kinisizm antisthenes ile diogenes’in oluşturdukları sokratesçi öğreti... sokrates’in talebesi atinalı antisthenes, bir fazlaca yaşlandığı sı...
kinisizm
antisthenes ile diogenes’in oluşturdukları sokratesçi öğreti...
sokrates’in talebesi atinalı antisthenes, bir fazlaca yaşlandığı sırada, tüm dünya zevklerine ve özentili felsefelere sırt çevirmişti. soylular içinde ve zevkli bir yaşam sürerek yaşlandığı halde aniden doğaya dönmüş, doğaya uygun yaşamayı yeğlemişti. köleler şeklinde giyiniyor ve “ zevk almaktansa ölmeyi yeğlerim†diyordu. öğretmeninden öğrendiği erdem anlayışını her insanın anlayabileceği bir üslupla anlatmaya başlamıştı. her türlü mal ve mülk edinmeye, kölelik ve aile kurumlarına, din inançlarına karşı çıkıyor ve çevresindekilere iyilik öğütleri veriyordu. gerçekleştirmek istediği, bir çeşit çilecilikle insanoğlunun tam bağımsızlığını kazanabileceği ve böylelikle mutluluğa kavuşabileceği düşüncesini okullaştırmaktı. antisthenes’e gore insanoğlunun ereği mutluluktur, mutluluk da her türlü bağdan kurtulmuş içsel bir özgürlükle gerçekleşir. istenilecek tek şey erdem, kaçınılacak tek şey erdemsizliktir. gerçek erdem, insanoğlunun hiçbir değere bağlı ve esir olmamasıyla elde edilir. bunu sağlamak için de insanoğlunun tüm tutkularından sıyrılması gerekir.
öğretiye köpeksi adının verilmesi antisthenes’in talebesi diogenes yüzündendir. diogenes antisthenes’in mesihvari sözlerine uyarak her şeyden el etek çekip bir köpek şeklinde yaşamaya başladı. ölüleri gömmek için kullanılan toprak bir kap içinde yaşıyor ve felsefesini eylemiyle gerçekleştiriyordu. diogenes antisthenes’in aklından bile geçirmediği bir halde tüm geleneği yadsıyarak her türlü ruhsal ve bedensel isteklere sırt çevirmiş, kendisini tabiatın içinde organik bir varlık şeklinde özgür kılmıştı. gerçek erdeme böylesine bir özgürlükle varılabileceği kanısındaydı.
kinikler her türlü anane ve göreneğe karşı çıktıklarından kinizm deyimi, törebilim kurallarını hor görme ırası anlamında da kullanılmıştır. bu anlamda utanmazlık anlamına gelir.
kinizm, sokratesçi bir okuldur. antisthenes da sokrates şeklinde töresel bir amaca yönelmeyen bilimleri küçümser, erdemin bilgiyle elde edilebileceğini savunur, yaşamın amacı olan mutluluğu erdemlilikte bulur.
YORUMLAR