KAÇ , -çı sual sıf. 1. Bir şeyin niceliği, kıymeti, boyutu, ağırlığı, derecesi hakkında sual sormak için kullanılır: Kaç para? Kaç k...
KAÇ, -çı sual sıf.
1. Bir şeyin niceliği, kıymeti, boyutu, ağırlığı, derecesi hakkında sual sormak için kullanılır: Kaç para? Kaç kilo? Kaç metre? Kaç tane aldın? Kaç yıl oldu?
2. insan sayısını sorar: Kaç kişisiniz? Kaç çocuk? Kaç kayakçı kayboldu?
3. Bir sürü: Kaç gündür düşünüyorum, bir türlü içinden çıkamadım. Kaç kez söyledim ama umursamadı.
4. Kaç para eder?, sonradan ele geçirilen bir olanak ya da meydana getirilen bir işin bir şeye yaramadığını, bir kıymet taşımadığını söylemek için söylenir: Geldi, özür diledi ama kaç para eder? || Kaç paralık (adam ya da şey), bir kimsenin ya da bir şeyin değersizliğini vurgulamak için kullanılır: Kaç paralık adam ki sözüne aldırıyorsun? || Kaç parça olayım?, işleri çok olan, bunların hepsine yetişemeyen bir kimsece, bu durumunu söylemek için söylenir. || Kaç zamandır, “başlangıcı belirsiz, fakat öteden bu yana, çoktan bu yana" anlamında kullanılır.
♦ sual aşağılık.
1. Bir sayıyı (duruma ve yerine bakılırsa rakamı, ayın günlerini, saati, bir odanın, binanın numarasını, bir yüzdeyi vb.) sorar: Saymaya kaçtan başlayayım? Ayın kaçında gelecek? Kaçta burada otur? Kaçta (kaç numaralı odada) kalıyor?
2. (a + in) (a + an) kaçı, kaçımız, kaçınız, bir tüm içinde yer alanlardan kaç şey ya da kaç insan: Yumurtalardan kaçı bozuk çıktı? Yarışmacılardan kaçı elendi? Kaçınız bu suali yanıtlayabilir?
3. Ne kadara, kaçtan, bir şeyin fiyatının ne kadar bulunduğunu öğrenmek için kullanılır: Ne kadara sattın? Kaçtan alırsın?
4. Ne kadara kaç, kaç ne kadara, kaç kaç, yarışma, karşı karşıya gelme, münakaşa şeklinde durumlarda tarafların almış olduğu derecelerin oranını belirtir: Maç ne kadara kaç (kaç kaç, kaç ne kadara) tamamlandı? || Kaçın kurrası, bir kimsenin görmüş geçirmiş, deneyimli bulunduğunu, kolay kolay aldatılamayacağını söylemek için kullanılır.
—Kronol. Ayın kaçı, belirgin bir ay içindeki günün sıra sayısını öğrenmek amacıyla sorulan sual. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Ayın kaçı bulunduğunu saptamak için iki sistem vardır: devamlı numaralama ve roma yöntemi. Şimdiki sistemimiz olan devamlı numaralama, birinciden başlayarak günleri saymaya dayanır ve Antikçağ'dan bu yana kullanılmıştır. Roma yöntemi'ne göreyse günler, ayın değişmez üç kısımı olan calendae (ilk gün), nonae (beşinci gün; mart, mayıs, temmuz ve ekimde sekizinci gün) ve idus'tan (on beşinci ya da on üçüncü gün) başlayarak geriye doğru sayılır (XIX.a die Calendas februarias: şubatın ilk gününden önceki 19. gün ya da 14 ocak). Bu sistem Ortaçağ'da kullanıldı ve fakat XVI. yy.'da ortadan kalktı. Fransa'nın güneyinde ve İtalya'da, IX.-XIV. yy.'lar içinde, Bologna geleneği ya da bolognavari kullanım ismi verilen ve her iki numaralamayı birleştiren karıyıa bir sistem kullanıldı.
1. Bir şeyin niceliği, kıymeti, boyutu, ağırlığı, derecesi hakkında sual sormak için kullanılır: Kaç para? Kaç kilo? Kaç metre? Kaç tane aldın? Kaç yıl oldu?
2. insan sayısını sorar: Kaç kişisiniz? Kaç çocuk? Kaç kayakçı kayboldu?
3. Bir sürü: Kaç gündür düşünüyorum, bir türlü içinden çıkamadım. Kaç kez söyledim ama umursamadı.
4. Kaç para eder?, sonradan ele geçirilen bir olanak ya da meydana getirilen bir işin bir şeye yaramadığını, bir kıymet taşımadığını söylemek için söylenir: Geldi, özür diledi ama kaç para eder? || Kaç paralık (adam ya da şey), bir kimsenin ya da bir şeyin değersizliğini vurgulamak için kullanılır: Kaç paralık adam ki sözüne aldırıyorsun? || Kaç parça olayım?, işleri çok olan, bunların hepsine yetişemeyen bir kimsece, bu durumunu söylemek için söylenir. || Kaç zamandır, “başlangıcı belirsiz, fakat öteden bu yana, çoktan bu yana" anlamında kullanılır.
♦ sual aşağılık.
1. Bir sayıyı (duruma ve yerine bakılırsa rakamı, ayın günlerini, saati, bir odanın, binanın numarasını, bir yüzdeyi vb.) sorar: Saymaya kaçtan başlayayım? Ayın kaçında gelecek? Kaçta burada otur? Kaçta (kaç numaralı odada) kalıyor?
2. (a + in) (a + an) kaçı, kaçımız, kaçınız, bir tüm içinde yer alanlardan kaç şey ya da kaç insan: Yumurtalardan kaçı bozuk çıktı? Yarışmacılardan kaçı elendi? Kaçınız bu suali yanıtlayabilir?
3. Ne kadara, kaçtan, bir şeyin fiyatının ne kadar bulunduğunu öğrenmek için kullanılır: Ne kadara sattın? Kaçtan alırsın?
4. Ne kadara kaç, kaç ne kadara, kaç kaç, yarışma, karşı karşıya gelme, münakaşa şeklinde durumlarda tarafların almış olduğu derecelerin oranını belirtir: Maç ne kadara kaç (kaç kaç, kaç ne kadara) tamamlandı? || Kaçın kurrası, bir kimsenin görmüş geçirmiş, deneyimli bulunduğunu, kolay kolay aldatılamayacağını söylemek için kullanılır.
—Kronol. Ayın kaçı, belirgin bir ay içindeki günün sıra sayısını öğrenmek amacıyla sorulan sual. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Ayın kaçı bulunduğunu saptamak için iki sistem vardır: devamlı numaralama ve roma yöntemi. Şimdiki sistemimiz olan devamlı numaralama, birinciden başlayarak günleri saymaya dayanır ve Antikçağ'dan bu yana kullanılmıştır. Roma yöntemi'ne göreyse günler, ayın değişmez üç kısımı olan calendae (ilk gün), nonae (beşinci gün; mart, mayıs, temmuz ve ekimde sekizinci gün) ve idus'tan (on beşinci ya da on üçüncü gün) başlayarak geriye doğru sayılır (XIX.a die Calendas februarias: şubatın ilk gününden önceki 19. gün ya da 14 ocak). Bu sistem Ortaçağ'da kullanıldı ve fakat XVI. yy.'da ortadan kalktı. Fransa'nın güneyinde ve İtalya'da, IX.-XIV. yy.'lar içinde, Bologna geleneği ya da bolognavari kullanım ismi verilen ve her iki numaralamayı birleştiren karıyıa bir sistem kullanıldı.
Kaynak: Büyük Larousse
Bütün ülkelerde kaç enlem ve kaç meridyen vardır?
Efes'e kaç saatte gidilir? Kaç km'dir?
Basketbol kaç devreden oluşur, kaç sayıda biter?
kaç
ödat
1 . Herhangi bir şeyin niceliğini sormak için kullanılan sual sıfatı:
"Yakup Kadri'nin romanlarının kaç dile çevrildiğini bilen dahi yoktur."- Ç. Altan.
2 . dilbilgisi (tümce, sual cümlesi olmadığında) Bir sürü:
"Kaç gündür ben de bu durumu söyleyecektim, söyleyemiyorum."- O. Kemal.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
kaç baharın yoğurdunu yiyecek
kaçın kur'ası
kaç para eder?
kaç paralık (adam ya da şey)
kaç parça olayım!
kaç zamandır
Birleşik Sözler
ne kadara kaç
ödat
1 . Herhangi bir şeyin niceliğini sormak için kullanılan sual sıfatı:
"Yakup Kadri'nin romanlarının kaç dile çevrildiğini bilen dahi yoktur."- Ç. Altan.
2 . dilbilgisi (tümce, sual cümlesi olmadığında) Bir sürü:
"Kaç gündür ben de bu durumu söyleyecektim, söyleyemiyorum."- O. Kemal.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
kaç baharın yoğurdunu yiyecek
kaçın kur'ası
kaç para eder?
kaç paralık (adam ya da şey)
kaç parça olayım!
kaç zamandır
Birleşik Sözler
ne kadara kaç
kaç ingilizcesi
- How many ... ?/How many? K
- -a? What is the price?/How much is it?
- -a kaç? What´s the score?/How does the game stand?
- -ýn kurasý an old hand, someone not easily fooled.
- -a mal oldu? How much did it cost?
- - para eder? What´s it good for?/How far will it get you?
- - paralýk adam/þey ki? colloq. He´s/It´s good for nothing, I tell you.
- - parça olayým? colloq. I wonder which of all these jobs I should tackle first?
- - tane? How many?
- - yaþýnda? How old is he/she?
- - zamandýr for a long time now.
Bütün ülkelerde kaç enlem ve kaç meridyen vardır?
Efes'e kaç saatte gidilir? Kaç km'dir?
Basketbol kaç devreden oluşur, kaç sayıda biter?
YORUMLAR