümüz demokratik yönetimlerinde halkın iradesi ve egemenliği, belirledikleri temsilciler vesilesiyle gerçekleşir. Halk temsilcilerini seçer; temsilciler de halk adına yasalar yapar. Ülke bu yasalara nazaran yönetilir.
b. Seçme-seçilme hakkı: Demokrasilerde temsilciler seçimle belirlenir. Özgür seçim, açık sayım ilkesi geçerlidir.
c. Katılım: Yurttaşlar seçme ve seçilme haklarıyla yönetime iradesini yansıtır. Demokratik uygulamalarla alınan kararlar halk tarafınca daha kolay benimsenir. İnsanlar kendi koydukları kuralları çoğu zaman çiğnemezler.
d. Özgürlük: İnsan hakları ve özgürlükleri demokrasinin vazgeçilmezleridir. Demokrasinin olmadığı yerde özgürlük ve insan hakları, özgürlük ve insan haklarının olmadığı yerde de demokrasi olmaz.
Demokrasi, özgürlük ve insan haklarını korur.
e. Eşitlik: Demok raside eşitlik, yasalar önünde eşitliktir. Hepimiz yasalarla kendisine tanınan haklardan eşit şekilde yararlanır.
f. Çoğulculuk Demokraside her görüşe, anlayışa, inanışa saygı gösterilir. Seçimlere aniden fazla siyasal parti katılır. Bu şekilde değişik görüş ve düşünceler yönetimde kendini ifade olanağı bulur.
g Ekseriyet Demokraside ekseriyet ilkesi aranır. Seçimlerde çoğunluğu elde eden parti iktidar olur. Başka partiler de muhalefeti oluşturur. Demokrasilerde çoğunluğun yanında azınlığın da hakları korunur.
ı. Hukuk devleti Hukuk Devleti, yurttaşlarına hukuk güvenliği elde eden, yöneticilerin de hukuka bağlı olduğu devlettir. Hukuk devletinde yargı bağımsızdır. Devletin yapmış olduğu tüm işler yargı denetimine açıktır.
j. Kuvvetler ayrılığı: Demokrasilerde kuvvetler ayrılığı (yasama, yürütme, yargının ayrı organlarda temsil edilmesi) ilkesi uygulanır. Kuvvetler ayrılığı ilkesi iktidar tekelini kıran bir uygulamadır.
YORUMLAR