Levent İsim levent, -di Farsça; levend Tarihte; Osmanlı birliğinde ve kıyılarında vazife meydana getiren asker sınıfı: "Kıyıdak...
Levent
İsim
levent, -di
Farsça; levend
Tarihte;
Osmanlı birliğinde ve kıyılarında vazife meydana getiren asker sınıfı:
"Kıyıdaki barakadan bizim leventler birer birer çıkıp denize dalarlardı." -C. Uçuk.
Ödat
levent
Uzun:"Kuvvetle büyüyen levent kavaklardan adım atar; sırasıyla meşe, ayva, köknar ve çamlarla biterdi." -S. F. Abasıyanık.
Mecaz anlamda; Boylu boslu, yakışıklı (kimse).
İsim
levent
İtalyanca; levante
Dokuma tezgâhlarında üstüne çözgü ipliği ya da ham kumaş sarılan, takılıp çıkarılabilen, ahşap ya da metalden yapılmış, makara biçiminde büyük silindir.
levent
Tarih Terimleri
Osmanlı birliğinde ve kıyılarında vazife meydana getiren askerî derslik.
Hususi İsim
Levent
Köken: Farsça.
Cinsiyet: Adam
1. Boylu boslu yakışıklı kimse.
2. Osmanlı birliğinde ve kıyılarda vazife meydana getiren asker sınıfı.
3. Yiğit denizci.
TDK
İsim
levent, -di
Farsça; levend
Tarihte;
Osmanlı birliğinde ve kıyılarında vazife meydana getiren asker sınıfı:
"Kıyıdaki barakadan bizim leventler birer birer çıkıp denize dalarlardı." -C. Uçuk.
Ödat
levent
Uzun:"Kuvvetle büyüyen levent kavaklardan adım atar; sırasıyla meşe, ayva, köknar ve çamlarla biterdi." -S. F. Abasıyanık.
Mecaz anlamda; Boylu boslu, yakışıklı (kimse).
İsim
levent
İtalyanca; levante
Dokuma tezgâhlarında üstüne çözgü ipliği ya da ham kumaş sarılan, takılıp çıkarılabilen, ahşap ya da metalden yapılmış, makara biçiminde büyük silindir.
levent
Tarih Terimleri
Osmanlı birliğinde ve kıyılarında vazife meydana getiren askerî derslik.
Hususi İsim
Levent
Köken: Farsça.
Cinsiyet: Adam
1. Boylu boslu yakışıklı kimse.
2. Osmanlı birliğinde ve kıyılarda vazife meydana getiren asker sınıfı.
3. Yiğit denizci.
TDK
Levent Özçelik
Levent Kazak
Levent Altındağ
Levent
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Osmanlı İmparatorluğu'nda denizde ve karada vazife meydana getiren askerlere verilen ad. Sözcük, İtalyanca "Levantino"dan gelmiş olup Osmanlı larında "cenkçi, gözüpek asker" anlamında kullanılmıştır. Kaptanpaşaya bağlı olan deniz leventleri, hem bulundukları yerlerin güvenliğini sağlarlar hem de sefere çıkıldığında deniz askeri olarak vazife yaparlardı. Beylerbeylerinin buyruğunda bulunan kara leventleri sayıca azdı. Deniz leventleri, üniforma olarak kırmızı başlık, kollu beyaz gömlek, kenarları siyah harçlı yelek, kısa kırmızı şalvar giyerler ve sarı dönem kuşanırlardı.
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
LEVENT a. (ital. levantino'dan).
1. OsmanlIlar da biri deniz kuvvetlerinde, diğeri karada vazife meydana getiren iki tür asker. (Bk. ansıkl. böl.)
2. Eskiden Venedik gemilerinde çalışan maaşlı asker.
—Esk. denize. Levent palangası, yelkenli cenk gemilerinde, top lombarlarının kapaklarını kaldırıp indirmede kullanılan palanga.
—Tekst. Dokuma tezgâhının bir parçasını oluşturan, tornada çekilmiş tahta silindir. (Eşanl. BAZI.) |j Levent şasisi, dokumacıların, leventlerin desteklerine verdiği ad. || Levent yatağı, el dokuma tezgâhlarında, dokumacının, levendi ya da ön levendi tutmasını elde eden köşebent biçiminde tahta takoz. || Levent yuvası, üstüne bir taraftan çözgü ucu, öteki taraftan dokumanın başlangıcı bağlanmış bir ya da birçok çubuk taşıyan ve dokuma tezgâhı ile levendin bir ucundan diğerine uzanan boylamasına oluk. || Levende çözgü takma, gerek çözgü başlangıcını levent yuvasına, gerek kumaş başlangıcını kumaş leventinin yuvasına saptamak işlemi. || Levende sarma, tamburlu çözgü makinesi kullanıldığında direkt çözgü makinesinde, leventi çözgü makinesi kullanıldığında da haşıl makinesinin çıkışında, çözgüyü levende aktarma. — Leventli çözgü makinesinde, çözgü ipliklerini alıcı silindir üstüne sarmak. || Çözgü levendi, üstüne bir dokumanın çözgüsü sarılan ve direkt dokuma tezgâhına takılan tahta ya da metal silindir. || Kumaş levendi, dokuma tezgâhlarında kumaş göğüslüğünün altına ve çekici silindirden sonrasında yerleştirilen, üstüne dokunan kumaşın sarılmış olduğu levent. || Ön levent, dokuma işçisinin yanında yer edinen ve üstüne üretilen kumaşın aktarıldığı levent.
♦ sıt. ve a.
1. Yakışıklı, boylu boslu kimse için kullanılır.
2. Atak, gözü pek, hareketli ve çevik kimse için kullanılır.
—ANSİKL. Kur. tar. Deniz leventleri. Daha ilkin türk korsanlar için kullanılan "levent" sözcüğü XVII. yy.'dan başlayarak, sefer zamanları donanmada istihdam edilen sahillerdeki Türkler (levendi türki) ile adalardaki Rumlar (levend-i rumi) için kullanıldı. Bunlar, önceleri ganimetten hisse alırken, sonrasında kendilerine günlük bir ücret ödenmeye başlandı. Leventler daha çok çıkarmalarda deniz piyadesi ve gemilerde savaşçı olarak kullanılırdı. XVIII. yy. başlarında kışları tersanede gereksinim duyulan leventler İstanbul'da çeşitli hanlarda kalır ve asayişsizlik unsuru olurlardı. Bu tarz şeyleri denetim altına almak için kapta- nıderya Süleyman Paşa Galata, Beşiktaş, Hasköy, üsküdar, Eyüp'te bazı tesisler yapmış oldu. Cezayirli Haşan Paşa da aynı amaçla Boğaz'ın Rumeli yakasındaki levent kışlasını (levent çiftliği) kurdu.
Gene XVIII. yy. ortalarında daha ilkin rum leventler tarafınca görülen, uzmanlık isteyen işlerden büyük bir kısmı, artık onlara güvenilemediğinden müslüman leventlere verildi ve bunlar “kalyoncu†adıyla devamlı vazife hayata geçirmeye başladılar.
Müslüman leventler başlarına "barata" denilen bir başlık, kollu beyaz bir gömlek ve üzerine siyah harçlı kırmızı yelek, mavi kısa bir şalvar giyerlerdi. Bellerine sarı bir dönem sararlar, ayaklarında ise yemeni bulunurdu. Rum leventler ise sarı harçlı mavi yelek, mavi-beyaz bir kemer, beyaz bir şalvar, ek olarak başlıklı bir kaput giyerlerdi.
* Kara leventleri. XVII. yy.'da saruca ve sekban kuvvetleri ile beraber vezir ve beylerbeylerinin maiyetlerinde, toplama bir derslik süvari olarak görünürler Bir vezir ya da beylerbeyinin maiyetinde oldukları sürece bunlara “kapılı levent" denirdi. Efendileri görevden alındığında bunlar yeni bir yere kapılanıncaya kadar başıboş dolaşırlar, eşkıyalık yaparlardı. Bunlara da "kapısız levent" adı verilirdi. Celali isyanları döneminde de etkin olan bu leventlere, "boş levent" ya da "çift bozon" da denildi. Soyguncu levent bölükleri oluştu. Kapılı ya da kapısız kara leventlerinin, uygunsuz hareketlerinden dolayı 1719'dan başlayarak ara sıra kaldırılmalarına karar verilmiş, sadece bazı zorunluluklarla tam olarak uygulanamamıştı. Sonunda 1776'da tüm leventlerin öldürülmelerine ilişkin bir buyruk çıkarıldı ve leventlerin bir çok ortadan kaldırıldı. Kurtulabilenler Sayda valisi Cezzar Ahmet Paşa ile Şam valisi Azmzade Mehmet Paşa'ya sığındılar.
1. OsmanlIlar da biri deniz kuvvetlerinde, diğeri karada vazife meydana getiren iki tür asker. (Bk. ansıkl. böl.)
2. Eskiden Venedik gemilerinde çalışan maaşlı asker.
—Esk. denize. Levent palangası, yelkenli cenk gemilerinde, top lombarlarının kapaklarını kaldırıp indirmede kullanılan palanga.
—Tekst. Dokuma tezgâhının bir parçasını oluşturan, tornada çekilmiş tahta silindir. (Eşanl. BAZI.) |j Levent şasisi, dokumacıların, leventlerin desteklerine verdiği ad. || Levent yatağı, el dokuma tezgâhlarında, dokumacının, levendi ya da ön levendi tutmasını elde eden köşebent biçiminde tahta takoz. || Levent yuvası, üstüne bir taraftan çözgü ucu, öteki taraftan dokumanın başlangıcı bağlanmış bir ya da birçok çubuk taşıyan ve dokuma tezgâhı ile levendin bir ucundan diğerine uzanan boylamasına oluk. || Levende çözgü takma, gerek çözgü başlangıcını levent yuvasına, gerek kumaş başlangıcını kumaş leventinin yuvasına saptamak işlemi. || Levende sarma, tamburlu çözgü makinesi kullanıldığında direkt çözgü makinesinde, leventi çözgü makinesi kullanıldığında da haşıl makinesinin çıkışında, çözgüyü levende aktarma. — Leventli çözgü makinesinde, çözgü ipliklerini alıcı silindir üstüne sarmak. || Çözgü levendi, üstüne bir dokumanın çözgüsü sarılan ve direkt dokuma tezgâhına takılan tahta ya da metal silindir. || Kumaş levendi, dokuma tezgâhlarında kumaş göğüslüğünün altına ve çekici silindirden sonrasında yerleştirilen, üstüne dokunan kumaşın sarılmış olduğu levent. || Ön levent, dokuma işçisinin yanında yer edinen ve üstüne üretilen kumaşın aktarıldığı levent.
♦ sıt. ve a.
1. Yakışıklı, boylu boslu kimse için kullanılır.
2. Atak, gözü pek, hareketli ve çevik kimse için kullanılır.
—ANSİKL. Kur. tar. Deniz leventleri. Daha ilkin türk korsanlar için kullanılan "levent" sözcüğü XVII. yy.'dan başlayarak, sefer zamanları donanmada istihdam edilen sahillerdeki Türkler (levendi türki) ile adalardaki Rumlar (levend-i rumi) için kullanıldı. Bunlar, önceleri ganimetten hisse alırken, sonrasında kendilerine günlük bir ücret ödenmeye başlandı. Leventler daha çok çıkarmalarda deniz piyadesi ve gemilerde savaşçı olarak kullanılırdı. XVIII. yy. başlarında kışları tersanede gereksinim duyulan leventler İstanbul'da çeşitli hanlarda kalır ve asayişsizlik unsuru olurlardı. Bu tarz şeyleri denetim altına almak için kapta- nıderya Süleyman Paşa Galata, Beşiktaş, Hasköy, üsküdar, Eyüp'te bazı tesisler yapmış oldu. Cezayirli Haşan Paşa da aynı amaçla Boğaz'ın Rumeli yakasındaki levent kışlasını (levent çiftliği) kurdu.
Gene XVIII. yy. ortalarında daha ilkin rum leventler tarafınca görülen, uzmanlık isteyen işlerden büyük bir kısmı, artık onlara güvenilemediğinden müslüman leventlere verildi ve bunlar “kalyoncu†adıyla devamlı vazife hayata geçirmeye başladılar.
Müslüman leventler başlarına "barata" denilen bir başlık, kollu beyaz bir gömlek ve üzerine siyah harçlı kırmızı yelek, mavi kısa bir şalvar giyerlerdi. Bellerine sarı bir dönem sararlar, ayaklarında ise yemeni bulunurdu. Rum leventler ise sarı harçlı mavi yelek, mavi-beyaz bir kemer, beyaz bir şalvar, ek olarak başlıklı bir kaput giyerlerdi.
* Kara leventleri. XVII. yy.'da saruca ve sekban kuvvetleri ile beraber vezir ve beylerbeylerinin maiyetlerinde, toplama bir derslik süvari olarak görünürler Bir vezir ya da beylerbeyinin maiyetinde oldukları sürece bunlara “kapılı levent" denirdi. Efendileri görevden alındığında bunlar yeni bir yere kapılanıncaya kadar başıboş dolaşırlar, eşkıyalık yaparlardı. Bunlara da "kapısız levent" adı verilirdi. Celali isyanları döneminde de etkin olan bu leventlere, "boş levent" ya da "çift bozon" da denildi. Soyguncu levent bölükleri oluştu. Kapılı ya da kapısız kara leventlerinin, uygunsuz hareketlerinden dolayı 1719'dan başlayarak ara sıra kaldırılmalarına karar verilmiş, sadece bazı zorunluluklarla tam olarak uygulanamamıştı. Sonunda 1776'da tüm leventlerin öldürülmelerine ilişkin bir buyruk çıkarıldı ve leventlerin bir çok ortadan kaldırıldı. Kurtulabilenler Sayda valisi Cezzar Ahmet Paşa ile Şam valisi Azmzade Mehmet Paşa'ya sığındılar.
Kaynak: Büyük Larousse
Levent ingilizcesi
- Navy soldier; tall and big; handsome, quick, agile, rough fellow
Levent Özçelik
Levent Kazak
Levent Altındağ
YORUMLAR