kabza isim Arapça ®abøa Tabanca, kılıç vb. şeylerde tutulacak yer, tutak, sap: "Kabzası altın kakmalı palası elinden düşmü...
kabza
isim Arapça ®abøa
Tabanca, kılıç vb. şeylerde tutulacak yer, tutak, sap:
"Kabzası altın kakmalı palası elinden düşmüştü."- F. F. Tülbentçi.
Birleşik Sözler
KABZA a. (ar. kabza).
1. Bir silahın, elle kavramaya, tutmaya, kullanmaya yarayan kısmı: Tabancanın kabzası Kılıcın kabzası. Kabzayla birinin kafasına vurmak.
2. Esk. Avuç, pençe.
3. Esk. Bir avuç dolusu; bir tutam.
—Balıkç. Olta kamışının sapına takılan ve kamışı eğik olarak toprağa saplamaya yarayan sivri demir uç.
—Esk. sil. Okçulukta, gösterim ortasında sol elin avuç içiyle tutulan yerine verilen ad. (Bk. anslkl. böl.) || Kabza alma, ok atıp kemankeş olmak isteyenlerin, ustalaştıktan sonrasında, hocalarından okçuluk izni almaları yerine kullanılan deyim. (Bk. anslkl. böl.) ]j Kabza aşırması ya da kabza siperi, kılıç kabzalarında, eli düşman silahından korumak için sapın üzerine köprü biçiminde yapılmış parça. || Kabza boğazı, okçulukta gösterim sal ve kabzasının birleştiği yere verilen ad. (Tir geçimi de denir.) || Kabza sargısı, gösterim kabzası, atıcının eline ufak vardığında, bu sakıncayı ortadan kaldırmak suretiyle kabzaya ihtiyaç duyulan kalınlıkta sarılan muşambaya verilen ad.
—Sil. Kılıç, hançer vb. kesici silahlarda, elle kavranan bölüm. (Tabana hareket kazandıran kabza, metalden olabileceği benzer biçimde, ahşap, deri, bağa kaplıları da vardır; değişik biçimlerde örnekleri bulunmaktadır.) || Kabza başı, kabzanın tepelik kısmına verilen ad. || Kabza yolu, kabzanın bitiminden başlayarak yatağan tabanının iki yanında yer edinen, süs öğesi ve destek parçası. || Kabza zıhı, ahşap, deri, bağa benzer biçimde kolay yıpranabilen gereçlerle kaplanan kabzayı güçlendirmek için, birleşme yerlerine geçirilen süs öğesi metal parça. || Kılıç kabzası, bir kılıcın topuz, siper ve sapından oluşan tüm.
—ANSİKL. Esk. sil. Gösterim, elin ve parmakların büyüklüğü bakımından değişen tutuş biçimleri vardı. Avuç içi büyük, parmakları uzun olanlar gösterim ortasını avuçla parmaklar içinde, ufak olanlar da parmak uçlarına yakın bir yerden tutarlar, düzgüsel olanlar ise parmaklarını ilk boğumun ortasına yerleştirirlerdi. Bunun yanı sıra, gösterim tutuluşu mevsimlere nazaran de değişirdi. Kabzaya bu seviyede ehemmiyet verilmesinin sebebi, tutuşun atışı etkilemesinden ileri geliyordu. Atışta mühim olan gösterim kuvvetli tutulması, atış esnasında sallanmamasıydı.
*Kabza alma'nın koşulları vardı. Kemankeş olmak isteyen ilkin usta bir hocadan okçuluğu öğrenirdi; buna da çeşitli törenlerle başlanırdı. Talebe okçulukla ilgili bilgilerini ve hünerini (okunu dokuz yüz keze kondurmak) geliştirdikten sonrasında ustası tarafınca kabza verilirdi. Kabza alacak şahıs, üstadı ve attığı okların hedefe isabet ettiğine tanıklık edecek ayak' ve hava şahitleriyle beraber "şeyhülmeydan†denilen deneyimli bir kemankeşin yönettiği törene katılır, ilkin ok meydanında hünerini gösterirdi. Bundan sonrasında kendisine tanıkların ve üstadının hÖzurunda kabza verilir, kemankeşliği onaylanırdı.
1. Bir silahın, elle kavramaya, tutmaya, kullanmaya yarayan kısmı: Tabancanın kabzası Kılıcın kabzası. Kabzayla birinin kafasına vurmak.
2. Esk. Avuç, pençe.
3. Esk. Bir avuç dolusu; bir tutam.
—Balıkç. Olta kamışının sapına takılan ve kamışı eğik olarak toprağa saplamaya yarayan sivri demir uç.
—Esk. sil. Okçulukta, gösterim ortasında sol elin avuç içiyle tutulan yerine verilen ad. (Bk. anslkl. böl.) || Kabza alma, ok atıp kemankeş olmak isteyenlerin, ustalaştıktan sonrasında, hocalarından okçuluk izni almaları yerine kullanılan deyim. (Bk. anslkl. böl.) ]j Kabza aşırması ya da kabza siperi, kılıç kabzalarında, eli düşman silahından korumak için sapın üzerine köprü biçiminde yapılmış parça. || Kabza boğazı, okçulukta gösterim sal ve kabzasının birleştiği yere verilen ad. (Tir geçimi de denir.) || Kabza sargısı, gösterim kabzası, atıcının eline ufak vardığında, bu sakıncayı ortadan kaldırmak suretiyle kabzaya ihtiyaç duyulan kalınlıkta sarılan muşambaya verilen ad.
—Sil. Kılıç, hançer vb. kesici silahlarda, elle kavranan bölüm. (Tabana hareket kazandıran kabza, metalden olabileceği benzer biçimde, ahşap, deri, bağa kaplıları da vardır; değişik biçimlerde örnekleri bulunmaktadır.) || Kabza başı, kabzanın tepelik kısmına verilen ad. || Kabza yolu, kabzanın bitiminden başlayarak yatağan tabanının iki yanında yer edinen, süs öğesi ve destek parçası. || Kabza zıhı, ahşap, deri, bağa benzer biçimde kolay yıpranabilen gereçlerle kaplanan kabzayı güçlendirmek için, birleşme yerlerine geçirilen süs öğesi metal parça. || Kılıç kabzası, bir kılıcın topuz, siper ve sapından oluşan tüm.
—ANSİKL. Esk. sil. Gösterim, elin ve parmakların büyüklüğü bakımından değişen tutuş biçimleri vardı. Avuç içi büyük, parmakları uzun olanlar gösterim ortasını avuçla parmaklar içinde, ufak olanlar da parmak uçlarına yakın bir yerden tutarlar, düzgüsel olanlar ise parmaklarını ilk boğumun ortasına yerleştirirlerdi. Bunun yanı sıra, gösterim tutuluşu mevsimlere nazaran de değişirdi. Kabzaya bu seviyede ehemmiyet verilmesinin sebebi, tutuşun atışı etkilemesinden ileri geliyordu. Atışta mühim olan gösterim kuvvetli tutulması, atış esnasında sallanmamasıydı.
*Kabza alma'nın koşulları vardı. Kemankeş olmak isteyen ilkin usta bir hocadan okçuluğu öğrenirdi; buna da çeşitli törenlerle başlanırdı. Talebe okçulukla ilgili bilgilerini ve hünerini (okunu dokuz yüz keze kondurmak) geliştirdikten sonrasında ustası tarafınca kabza verilirdi. Kabza alacak şahıs, üstadı ve attığı okların hedefe isabet ettiğine tanıklık edecek ayak' ve hava şahitleriyle beraber "şeyhülmeydan†denilen deneyimli bir kemankeşin yönettiği törene katılır, ilkin ok meydanında hünerini gösterirdi. Bundan sonrasında kendisine tanıkların ve üstadının hÖzurunda kabza verilir, kemankeşliği onaylanırdı.
Kaynak: Büyük Larousse
kabza ingilizcesi
1. handle, butt (of a weapon).
2. slang a handful of hashish.
- siperi hilt guard.
1. handle, butt (of a weapon).
2. slang a handful of hashish.
- siperi hilt guard.
YORUMLAR