Mustafa Naima kimdir? Mustafa Naima yaşamı, biyografisi, eserleri hakkında bilgi. Mustafa Naima; Osmanlı tarihçisidir (Halep 1655-Mora/Pal...
Mustafa Naima kimdir? Mustafa Naima yaşamı, biyografisi, eserleri hakkında bilgi.
Doğduğu yerde iyi bir öğrenimle yetişti, öğrendiği Arapça-Farsça ile o kentin kitaplıklarındaki tarih kaynaklarını inceledi. İstanbul’a geldiği süre (1680) saraya teberdar (baltacı) olarak girdi, kapı yoldaşı İbrahim ile iyi anlaştı (Nevşehirli Damat İbrahim Paşa), cami derslerini izledi, Amcazade Hüseyin Paşa’nın sadrazamlığı zamanında (1697- 1702) Divan- Hümayun kâtipliğine terfi etti, Naimâ (naim: bollukta yaşayış, cennetin bir kısmı) adını da bu zamanda edindi, vakanüvislik (resmi devlet tarih yazarlığı) görevine bu yıllarda atandı (1700), paşanın müsveddelerini verdiği Şarihü’l-Menazade (Nurların Yorumcusunun oğlu) Ahmet Efendi’nin (1657) eserini (bu kaynak günümüzde yitiktir) eksiklerini tamamlayıp eklentiler yaparak kendi geçmişine dönüştürdü: Ravzatü’l-Hüseyin’in fi Hulasat-ı Ahbâr-ı Hafikeyn (Hüseyin’in Doğu ve Batı Haberlerini, Vakalarını Özetleyen Bahçesi).
İlkin 1574-1651, gözden geçirilmiş ikinci yazılışında 1591-1659 arasını içeren bu garip tarih eserini sadrazama adayarak sundu. 1704’te Anadolu muhasebecisi 1709’da teşrifat nazırı, 1713’de defter emini, 1714’te baş muhasebeci, olan Naimâ, Damat Ali Paşa ile gittiği Mora’dan sağ dönemedi. III. Murat–IV. Mehmet dönemlerini içeren garip tarihinin yalın dilli, nükteli, eleştirici, yansız, dürüst, gerçekçi özellikleri, ona her kaynaktan daha çok ehemmiyet verilmesini sağlamış oldu. İlkin 1734’te İbrahim Müteferrika tarafınca basılan bu yaratı (2 cilt), 1863’te 6 cilt olarak yayımlandı; basımları yinelendi.
YORUMLAR