Türk Dil Kurumu kokain Fr. cocaïne 1. kim. Koka yapraklarından çıkarılan ve bağımlılık meydana getiren uyuşturucu bir alkaloit: “Ko...
Türk Dil Kurumu
kokain Fr. cocaïne
1. kim. Koka yapraklarından çıkarılan ve bağımlılık meydana getiren uyuşturucu bir alkaloit: “Kocası kokain alır, zati hep bu yüzden satıp savdılar.” -F. R. Atay.
2. Erythroxylon coca bitkisinin yapraklarından çıkarılan, norepinefrin, serotonin ve dopamin benzer biçimde nörotransmitter maddelerin taşınmasını önleyerek sinirsel iletimi engellemiş olan, bölgesel uyuşturucu olarak kullanılan, uyarıcı olarak kullanıldığında bağımlılık meydana getiren bir alkaloit.
3. Koka bitkisinin yapraklarından elde edilmiş, kapalı formülü C17H21NO4 olan beyaz renkli suda azca çözünen, alkol, eter ve kloroformda çözünen bir alkoloid. Daha çok hidroklorür şeklinde lokal anastetik ve sinir sistemini yatıştırıcı olarak kullanılır.
4. Erythroxylon coca türü bitkinin yapraklarından elde edilmiş, vücuda alınması durumunda adrenerjik sinir uçlarında bulunan ve noraadrenalinin geri alınmasından görevli amin pompasının etkinliğini engelleyerek sinaptik aralıkta noradrenalin birikimine bağlı olarak kendini daha iyi hissetme hâline neden olan ve temas haindeki duysal sinirlerin tümünü dönüşümlü bir halde nüzul ederek mahalli anestezik tesir gösteren alkaloit yapısında bir ilaç.
Esrar ve kokain vücuttan ne kadar zamanda atılır?
Kokain ya da bilimsel adıyla benzoylemetil ekgonin, koka bitkisinin yapraklarından elde edilmiş kristalize tropan bir alkaloid. Kelime "coca"ya "-in" eki getirilmesiyle türetilmiştir. Bu madde merkezi sinir sistemi üstüne uyuşturucu, uyarıcı ve iştahın bastırılması benzer biçimde etkisinde bırakır yapar. Bilhassa dopamin, noradrenalin ve serotonin geri-alınım engelleyicisidir ve bu yollarla mezolimbik yolu etkisinde bırakır ve bağımlılık yapar. Gene de bilhassa bölgesel anestezide, çocuklarda bile, göz, burun ve boğaz ameliyatlarında kullanılan bir ilaç olmuştur. Günümüzde ise yerini daha azca yan tesiri olan prokain (novokain) benzer biçimde ilaçlar almıştır. Prokain kokainden oldukça daha azca zehirli olup, bağımlılık tesiri daha düşüktür.
Kokainin tıp haricindeki kullanımı, bulundurulması, üretimi ve dağıtımı dünyadaki ülkelerin çoğunda yasal değildir ve nerede ise hepsinde yasaktır.
Kokain ilk keşfedilen bölgesel (lokal) anesteziktir. Cenup ABD'da yetişen koka ağacının (Erythroxylum coca) yapraklarında bulunan bu alkaloid bağımlılık yapar. Koka ağacının esas memleketi Şili, Peru ve Bolivya'dır.
YORUMLAR