charles darwin'in kuzeni ünlü ingiliz bilimci. genetik ve evrim mevzularıyla ilgilenmiş, devamlı değişken olan hareket halindeki insanı ...
charles darwin'in kuzeni ünlü ingiliz bilimci. genetik ve evrim mevzularıyla ilgilenmiş, devamlı değişken olan hareket halindeki insanı bilimsel verilerle ölçmeye çalışan, iyi ve fena genlerin ayrıştırılması anlamına gelen ojenizm konusunu ilk ortaya atan şahıs.
Galton, Sir Francis
(1822-1911) İngiliz bilimci. 'Her şeyi ölçen adam' lakabıyla ünlenen ama popülerite açısından ünü kuzini Charles Darwin'in gölgesinde kalan Galton'u tek bir alanla sınırı olan olarak tanımlamak oldukça zor olsa gerek. İki buçuk yaşlarında okumuş olduğu, ismini yazabildiği söylenen ve o yaşlardan itibaren bir dahi olarak kabul edilen Galton başladığı okulları yarıda bırakmış, sonucunda kuzini Darwin şeklinde Cambridge'e gitmiş, ayrıca pek çok ilgi alanı bulmuş ve her birisinde ilim yaşamına mühim katkılarda bulunmuştur. Coğrafyadan meteorolojiye, antropolojiye, kalıtımdan bireylerarası farklılıklara, matematikten istatistiksel çözümleme yöntemlerine, sözcük çağrışım testlerine dek pek çok alanda mühim katkıları vardır. Bugün parmak izi denen şeyi keşfeden odur. İstatistikte regresyon analizi denen tekniği geliştiren de. Ama tüm bunlarda Galton'un çıkış noktası ve başlangıç noktası, dahiliğin kalıtsal bulunduğunu, ırkların iyileştirilebileceğini kanıtlama arzusudur. Galton, zekâ ile fizyolojik özellikler içinde da bir ilişki olduğuna inanıyordu. Bu nedenle zekâ, tepki süresi, görüş keskinliği, duyu ayırt etme yetisi, sözcük çağrışımları, kavrama, işitme keskinliği şeklinde mevzularda çok sayıda deney yapmıştır. Bu araştırma ve deneyler için bugünün psikometrisine mühim katkıları bulunan türlü testler, cihazlar, istatistiksel yöntemler geliştirmiştir. Hatta ırkları iyileştirme adına bugün öjenik denilen bilimin de kuruculuğunu yapmıştır, bu nedenle bir dernek kurmuş, Eugenics Review adıyla bir dergi yapmaya başlamış ve servetinin bir kısmını de bu derneğe miras bırakmıştır. Laboratuarı ve emek harcamaları, psikolojide mühim bir ağırlığı bulunan Edward Thorndike, James McKeen Cattel şeklinde kişileri kamçılamıştır. Mesela Cattell'in ilk zekâ testleri büyük seviyede Galton'un oluşumlarına dayanmaktadır. Yayımlanmış eserleri içinde Tropical South Africa (1853), The Art Of Travel (1853), Hereditary Genius (1869), English Men Of Science: Their Nature and Nurture (1874), Psychometric Experiments (1879), Inquiries into Human Faculty and Its Development (1883) ve Natural Inheritance (1889) sayılabilir.
YORUMLAR