NANE a. (ar. nane). 1. Nemli yerlerde yetişen otsu nebat. (Bil. a. mentha; ballıbabagiller familyası.) 2. Nane ruhu - nane- RUHU. N...
NANE a. (ar. nane).
1. Nemli yerlerde yetişen otsu nebat. (Bil. a. mentha; ballıbabagiller familyası.)
2. Nane ruhu - nane- RUHU. Nane suyu, içinde naneruhu eritilmiş su. ||Nane şekeri - NANEŞEKERİ. tylane yiyecek,' 'hoş olmayan, yersiz ve uygunsuz bir davranışta bulunmak" anlamına gelen yediği naneye bak deyiminde geçer.
*ANSİKL. Naneler koyu yeşil yapraklı, başaklar halinde beyaz, pembe ya da morumsu çiçekli otsu bitkilerdir. Kolay ve sıkça melezleşmeleri sebebiyle, yirmi kadar türü, bir çok alttürü ve çeşidi vardır. Türkiye'de birçok türü yetişir: bahçe nanesi (Mentha piperita), eskiden beri bahçelerde yetiştirilen (yabanisi de vardır) nerede ise tüysüz, 30-90 santimetre yükseklikte, çok senelik otsu bir bitkidir. Kuzeybatı ve Batı Anadolu'da sulak ve gölgelik yerlerde yetişir. Yeşil yapraklarından elde edilmiş esansı şekercilikte, likörcülükte, parfümcülükte, eczacılıkta kullanılır. Su nanesi (M. aquatica) yaprakları çoğunlukla kırmızımtırak, çiçekleri leylak renkli, çokyıllık otsu bir bitkidir. Anadolu'da oldukça yaygındır. Su kenarlarında ve kimi zaman suyun içinde yetişir. Tüylü nane (M. longifolia), seyrek, sapsız yapraklı, beyazımtırak sık tüylü, erguvan ya da beyaz çiçeklidir. Bilhassa Şimal ve Şimal-doğu Anadolu'da yaygındır. Yarpuz da bir nane türüdür (M. pulegium). [YARPUZ.] Kıvırcık nane (M. spicata), 30-100 santimetre yükseklikte grimsi tüylü biryıllık ya da çokyıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri nefes mavi renklidir. Şimal ve Batı Anadolu'da yaygındır. Sulak yerlerde ve su kenarlarında yetişir. Yapraklarından elde edilmiş esans diş macunlarına ve çikletlere koku verici olarak katılır. Türkiye' de yetişen nane türleri, içerdikleri uçucu yağ ve bu yağın taşımış olduğu mentol bakımından büyük değişimler gösterir.
*Eczc. ve Halk hek. Farmakopelerde on cins kadar nane kayıtlıdır. Birçoklarının beden ve yapraklarından (bilhassa M. pi- perita) su buharı damıtımıyla uçucu bir yağ olan nane esansı elde edilir. Naneru- hu denen bu esans hafifçe antiseptik, ferahlatıcı, bulantı kesici olarak bir şeker parçası üstüne 2-10 damla damlatılarak alınır. Güçlü kokulu, yakıcı leziz bir sıvıdır. Kökenine bakılırsa % 40-90 mentol ihtiva eder. Alkoldeki çözeltisine alkollü nane esansı adı verilir. Bahçe nanesinin gölgede kurutulmuş yaprakları reçine, tanen ve uçucu yağ ihtiva eder. Anadolu kökenli bitkilerde yağ miktarı % 0,51, İstanbul çevresinde yetişen bitkilerde % 0,8, kurutulmuş yapraklarda °/o 3,25 yağ bulunmuş olduğu saptanmıştır. 1 g nane esansı, 10 g talk ve 100 g su ile karıştırılıp birkaç gün bekletilir; bu karışımın süzülmesiyle elde edilmiş nane suyu günde 20-80 g ya da nane yapraklarından elde edilmiş °/o 4-5'lik infusyon günde iki bardak içilerek bulantı kesici, gazsöktürücü, koku ve güç verici olarak' kullanılır.
1. Nemli yerlerde yetişen otsu nebat. (Bil. a. mentha; ballıbabagiller familyası.)
2. Nane ruhu - nane- RUHU. Nane suyu, içinde naneruhu eritilmiş su. ||Nane şekeri - NANEŞEKERİ. tylane yiyecek,' 'hoş olmayan, yersiz ve uygunsuz bir davranışta bulunmak" anlamına gelen yediği naneye bak deyiminde geçer.
*ANSİKL. Naneler koyu yeşil yapraklı, başaklar halinde beyaz, pembe ya da morumsu çiçekli otsu bitkilerdir. Kolay ve sıkça melezleşmeleri sebebiyle, yirmi kadar türü, bir çok alttürü ve çeşidi vardır. Türkiye'de birçok türü yetişir: bahçe nanesi (Mentha piperita), eskiden beri bahçelerde yetiştirilen (yabanisi de vardır) nerede ise tüysüz, 30-90 santimetre yükseklikte, çok senelik otsu bir bitkidir. Kuzeybatı ve Batı Anadolu'da sulak ve gölgelik yerlerde yetişir. Yeşil yapraklarından elde edilmiş esansı şekercilikte, likörcülükte, parfümcülükte, eczacılıkta kullanılır. Su nanesi (M. aquatica) yaprakları çoğunlukla kırmızımtırak, çiçekleri leylak renkli, çokyıllık otsu bir bitkidir. Anadolu'da oldukça yaygındır. Su kenarlarında ve kimi zaman suyun içinde yetişir. Tüylü nane (M. longifolia), seyrek, sapsız yapraklı, beyazımtırak sık tüylü, erguvan ya da beyaz çiçeklidir. Bilhassa Şimal ve Şimal-doğu Anadolu'da yaygındır. Yarpuz da bir nane türüdür (M. pulegium). [YARPUZ.] Kıvırcık nane (M. spicata), 30-100 santimetre yükseklikte grimsi tüylü biryıllık ya da çokyıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri nefes mavi renklidir. Şimal ve Batı Anadolu'da yaygındır. Sulak yerlerde ve su kenarlarında yetişir. Yapraklarından elde edilmiş esans diş macunlarına ve çikletlere koku verici olarak katılır. Türkiye' de yetişen nane türleri, içerdikleri uçucu yağ ve bu yağın taşımış olduğu mentol bakımından büyük değişimler gösterir.
*Eczc. ve Halk hek. Farmakopelerde on cins kadar nane kayıtlıdır. Birçoklarının beden ve yapraklarından (bilhassa M. pi- perita) su buharı damıtımıyla uçucu bir yağ olan nane esansı elde edilir. Naneru- hu denen bu esans hafifçe antiseptik, ferahlatıcı, bulantı kesici olarak bir şeker parçası üstüne 2-10 damla damlatılarak alınır. Güçlü kokulu, yakıcı leziz bir sıvıdır. Kökenine bakılırsa % 40-90 mentol ihtiva eder. Alkoldeki çözeltisine alkollü nane esansı adı verilir. Bahçe nanesinin gölgede kurutulmuş yaprakları reçine, tanen ve uçucu yağ ihtiva eder. Anadolu kökenli bitkilerde yağ miktarı % 0,51, İstanbul çevresinde yetişen bitkilerde % 0,8, kurutulmuş yapraklarda °/o 3,25 yağ bulunmuş olduğu saptanmıştır. 1 g nane esansı, 10 g talk ve 100 g su ile karıştırılıp birkaç gün bekletilir; bu karışımın süzülmesiyle elde edilmiş nane suyu günde 20-80 g ya da nane yapraklarından elde edilmiş °/o 4-5'lik infusyon günde iki bardak içilerek bulantı kesici, gazsöktürücü, koku ve güç verici olarak' kullanılır.
Kaynak: Büyük Larousse
Nane Yetiştiriciliği
Nane (Lamiaceae)
Rüyada Nane Görmek
YORUMLAR