Henry Morton Stanley Kimdir? Henry Morton Stanley yaşamı, biyografisi, eserleri, keşifleri hakkında bilgi. Henry Morton Stanley; İngiliz-...
Henry Morton Stanley Kimdir? Henry Morton Stanley yaşamı, biyografisi, eserleri, keşifleri hakkında bilgi.
Henry Morton Stanley; İngiliz-Amerikan gazetecisi, gezgindir (Galler/Denbihg 1841-Londra 1904).
Liverpool’da bir gemiye kamara bakıcısı olarak girdi (1856). 15 yaşlarının özeniyle işini çok iyi yapmış olduğu için gözüne girmiş olduğu New Orleanslı tacir Henry Morton Tanley tarafınca evlat edinildi. Gazeteci olarak ABD’nin garp bölgelerini gezip görmüş oldu, Türkiye’ye geldi, İngilizlerin Etiyopya için düzenledikleri bulgu gezisine New York Herald gazetesinin muhabiri olarak katıldı (1867), iki yıl sonrasında gazetesi onu, iki senedir açık bir haber alınamayan İskoçyalı misyoner David Livingston’u (1813-1873) Afrika içlerinde bulmakla görevlendirdi (Ekim 1869). Tanganika Gölü kıyısındaki Ujiji’de Livingstone ile buluştu (10 Kasım 1871), gereksinimlerini karşılayan yardımları sağlamış oldu. Beraber Tanganika’nın şimal kıyılarını dolaştılar.
Kısa bir Afrika gezisi daha yapmış oldu, sonrasında dizanteriden ölen David Livingstone’un (1 Mayıs 1873) İngiltere’de meydana getirilen cenaze törenine, Westminster Kilisesi’ne gömülüşüne katıldı, onun yarım bıraktığı keşifleri tamamlamak kararıyla Zanzibar’a gitti (1874 sonları). Direkt batıya tüm Ekvator Afrika’sını geçerek türlü buluşları gerçekleştirmiş oldu, giderleri iki Amerikan gazetesi tarafınca karşılanan bu ikinci büyük gezisinde şimdi ismini taşıyan çağlayanları da buldu, Atlantik’e ulaştı (1877). Bundan sonraki araştırmalarını Belçika Kralı II. Leopold’un örgütlediği dernek yararına yapmış oldu (1879-1884), adıyla anılan gölü (Stanley Pool) buldu, Kongo Irmağı’ nın sol kıyı topraklarını derneğe mal etti. İngiltere’ye dönünce (1890) kitaplarını yazdı, evliliğe ilk adımını attı. Avam Kamarası‘ na üye seçildi, sir unvanıyla onurlandırıldı (1899).
Başlıca eserleri: Livingstone (L.’u Nasıl Buldum) 1872, Through the Dark Continent (Kara Kıta Süresince) 1878, The Congo and the Founding of its Free State (Kongo’yu ve Özgür Devletlerini Nasıl Buldum) 1885, In Darkest Africa (Karanlık Afrika’da) 1890, My Dark Companions and their Strange Stories (Kara Derili Yoldaşlarım ve Acayip Öyküleri) 1893, Throug South Af rica (Cenup Afrika Süresince) 1898 vb.
YORUMLAR