Halifeliğin Kaldırılması (Özet)

Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve devrim arkadaşları tarafınca meydana getirilen ilk işlerden birisi olan halifeliğin kaldırılması ile ...

Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve devrim arkadaşları tarafınca meydana getirilen ilk işlerden birisi olan halifeliğin kaldırılması ile ilgili kısa bilgi.

Halifelik Osmanlı İmparatorluğu’na Yavuz Sultan Selim’in 1517 senesinde Mısır’ı Osmanlı ülkesine katmasıyla geçmişti. Halife olan Osmanlı padişahları, Müslüman ülkelerin halkına ve topraklarına kolaylıkla haiz olunacağı inancını taşıyorlardı. Osmanlı İmparatorluğunun en kuvvetli zamanında bile, Arap halkının Türklerle beraber yaşayamayacağı gerçeği ortaya çıkmıştı. Verimli toprakları bulunmayan Arap ülkelerinin halkı tembeldi. Osmanlı İmparatorluğu bu aç ve tembel halkı beslemek zorunda kalıyordu. Osmanlı İmparatorluğumun son zamanlarında ise, devletin düşmanları ile savaşları sürerken, Türklerin yanında olması ihtiyaç duyulan Arapların, düşmanlarla ortaklaşa iş yapmış olduğu çokça görüldü.

Hatta son dönem aklı başlangıcında olan Osmanlı padişahları dahi artık halifeliğin dini değil siyasal bir makam haline geldiğini sadece bilhassa Avrupalı devletlerin politikaları karşısında halifelik makamının dahi bir işe yaramadığını açıkça belirtmekteydiler.

Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan soma halifeliğin cumhuriyet yönetimi için zararı dokunan olacağı görüşü benimsendi. Son halife Abdülmecit Efendi, verilen halifelik görevinden başka işlerde de kendisini yetkili görmüş oldu. Ulusal egemenliğimiz için, bu davranışları uygun bulmayan Gazi Mustafa Kemal, kati bir karar almak için ihtiyaç duyulan kanunu Büyük Millet Meclisi’nden çıkarttı, (3 Mart 1924). O gün mecliste kabul edilen yasalarla halifelik kalkıyor, Osmanoğulları ailesi Türkiye dışına çıkarılıyordu. Bu suretle Türkiye Cumhuriyeti, bir kez daha tekrardan kuruluyordu.