Michel de Montaigne Kimdir? Michel de Montaigne yaşamı, biyografisi, eserleri hakkında bilgi. Montaigne denemeler ile ilgili bilgi. Michel ...
Michel de Montaigne Kimdir? Michel de Montaigne yaşamı, biyografisi, eserleri hakkında bilgi. Montaigne denemeler ile ilgili bilgi.
Michel de Montaigne; Fransız düşünür ve yazarıdır (Perigord 1533 – ay.y. 1592). 1539’dan sonrasında Guyenne Koleji’nde yedi yıl okudu. Latin şiirinin tadına vardı, Yunanca öğrendi. 1546’da Bordeaux’da felsefeye başladı, orada karışıklıklar çıkınca Toulouse’a geçip hukuk öğrenimine girişti. Bordeaux belediye başkanı olan (1554) babasıyla Paris’i görmesi, 1555’e rastlar; iki yıl sonrasında da Belediye Meclisi’ne girecektir. Borueaux’daki mezhep kavgaları (1559) içinde Plutharkos’dan Amyot’un çevirilmiş olduğu Yaşamlar’ı okudu, görevle Paris’e gidip geldi (1561). Birlikteliği (1568) mirasın sekiz kardeş içinde bölüşmesi esnasında çiftlik yapına düştü. İlk ürünü de, babasının isteğiyle Fransızcaya aktardığı Raumond Sebond’un Theologia Naturalis eseridir (1569). Ertesi yıl, Belediye Meclisi’ndeki görevinden ayrıldı, Paris’de La Boetie’nin Latince şiirlerin kitaplaştırdı. 1571, yaşamının en kati köşebaşısıdır. Çiftliğindeki kitaplığına çekildi. Saint Barthelamy kıyımı senesinde (1572) denemelerini yazmaya başladı, Plutarkhos’u okumayı sürdürdü. Mezhep savaşlarında kral ordusunda vazife alması (1573), dördüncü kızının üç aylıkken ölümü (1574), Paris yolculuğu (1575), Denemelerin iki ten olarak ilk kez basılışı (1580), İsviçre ve İtalya gezilerinin peşinden sunmuş olduğu eserini kralın beğenisi, birbirini izleyen üzüntü tatlı yaşam olaylarıdır. 1582’de Bordeaux (Essais) yeni eklemelerle ikinci basımını gerçekleştirmiş oldu. Navarra ve Fransa Kralı IV. Henri’yi evinde ağırladı (1584), veba salgınından kaçarak kurtuldu (1585), ikinci kez kralı konuk etti Bordeaux’a (1587), ertesi yıl Denemeler’ in dördüncü basımı için Paris e gitti (1588), 1589 eserinin yeni basımı için hazırlıkla geçti; kitap en olgun şekline kavuştu, 1590’da kızı evlenince, kendisini Paris’e çağıran kralın mektubuna pozitif cevap vermedi, kızının kızı olan tek torununu gördükten sonrasında (1591) öldü (13 Eylül 1592).
İnsanı ve doğayı özgürce tanımak uğraşı diye tanımlanan yeni düşüncenin ilk aşaması sayılan Montaigne, kendini anlatır şeklinde görünmüş olduğu yazılarında insan düşüncesini yeni bir yola sokmuş, köhne inanışları, doğaya ve akla aykırı alışkanlıkları, safsataları baltalamış, dünya sevgisine, pozitif düşünüşe, gerçekçi edebiyata yol açmış sayılır. “Filozofu yalnızca sistem kuran değildir” bizlere düşünmesini öğreten adam olarak görenler için ise aslolan felsefeci Montaigne, ötekiler ise daha çok ilim adamıdırlar. Hakikaten de Denemeler’in aslolan görmüş olduğu iş, bizlere bir tek insanı (ki Montaigne’in aslolan istediği güya buydu), bir düşünüşü, bir bilgi yolunu tanıtmaktan çok, hepimizin günlük yaşamına kadar inerek, bizi yaşarken düşünmeye, düşünürken yaşamaya, kendi kendimizin düşüncesini aşmaya sürmesidir.
Denemeler, (tecrübe etme türüne de isim olan yazılarıyla Montaigne; fikir üretimiyle doğru diye bellenmiş katı kuralların değişebilirlik oranlarını buldu, aklın kuşkusu yöntemiyle gerçeklere yaklaşma yönetimini edindi, ilk olarak kendini gözleyip tanıma ilkesiyle insancıl durumlarda bir takım genellemelere gidilebileceğini öğrendi, gözlem gerçeklerini çözümleme yöntemiyle nice pskoloji durumunun aydınlatılabileceğini görmüş oldu, her bağnazlığa karşı “örnek insan” (Honnete Homme) hoş görüşüyle fikir ve felsefe yazısının en uygar örneği olan tecrübe etme türünü var etti. Kitabından seçmeler son 40 yıl içinde Türkçede bir sürü kez basıldı.
YORUMLAR