Diktatörlük nedir? Diktatörlüğün zamanı ve diktatörlük terimi ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız. DİKTATÖRLÜK, bir devle...
Diktatörlük nedir? Diktatörlüğün zamanı ve diktatörlük terimi ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
DİKTATÖRLÜK, bir devletin muhteşem yetkiler verilmiş bir şahıs tarafınca yönetilmesi, Eski Roma’da ortaya çıkmış bir sistemdir.
İÖ 6. yüzyılın sonlarına doğru ortak yönetim kurallarından vazgeçilerek, askeri bir yönetim kurulması biçiminde belirdi. Devletin mühim bir çekince ile karşılaşmış olduğu durumlarda senato, konsüllere aralarından birini altı ay için diktatör seçmeyi önerdi. Onun göreve başlamasıyla diğeri konsüllerin görevi bitiyordu. Diktatörün yetkisi sınırsızdı. Bununla beraber süvari komutanlarından birini kendine destek seçmek zorundaydı. Bu destek da, o sırada askeri görevlerini bırakıyordu. Bu muhteşem yönetime Roma’da nadir olarak başvuruldu. Sulla’nın ve Sezar’ın diktatörlüğü en mühim uygulamalardır.
Uygar tarihte diktatörlük, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonrasında birçok ülkede görüldü. Roma’daki uygulamadan değişik olarak, bir siyasal partinin ya da kişiliğin, yasal yoldan ya da yasa dışı yollarla yönetimi ele geçirip kurduğu otoriter rejimlere de diktatörlük adı verildi.
Bu rejimlerin en belirgin örnekleri, İtalya’da Mussolini’nin ve Almanya’da Hitler’in kurduğu faşist ve nazi diktatörlükleridir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında da Salazar döneminde Portekiz, Franco döneminde İspanya, Batista yönetiminde Küba, bu tip diktatörlüklerle yönetiliyordu. Diktatörlüğün marksist türüne proleterya diktatörlüğü denir. Marks’a ve Lenin’e nazaran kapitalizmden komünizme geçişi sağlamak için proleteryanın geçici olarak kurduğu sıkı bir yönetim biçimidir, ortadan kaldırılacak burjuva sınıflarını baskı altında tutmak ve sosyalizmi gerçekleştirmek amacı güder.
YORUMLAR