OECD - Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü OECD üyeler, açık renkli olanlar sonradan katılan ülkeler. Ekonomik Kalkınma ve İşbir...
OECD - Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü kimi zaman de İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (İngilizce: Organisation for Economic Co-operation and Development -OECD; Fransızca: Organisation de coopération et de développement économiques), internasyonal bir iktisat örgütüdür.
OECD, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi'ne dayanılarak, 1961'de kurulmuştur ve harp yıkıntıları içindeki Avrupa'nın Marshall Planı etrafında tekrardan yapılandırılması amacıyla 1948 senesinde kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün (OEEC) direkt mirasçısıdır. üyelerinin büyük bir kısımı AB ve İUT üyeleridir, çoğunluğu da gözlemci üyelerdir. OECD ülkeleri sanayileşip varlıklı olmuş ülkelerdir.
Gayeleri
Örgütün tüzüğe bağlanmış maksatları şunlardır:
üye ülkeler
Halen 30 tam üye olan ülke vardır, bu ülkeler içinde 27 tanesi (* ile gösterilmiştir) Dünya Bankası tarafınca 2005'de yüksek gelirli ülkeler içinde gösterilmiştir.
Avrupa Komisyonu da OECD'ye katılım gösterir.
OECD üyeler, açık renkli olanlar sonradan katılan ülkeler.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü kimi zaman de İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (İngilizce: Organisation for Economic Co-operation and Development -OECD; Fransızca: Organisation de coopération et de développement économiques), internasyonal bir iktisat örgütüdür.
OECD, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi'ne dayanılarak, 1961'de kurulmuştur ve harp yıkıntıları içindeki Avrupa'nın Marshall Planı etrafında tekrardan yapılandırılması amacıyla 1948 senesinde kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün (OEEC) direkt mirasçısıdır. üyelerinin büyük bir kısımı AB ve İUT üyeleridir, çoğunluğu da gözlemci üyelerdir. OECD ülkeleri sanayileşip varlıklı olmuş ülkelerdir.
Gayeleri
Örgütün tüzüğe bağlanmış maksatları şunlardır:
- Finansal istikrarın eşzamanlı olarak korunduğu üye ülkelerde ve hem de bilhassa gelişmekte olan ülkelerde halkın yaşam standartının iyileştirilmesi, devamlı ve dengeli ekonomik gelişim elde eden politikaya yardım ve yardım, işsizliğin ortadan kaldırılması.
- Ekonomik genişleme politikasının uyandırılması ve sosyo-ekonomik eşgüdümlü gelişmenin desteklenmesi.
- Internasyonal yükümlülüklere uygun olarak çok taraflı ve ülkeler içinde fark gözetmeyen dünya ticaretinin geliştirilmesine yardım verilmesi.
- Demokrasi
- İnsan haklarına bağlılık
- yurttaş özgürlüğüne bağlılık
üye ülkeler
üye ülkeler
Halen 30 tam üye olan ülke vardır, bu ülkeler içinde 27 tanesi (* ile gösterilmiştir) Dünya Bankası tarafınca 2005'de yüksek gelirli ülkeler içinde gösterilmiştir.
Kurucu üyeler (1961):
Avusturya*
Belçika*
Kanada*
Danimarka*
Fransa*
Almanya*
Yunanistan*
İzlanda*
İrlanda*
İtalya*
Lüksemburg*
Hollanda*
Norveç*
Portekiz*
İspanya*
İsveç*
İsviçre*
Türkiye
Birleşik Krallık*
ABD Birleşik Devletleri*
Sonradan katılanlar:
Avustralya* (1971)
Çek Cumhuriyeti* (1995)
Finlandiya (1969)
Macaristan* (1996)
Japonya* (1964)
Meksika (1994)
Yeni Zellanda* (1973)
Polonya* (1996)
Slovakya (2000)
Cenup Kore* (1996)
Avrupa Komisyonu da OECD'ye katılım gösterir.
Ekonomik Krizler - 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı
Sürdürülebilir Kalkınma
AGİT - Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü
(Organisation for Economic Co-operation an Development-OECD), ekonomik gelişmeyi ve dünya ticaretini desteklemek amacıyla kurulan internasyonal teşkilat. 1961'de 19 ülke tarafınca kurulmuştur. Bugün örgüte şu ülkeler üyedir: Avusturya, Belçika, Danimarka, Federal Almanya, Finlandiya, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Lüksemburg, Norveç, Portekiz, Türkiye, Yunanistan, ABD, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Japonya. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün temel hedefleri üye ülkelerde olabilecek en yüksek gelişme hızı ile istihdamı sağlamak, yaşam standardını yükseltmek, malî istikrarı sağlamak ve gelişmekte olan ülkelere meydana getirilen ekonomik yardımların eşgüdümüdür. OECD, temelde bir danışma kuruludur ve kararları bağlayıcı değildir. OECD'nin ana organı, üye devletlerin temsilcilerinden oluşan Konsey'dir. Merkezi Paris'tedir.
OECD vatanlarında Emeklilik Sistemlerinin Karşılaştırması
OECD ülkelerinin gelecek yıllarda karşı karşıya bulunmuş olduğu en mühim zorluklardan biri, emeklilik sistemleri ile ilgili sorunların çözülmesidir. Nüfusları hızla yaşlanan OECD ülkelerinin, emeklilik sistemlerine ilişkin dengeleri tekrardan kurmaları ve sistemin mali olarak sürdürülebilirliğini sağlamaları gerekmektedir.
Nitekim son yıllarda bir çok OECD ülkesinde meydana getirilen emeklilik reformlarının ana sebebi, yaşlanan nüfusla bağlantılı olarak sistemin finansal açıdan sürdürülebilirliğine ilişkin endişelerdir. Bununla beraber emeklilik sisteminde düzeltim yapmak oldukça zor ve kamuoyundan gelen baskılar sebebiyle çoğu zaman geciktirilen bir iştir. Bu yüzden bir takım ülkeler emeklilik kazanımlarında kısıntıya gitmek ya da çabalama sürelerini uzatmak benzer biçimde zorluk derecesi yüksek çözümlerin yerine; genç iş gücü göçü Çalışan hanım sayısının artırılması ve verimliliğin artırılması benzer biçimde tedbirler almayı tercih etmektedir. Bu tedbirler. çözümüne katkı sağlamakla beraber pek çok süre kafi olamamaktadır.
Emeklilik sistemleri mevzusunda ülkeler içinde karşılaştırmalar yapmak Düzeltim seçeneklerinin sıhhatli bir biçimde tartışılabilmesi için yararlı bir yöntemdir. Ama bu mevzuda bir çok güçlük da mevcuttur. ülkelerin emeklilik sistemlerinin karmaşıklığı emeklilik yaşlarındaki farklılıklar. değişik mecburi hizmet süreleri gelir ve gelir artışı hesaplama metotları yaşam beklentisindeki farklılıklar ve benzeri unsurlar karşılaştırma yapmayı zorlaştıran başlıca faktörlerdir. Bu faktörler dikkate alınmadan meydana getirilen değerlendirmeler başka ülkelerin emeklilik sistemleri mevzusunda Çoğu zaman yanlış sonuçlara varılmasına yol açabilmektedir.
OECD tüm bu hususları dikkate ile birlikte ülkeler arası karşılaştırma yapmak suretiyle yeni bir çabalama yapmıştır. Söz mevzusu çabalama. mevcut emeklilik politikalarının şimdiki neticelerinden ziyade gelecekteki etkilerini değerlendirmektedir; bununla birlikte bu politikaların hem ekonomik hem de toplumsal amaçlarını dikkate alınmaktadır. Çabalama. bir tek mecburi emeklilik programlarını kapsamakta olup ülkemiz için SSK düzenlemelerini esas almaktadır. 2002 yılı itibari ile üye ülkelerde geçerli olan düzenlemelere nazaran oluşturulan modeller 30 üye ülkenin her birinde bugün emek vermeye süregelen birisini ele ile birlikte mevcut kuralların bu şahıs emeklilik yaşına gelene kadar ortalama 40 yıl değişmeyeceğini varsaymaktadır.
Alt tarafta, söz mevzusu OECD çalışmasının sonuçlan, hem genel olarak hem de ülkemiz açısından özet olarak ele alınmaktadır.
Emeklilik Programlarının Gayesi
Genel mealde, emeklilik programlarının iki temel gayesi mevcuttur: Yaşlılıkta yoksulluğun önlenmesi ve çalışanların yaşam standartlarını emeklilik döneminde de korumalarına destek olunması. Birinci amaca ulaşmak için emeklilik programlarında az ücretli emekliler lehine tekrardan gelir dağıtımı politikaları uygulanmaktadır. İkinci amaca ulaşmak için ise çalışırken alınan ücret belirgin bir düzeyde ikame edilerek Kafi bir emekli maaşı sağlanmaya çalışılmaktadır
OECD ülkelerinin pek çok genel emeklilik politikalarında yukarıda belirtilen her iki gayesi da gözetmekle beraber iki gaye arasındaki ehemmiyet dengesi bakımından ülkeler içinde büyük farklılıklar mevcuttur. OECD çalışmasında, ülkelerin bu maksatları ne kadar karşıladıklarını ölçmek ve ülkeler içinde karşılaştırmalar yapmak İçin türlü göstergeler kullanılmaktadır. Bu göstergelerin en mühimleri şunlardır: 1 - ikame oranı. 2- Nisbi emeklilik geliri düzeyi 3- Emeklilik serveti.
İkame Oranı (Aylık Bağlama Oranı)
ikame oranı emeklilik politikaları analizinde en fazlaca kullanılan göstergelerden birisidir. Bu gösterge emeklilik kazanımlarını, yaşam süresince alınan bireysel gelirlerin averajının bir oranı olarak Ölçer ve sistemin, emekli olan bir çalışanın şahsi yaşam düzeyini ne kadar koruduğunu gösterir. Başka bir anlatımla ikame oranı bağlanan emekli aylığının çabalama yaşamı süresince alınan ücretlerin belirgin bir yöntem ile bugüne uyarlanması sonucu hesaplanan şahsi averaj aylığa oranıdır.
ikame oranı, brüt ve net olarak iki değişik oran şeklinde hesaplanmaktadır. Hem brüt, hem de net ikame oranlarında üye ülkeler içinde mühim farklılıklar mevcuttur. OECD averajı alındığında averaj ücret grubunda bulunan bir kişinin averaj brüt ikame oranı çabalama süresi süresince almış olduğu aylıkların averajının %57'si olarak hesaplanmaktadır. üye ülkeler içinde, en yüksek brüt ikame oranına. % 102 de Lüksemburg haiz mevcuttur. Bu oran, brüt emeklilik tutarının, emeklilik öncesi brüt ücretten daha yüksek olduğu anlamına gelmektedir. Türkiye ise %87 oranı ile İkinci sırada yer almıştır. Brüt ikame oranı % 75'i geçen başka ülkeler ise şunlardır: Yunanistan, İspanya, İtalya, Avusturya ve Macaristan. Buna rağmen. bir tek temel emeklilik hizmeti Sunan ve ücretle ilişkili mecburi bir emeklilik programı olmayan İrlanda. %3 i ile en az brüt ikame oranına haiz ülkedir
Averaj gelir grubunda bulunan bir çalışan için %57 olan OECD averaj brüt ikame oranı, az ücretli (averaj ücretin yarısı kadar kazanan) çalışan için %73 ve yüksek ücretli (averaj ücretin iki katı kadar kazanan) çalışan için %48 olarak hesaplanmaktadır. Bu oranları, az ücretlilere yönelik koruyucu politikaların bir sonucu olarak değerlendirmek mümkündür.
Diğer yandan, brüt ikame oranları ile net ikame oranları içinde, değişik vergi düzenlemeleri sebebiyle mühim farklılık olabilmektedir. Gelir vergisi ve toplumsal güvenlik kesintisi yüksek olan ülkelerde, net ve brüt oranlar arasındaki fark daha büyük olmaktadır. Gelir vergisi ve toplumsal güvenlik kesintileri çıkarılarak bulunan net ikame oranları, brüt ikame oranlarından: az ücretlilerde %17, averaj ücretlilerde %22 ve yüksek ücretlilerde %27 oranında daha yüksek çıkmaktadır. Buna nazaran, OECD averajı alındığında, averaj ücret grubunun averaj net ikame oranı %69. az ücretlilerin %84 ve yüksek ücretlilerin %59 olmaktadır.
üye ülkeler içinde, en yüksek net ikame oranlarına. gene Lüksemburg haiz mevcuttur. Averaj ücretlilere nazaran bakıldığında, net ikame oranı %75'i geçen başka ülkeler sırasıyla şunlardır: Türkiye, Yunanistan, Avusturya, Macaristan, İtalya, İspanya, Hollanda, Portekiz ve Finlandiya . Genel olarak, bir tek asgari ve temel emeklilik olanağı sunan ülkelerin, ikame oranları en az olan ülkeler olduğu görülmektedir.
İkame oranlarında ülkeler arasındaki sıralama, ücret gruplarına nazaran farklılık gösterebilmektedir. Bu farklılık. emeklilik ödemelerinde. şahsi ücret düzeyi ile kurulan birlikteliğin derecesine. asgari aylık ve tavan aylığı benzer biçimde düzenlemelere bağlı olarak gerçekleşmektedir. Türkiye. Lüksemburg, Portekiz ve İsveç benzer biçimde ülkelerde, az ücretlilere, averaj ücret grubundakinden belirgin şekilde daha yüksek brüt ikame oranı sağlandığı görülmektedir. Türkiye'nin yüksek ücretli grubu sıralamasındaki yeri, tavan aylığın, averaj aylığın iki katından daha az olması sebebiyle ve Yunanistan ve İtalya benzer biçimde ülkelerde aylık tavanlarının yüksek olması sebebiyle aşağı düşmektedir. Bununla birlikte, İrlanda ve Yeni Zelanda benzer biçimde emeklilik öncesi ücretlerle bağlantı kurmayan sistemler, yüksek kazanç grubundakilere nazaran minimum eli açık alanlardır.
Nisbi Emeklilik Geliri Düzeyi
Az ücretli çalışanlar, hususi emeklilik olanaklarından daha az yararlanabilmekte ve emeklilikte ek gelir membaı oluşturabilecek şahsi varlıklardan çoğu zaman yoksun bulunmaktadırlar. Bu yüzden de bu grupta yer alanlar, emeklilik açısından daha duyarlı bir durumdadırlar. Az ücretli çalışanların emeklilik açısından durumunu daha iyi değerlendirebilmek ve sistem içinde ne kadar korunduklarını anlayabilmek için, yukarıda tanımlanan ikame oranından başka bir gösterge ye daha, şu demek oluyor ki nisbi emeklilik geliri düzeyine gereksinim vardır. Bu gösterge, şahsi emeklilik ücretlerini, ikame oranındakinden değişik olarak, yaşam boyu bireysel ücretlerin averajı yerine, ekonominin tümündeki averaj ücretlerin bir oranı olarak ölçer. Başka bir deyişle, nisbi emeklilik geliri düzeyi, emeklilik kazanımlarının toplumsal uygunluğunun bir ölçütüdür ve bir emeklinin, ülkedeki averaj çalışan kazancına kıyasla ne kadar emekli tutarı aldığını gösterir.
İtalya, Polonya ve Macaristan benzer biçimde bir takım ülkelerde son yıllarda meydana getirilen emeklilik reformları, emeklilik katkı paylan ile kazanımlar içinde daha yakın bir ilişki oluşturmayı amaçlamış olup, tekrardan dağıtıma ilişkin özellikler sistemden çıkarılmıştır. Emeklilik sisteminin, fonlar tekrardan dağıtarak emeklileri fakirlikten korumaya odaklanmaması durumunda, gelir durumuna bakılarak meydana getirilen toplumsal yardım ödemeleri. az ücretli çalışanların emeklilik gelirlerinde daha belirgin bir rol oynamaktadır. Bu şekilde programlar. tüm OECD vatanlarında değişik şekillerde olsa da mevcuttur ve emeklilere asgari bir gelir düzeyi sağlamaktadır. OECD averajı alındığında, meslek sahibi bir çalışan için asgari emeklilik geliri, averaj gelirin ortalama %29'u olarak hesaplanmaktadır.
Mevzuya, emeklilere verilen taahhütlerin ne kadar kafi bulunduğunun yanı sıra, bu taahhütlerin bununla birlikte ödenebilir olup olmadığı açısından bakıldığında, bu soruya cevap bulabilmek için "emeklilik serveti" ismi verilen bir başka gösterge ye gereksinim duyulmaktadır. Bu gösterge, emeklilik süresince yapılacak tüm emeklilik ödemelerinin şimdiki kıymeti olarak hesaplanmaktadır ve bir emeklinin alması beklenen ücretlerin indirgenmiş toplam kıymetini vermektedir Emeklilik serveti hesabı emekli aylığı ödeme düzeyini, ödemeye hak kazanılan yaşı, yaşam beklentisini ve emekli ücretlerindeki artışın neye endekslendiğini dikkate almaktadır.
Averaj ücret düzeyinde kazanan bir çalışan ele alındığında. Lüksemburg en yüksek emeklilik servetine haiz olan ülke olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu ülke için emeklilik serveti; adam için averaj senelik kazancın 18 katı, hanım için ise (yaşam beklentisi daha yüksek olduğundan) 22 katı olarak hesaplanmaktadır Lüksemburg'u sırasıyla: Yunanistan, Macaristan, İspanya ve Avusturya takip etmektedir. Averaj ücret düzeyinde bir çalışan için en az emeklilik serveti, averaj senelik kazancın ortalama 5-6 katı ile Yeni Zelanda, İngiltere, ABD, İrlanda ve Meksika'da mevcuttur. Türkiye, 11 kat rakamı ile emeklilik serveti düzeyinde, OECD averajı olan 8,9'dan daha iyi bir tablo sergilemektedir. Türlü ücret düzeylerine nazaran hazırlanmış bu tablo ile, averaj olarak en yüksek orana haiz 5 ülke ve en az orana haiz 5 ülke ile OECD averajı ve ülkemizin şartları daha net bir biçimde anlaşılabilmektedir.
Kaynak: OECD Sürekli Temsilcisi,Selamet Yazıcı
OECD ülkelerinin gelecek yıllarda karşı karşıya bulunmuş olduğu en mühim zorluklardan biri, emeklilik sistemleri ile ilgili sorunların çözülmesidir. Nüfusları hızla yaşlanan OECD ülkelerinin, emeklilik sistemlerine ilişkin dengeleri tekrardan kurmaları ve sistemin mali olarak sürdürülebilirliğini sağlamaları gerekmektedir.
Nitekim son yıllarda bir çok OECD ülkesinde meydana getirilen emeklilik reformlarının ana sebebi, yaşlanan nüfusla bağlantılı olarak sistemin finansal açıdan sürdürülebilirliğine ilişkin endişelerdir. Bununla beraber emeklilik sisteminde düzeltim yapmak oldukça zor ve kamuoyundan gelen baskılar sebebiyle çoğu zaman geciktirilen bir iştir. Bu yüzden bir takım ülkeler emeklilik kazanımlarında kısıntıya gitmek ya da çabalama sürelerini uzatmak benzer biçimde zorluk derecesi yüksek çözümlerin yerine; genç iş gücü göçü Çalışan hanım sayısının artırılması ve verimliliğin artırılması benzer biçimde tedbirler almayı tercih etmektedir. Bu tedbirler. çözümüne katkı sağlamakla beraber pek çok süre kafi olamamaktadır.
Emeklilik sistemleri mevzusunda ülkeler içinde karşılaştırmalar yapmak Düzeltim seçeneklerinin sıhhatli bir biçimde tartışılabilmesi için yararlı bir yöntemdir. Ama bu mevzuda bir çok güçlük da mevcuttur. ülkelerin emeklilik sistemlerinin karmaşıklığı emeklilik yaşlarındaki farklılıklar. değişik mecburi hizmet süreleri gelir ve gelir artışı hesaplama metotları yaşam beklentisindeki farklılıklar ve benzeri unsurlar karşılaştırma yapmayı zorlaştıran başlıca faktörlerdir. Bu faktörler dikkate alınmadan meydana getirilen değerlendirmeler başka ülkelerin emeklilik sistemleri mevzusunda Çoğu zaman yanlış sonuçlara varılmasına yol açabilmektedir.
OECD tüm bu hususları dikkate ile birlikte ülkeler arası karşılaştırma yapmak suretiyle yeni bir çabalama yapmıştır. Söz mevzusu çabalama. mevcut emeklilik politikalarının şimdiki neticelerinden ziyade gelecekteki etkilerini değerlendirmektedir; bununla birlikte bu politikaların hem ekonomik hem de toplumsal amaçlarını dikkate alınmaktadır. Çabalama. bir tek mecburi emeklilik programlarını kapsamakta olup ülkemiz için SSK düzenlemelerini esas almaktadır. 2002 yılı itibari ile üye ülkelerde geçerli olan düzenlemelere nazaran oluşturulan modeller 30 üye ülkenin her birinde bugün emek vermeye süregelen birisini ele ile birlikte mevcut kuralların bu şahıs emeklilik yaşına gelene kadar ortalama 40 yıl değişmeyeceğini varsaymaktadır.
Alt tarafta, söz mevzusu OECD çalışmasının sonuçlan, hem genel olarak hem de ülkemiz açısından özet olarak ele alınmaktadır.
Emeklilik Programlarının Gayesi
Genel mealde, emeklilik programlarının iki temel gayesi mevcuttur: Yaşlılıkta yoksulluğun önlenmesi ve çalışanların yaşam standartlarını emeklilik döneminde de korumalarına destek olunması. Birinci amaca ulaşmak için emeklilik programlarında az ücretli emekliler lehine tekrardan gelir dağıtımı politikaları uygulanmaktadır. İkinci amaca ulaşmak için ise çalışırken alınan ücret belirgin bir düzeyde ikame edilerek Kafi bir emekli maaşı sağlanmaya çalışılmaktadır
OECD ülkelerinin pek çok genel emeklilik politikalarında yukarıda belirtilen her iki gayesi da gözetmekle beraber iki gaye arasındaki ehemmiyet dengesi bakımından ülkeler içinde büyük farklılıklar mevcuttur. OECD çalışmasında, ülkelerin bu maksatları ne kadar karşıladıklarını ölçmek ve ülkeler içinde karşılaştırmalar yapmak İçin türlü göstergeler kullanılmaktadır. Bu göstergelerin en mühimleri şunlardır: 1 - ikame oranı. 2- Nisbi emeklilik geliri düzeyi 3- Emeklilik serveti.
İkame Oranı (Aylık Bağlama Oranı)
ikame oranı emeklilik politikaları analizinde en fazlaca kullanılan göstergelerden birisidir. Bu gösterge emeklilik kazanımlarını, yaşam süresince alınan bireysel gelirlerin averajının bir oranı olarak Ölçer ve sistemin, emekli olan bir çalışanın şahsi yaşam düzeyini ne kadar koruduğunu gösterir. Başka bir anlatımla ikame oranı bağlanan emekli aylığının çabalama yaşamı süresince alınan ücretlerin belirgin bir yöntem ile bugüne uyarlanması sonucu hesaplanan şahsi averaj aylığa oranıdır.
ikame oranı, brüt ve net olarak iki değişik oran şeklinde hesaplanmaktadır. Hem brüt, hem de net ikame oranlarında üye ülkeler içinde mühim farklılıklar mevcuttur. OECD averajı alındığında averaj ücret grubunda bulunan bir kişinin averaj brüt ikame oranı çabalama süresi süresince almış olduğu aylıkların averajının %57'si olarak hesaplanmaktadır. üye ülkeler içinde, en yüksek brüt ikame oranına. % 102 de Lüksemburg haiz mevcuttur. Bu oran, brüt emeklilik tutarının, emeklilik öncesi brüt ücretten daha yüksek olduğu anlamına gelmektedir. Türkiye ise %87 oranı ile İkinci sırada yer almıştır. Brüt ikame oranı % 75'i geçen başka ülkeler ise şunlardır: Yunanistan, İspanya, İtalya, Avusturya ve Macaristan. Buna rağmen. bir tek temel emeklilik hizmeti Sunan ve ücretle ilişkili mecburi bir emeklilik programı olmayan İrlanda. %3 i ile en az brüt ikame oranına haiz ülkedir
Averaj gelir grubunda bulunan bir çalışan için %57 olan OECD averaj brüt ikame oranı, az ücretli (averaj ücretin yarısı kadar kazanan) çalışan için %73 ve yüksek ücretli (averaj ücretin iki katı kadar kazanan) çalışan için %48 olarak hesaplanmaktadır. Bu oranları, az ücretlilere yönelik koruyucu politikaların bir sonucu olarak değerlendirmek mümkündür.
Diğer yandan, brüt ikame oranları ile net ikame oranları içinde, değişik vergi düzenlemeleri sebebiyle mühim farklılık olabilmektedir. Gelir vergisi ve toplumsal güvenlik kesintisi yüksek olan ülkelerde, net ve brüt oranlar arasındaki fark daha büyük olmaktadır. Gelir vergisi ve toplumsal güvenlik kesintileri çıkarılarak bulunan net ikame oranları, brüt ikame oranlarından: az ücretlilerde %17, averaj ücretlilerde %22 ve yüksek ücretlilerde %27 oranında daha yüksek çıkmaktadır. Buna nazaran, OECD averajı alındığında, averaj ücret grubunun averaj net ikame oranı %69. az ücretlilerin %84 ve yüksek ücretlilerin %59 olmaktadır.
üye ülkeler içinde, en yüksek net ikame oranlarına. gene Lüksemburg haiz mevcuttur. Averaj ücretlilere nazaran bakıldığında, net ikame oranı %75'i geçen başka ülkeler sırasıyla şunlardır: Türkiye, Yunanistan, Avusturya, Macaristan, İtalya, İspanya, Hollanda, Portekiz ve Finlandiya . Genel olarak, bir tek asgari ve temel emeklilik olanağı sunan ülkelerin, ikame oranları en az olan ülkeler olduğu görülmektedir.
İkame oranlarında ülkeler arasındaki sıralama, ücret gruplarına nazaran farklılık gösterebilmektedir. Bu farklılık. emeklilik ödemelerinde. şahsi ücret düzeyi ile kurulan birlikteliğin derecesine. asgari aylık ve tavan aylığı benzer biçimde düzenlemelere bağlı olarak gerçekleşmektedir. Türkiye. Lüksemburg, Portekiz ve İsveç benzer biçimde ülkelerde, az ücretlilere, averaj ücret grubundakinden belirgin şekilde daha yüksek brüt ikame oranı sağlandığı görülmektedir. Türkiye'nin yüksek ücretli grubu sıralamasındaki yeri, tavan aylığın, averaj aylığın iki katından daha az olması sebebiyle ve Yunanistan ve İtalya benzer biçimde ülkelerde aylık tavanlarının yüksek olması sebebiyle aşağı düşmektedir. Bununla birlikte, İrlanda ve Yeni Zelanda benzer biçimde emeklilik öncesi ücretlerle bağlantı kurmayan sistemler, yüksek kazanç grubundakilere nazaran minimum eli açık alanlardır.
Nisbi Emeklilik Geliri Düzeyi
Az ücretli çalışanlar, hususi emeklilik olanaklarından daha az yararlanabilmekte ve emeklilikte ek gelir membaı oluşturabilecek şahsi varlıklardan çoğu zaman yoksun bulunmaktadırlar. Bu yüzden de bu grupta yer alanlar, emeklilik açısından daha duyarlı bir durumdadırlar. Az ücretli çalışanların emeklilik açısından durumunu daha iyi değerlendirebilmek ve sistem içinde ne kadar korunduklarını anlayabilmek için, yukarıda tanımlanan ikame oranından başka bir gösterge ye daha, şu demek oluyor ki nisbi emeklilik geliri düzeyine gereksinim vardır. Bu gösterge, şahsi emeklilik ücretlerini, ikame oranındakinden değişik olarak, yaşam boyu bireysel ücretlerin averajı yerine, ekonominin tümündeki averaj ücretlerin bir oranı olarak ölçer. Başka bir deyişle, nisbi emeklilik geliri düzeyi, emeklilik kazanımlarının toplumsal uygunluğunun bir ölçütüdür ve bir emeklinin, ülkedeki averaj çalışan kazancına kıyasla ne kadar emekli tutarı aldığını gösterir.
İtalya, Polonya ve Macaristan benzer biçimde bir takım ülkelerde son yıllarda meydana getirilen emeklilik reformları, emeklilik katkı paylan ile kazanımlar içinde daha yakın bir ilişki oluşturmayı amaçlamış olup, tekrardan dağıtıma ilişkin özellikler sistemden çıkarılmıştır. Emeklilik sisteminin, fonlar tekrardan dağıtarak emeklileri fakirlikten korumaya odaklanmaması durumunda, gelir durumuna bakılarak meydana getirilen toplumsal yardım ödemeleri. az ücretli çalışanların emeklilik gelirlerinde daha belirgin bir rol oynamaktadır. Bu şekilde programlar. tüm OECD vatanlarında değişik şekillerde olsa da mevcuttur ve emeklilere asgari bir gelir düzeyi sağlamaktadır. OECD averajı alındığında, meslek sahibi bir çalışan için asgari emeklilik geliri, averaj gelirin ortalama %29'u olarak hesaplanmaktadır.
Mevzuya, emeklilere verilen taahhütlerin ne kadar kafi bulunduğunun yanı sıra, bu taahhütlerin bununla birlikte ödenebilir olup olmadığı açısından bakıldığında, bu soruya cevap bulabilmek için "emeklilik serveti" ismi verilen bir başka gösterge ye gereksinim duyulmaktadır. Bu gösterge, emeklilik süresince yapılacak tüm emeklilik ödemelerinin şimdiki kıymeti olarak hesaplanmaktadır ve bir emeklinin alması beklenen ücretlerin indirgenmiş toplam kıymetini vermektedir Emeklilik serveti hesabı emekli aylığı ödeme düzeyini, ödemeye hak kazanılan yaşı, yaşam beklentisini ve emekli ücretlerindeki artışın neye endekslendiğini dikkate almaktadır.
Averaj ücret düzeyinde kazanan bir çalışan ele alındığında. Lüksemburg en yüksek emeklilik servetine haiz olan ülke olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu ülke için emeklilik serveti; adam için averaj senelik kazancın 18 katı, hanım için ise (yaşam beklentisi daha yüksek olduğundan) 22 katı olarak hesaplanmaktadır Lüksemburg'u sırasıyla: Yunanistan, Macaristan, İspanya ve Avusturya takip etmektedir. Averaj ücret düzeyinde bir çalışan için en az emeklilik serveti, averaj senelik kazancın ortalama 5-6 katı ile Yeni Zelanda, İngiltere, ABD, İrlanda ve Meksika'da mevcuttur. Türkiye, 11 kat rakamı ile emeklilik serveti düzeyinde, OECD averajı olan 8,9'dan daha iyi bir tablo sergilemektedir. Türlü ücret düzeylerine nazaran hazırlanmış bu tablo ile, averaj olarak en yüksek orana haiz 5 ülke ve en az orana haiz 5 ülke ile OECD averajı ve ülkemizin şartları daha net bir biçimde anlaşılabilmektedir.
Kaynak: OECD Sürekli Temsilcisi,Selamet Yazıcı
OECD'den Türkiye İçin Gelişme Tahmini
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Türkiye'nin 2012 senesinde yüzde 3,3 seviyesinde, 2013 senesinde ise yüzde 4,6 seviyesinde büyüyeceği tahmininde bulundu.
OECD'nin 2012 İlk Çeyrek Ekonomik Görünüm raporunda, Türkiye'nin cari açığının GSYH'ye oranının 2012 senesinde yüzde 8,9 seviyesinde, 2013 senesinde ise 8,4 seviyesinde gerçekleşmesi planlanıyor.Raporda, Türkiye'de işsizlik oranının ise bu yıl 9,5, gelecek yıl ise yüzde 9,1 oranında olması öngörülüyor.
Raporda, Türkiye'de güçlü iç talebi ve zayıflayan dış talebi denetim altında tutmayı amaçlayan siyaset tedbirlerini takiben ekonomik aktivitenin 2011 yılının ikinci yarısında mühim derecede yavaşladığı dile getirilirken, ekonomik büyümenin 2012 senesinde itimat ortamı ve internasyonal şartlar düzeldikçe kademeli olarak iyileşmesi beklentisine yer verildi.
Raporda, Türkiye'nin 2012 yılı ekonomik büyümesinin yüzde 3,3 seviyesinde olması ve büyümenin 2013 senesinde yeniden hız kazanarak yüzde 4,6 seviyesinde yetişmesi beklentisi ifade edildi.
OECD raporunda, "Yüksek cari açığın daha sürdürülebilir seviyelere doğru azaltılabilmesi için devlet politikasına yön verenlerin ekonomik rekabeti göz ardı etmeden, iç talep büyümesini denetim altında tutmaya devam etmesi gerekmektedir" önerisine yer verildi.
Raporda Türkiye'nin ekonomik büyümesine ilişkin "Eğer Euro Bölgesi'ndeki belirsizlikler derinleşir, petrol tutarları beklenenin üstünde hızla yükselirse ya da yatırımcının dengesizliklerden lı endişeleri artarsa, risk primleri de artabilir, dış finansmanı sağlamak zorlaşabilir ve gelişme daha az seyredebilir. Diğer yandan internasyonal ortam öngörülenden daha ılımlı seyrederse, gelişme daha kuvvetli olabilir" ifadeleri yer aldı.
Raporun Türkiye'nin ekonomik performansını özetleyen kısmında, şunlar ifade edildi:
"üretim ve iş piyasasında yapısal reformları hızlandırmak, enflasyon baskısını yumuşatmak ve tekrardan dengelemek açısından destek olacaktır. Ekonomideki belirgin yavaşlamadan sonrasında, gelişme tekrardan dengelenmeye başladı.
Kriz sonrası süratli toparlanma 2011 senesinde yüzde 8,5 büyümeyle devam etti. Bununla beraber, cari açık sürdürülemez seviyelere terfi etti ve hükümet 2011 yılı ortasına doğru kredi genişlemesini ve kamu tüketimini denetim altına alabilmek için tedbirler aldı. Netice olarak, iç talep mühim aşama de hız kesti."
Döviz kurundaki kıymet kaybının iç ve dış taleplerin tekrardan dengelenmesine destek olduğuna işaret edilen raporda, istihdam direnç göstermeye devam ederken, iş dünyası ve hane halkı güveninin 2012'nin ilk çeyreğinde arttığı, enflasyonun ise hedeflerin üstünde seyrettiği vurgulandı.
Raporda, "Manşet enflasyon resmi hedef olan yüzde 5,5 seviyesinin çok üstünde seyrederek 2011'de hızla terfi etti. Bu büyük seviyede döviz kurunun dış tecim üstündeki tesirinin, yükselen besin fiyatlarının ve meydana getirilen zamların yansımasıydı. 2012 Nisan'ı itibariyle, manşet enflasyon yüzde 11,1 seviyesinde ilerliyordu. Araştırma sonuçlarına nazaran, 2012 yıl sonu enflasyon oranının yüzde 5 hedefine karşın yüzde 7,5 seviyelerinde olması planlanıyor" ifadelerine yer verildi.
Cari Açık
OECD raporunda cari açığa ilişkin, "Cari açık 2011 senesinde gayri safi ulusal hasılanın yüzde 9,8;i benzer biçimde zamanı bir üstün dereceli seviyesine ulaşmış, fakat yükselen yakıt fiyatlarına karşın senenin ikinci yarısında azalmaya adım atmıştır. Yabancı yatırım ve uzun soluklu finansman akış payındaki iyileşme sebebiyle, finansman bileşimdeki gelişme 2011 yılı süresince devam etti. Bununla beraber, yabancı fonlama ihtiyacı Türkiye'yi, ana para piyasasındaki oynaklıklar ve yatırımcı duyarlılığındaki değişimler karşısında duyarlı hale getirmektedir" denildi.
Türkiye'nin mali politikalarına da değinen raporda, şu görüşler kaydedildi:
"Rekabeti zayıflatmadan enflasyonu azaltmak amacıyla 2010 yılının sonlarına doğru uygulamaya konan mali çerçeve, iç talebi bankacılık düzenleyicisinin yardımıyla yumuşatacak makro-ihtiyati enstrümanlara dayanmaktadır.
Bununla beraber mali siyaset, etken likidite yönetimi, geniş faiz koridoru içindeki faiz oranlarında istemli değişimler ve döviz piyasası müdahaleleriyle, kurda uzun soluklu sürdürülebilir seviyelerden çok fazla bir sapma oluşmasından da kaçınmaya iş koşturmacasındadır.
Ilk başlarda, temel kaygı, cari açığı azaltma isteği ışığında kuru aşağıya doğru çevirebilmekti. Bununla beraber 2011'in sonlarında, öncelik çok fazla kıymet kayıplarından korunmaya ve enflasyon ile ithalat ve ihracat tutarları arasındaki ilişkiye kaydırıldı."
Mali sınırlamanın 2011 senesinde iç talebin yavaşlamasına destek olduğu belirtilen raporda, önümüzdeki dönemde daha sıkı mali politikaların uygulanabileceği vurgulandı.
Euro Bölgesi Yüzde 0.1 Daralacak
Ayrıca OECD'nin Ekonomik Görünüm Raporu'nda, Euro Bölgesi'nde süregelen borç krizinin küresel iktisat açısından en mühim risk membaı olduğuna dikkat çekilerek, Euro Bölgesi'nde ekonomik faaliyetlerin bu yıl yüzde 0,1 daralmasının, gelecek yıl ise yüzde 0,9 büyümesinin öngörüldüğü açıklandı.
Teşkilat, kasım ayında açıklamış olduğu tahminlerinde bölge ekonomisinin bu yıl yüzde 0,2 büyüyeceğini öngörmüştü.OECD, küresel ekonominin bu yıl yüzde 3,4, gelecek yıl yüzde 4,2 büyümesinin beklendiğini ifade ederek, dünya ekonomisinde gelişme hızlarının mıntıkalara nazaran farklılık arz edeceğini altını çizdi.
ABD ve Japonya ekonomilerinde Euro Bölgesi'ne nazaran daha kuvvetli bir gelişme beklendiğine işaret eden OECD, bu yıl için ABD ekonomisinin gelişme beklentisini yüzde 2'den yüzde 2,4'e yükseltti. Teşkilat, dünyanın en büyük ekonomisinin gelecek yıl için gelişme beklentisini ise yüzde 2,6 olarak açıkladı.OECD bununla birlikte Japonya ekonomisinin bu yıl yüzde 2, gelecek yıl yüzde 1,5, Fransa ekonomisinin bu yıl yüzde 0,6, gelecek yıl yüzde 1,2 büyüyeceğini öngördü.
Kaynak : CNN (22 Mayıs 2012,12:53)
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Türkiye'nin 2012 senesinde yüzde 3,3 seviyesinde, 2013 senesinde ise yüzde 4,6 seviyesinde büyüyeceği tahmininde bulundu.
OECD'nin 2012 İlk Çeyrek Ekonomik Görünüm raporunda, Türkiye'nin cari açığının GSYH'ye oranının 2012 senesinde yüzde 8,9 seviyesinde, 2013 senesinde ise 8,4 seviyesinde gerçekleşmesi planlanıyor.Raporda, Türkiye'de işsizlik oranının ise bu yıl 9,5, gelecek yıl ise yüzde 9,1 oranında olması öngörülüyor.
Raporda, Türkiye'de güçlü iç talebi ve zayıflayan dış talebi denetim altında tutmayı amaçlayan siyaset tedbirlerini takiben ekonomik aktivitenin 2011 yılının ikinci yarısında mühim derecede yavaşladığı dile getirilirken, ekonomik büyümenin 2012 senesinde itimat ortamı ve internasyonal şartlar düzeldikçe kademeli olarak iyileşmesi beklentisine yer verildi.
Raporda, Türkiye'nin 2012 yılı ekonomik büyümesinin yüzde 3,3 seviyesinde olması ve büyümenin 2013 senesinde yeniden hız kazanarak yüzde 4,6 seviyesinde yetişmesi beklentisi ifade edildi.
OECD raporunda, "Yüksek cari açığın daha sürdürülebilir seviyelere doğru azaltılabilmesi için devlet politikasına yön verenlerin ekonomik rekabeti göz ardı etmeden, iç talep büyümesini denetim altında tutmaya devam etmesi gerekmektedir" önerisine yer verildi.
Raporda Türkiye'nin ekonomik büyümesine ilişkin "Eğer Euro Bölgesi'ndeki belirsizlikler derinleşir, petrol tutarları beklenenin üstünde hızla yükselirse ya da yatırımcının dengesizliklerden lı endişeleri artarsa, risk primleri de artabilir, dış finansmanı sağlamak zorlaşabilir ve gelişme daha az seyredebilir. Diğer yandan internasyonal ortam öngörülenden daha ılımlı seyrederse, gelişme daha kuvvetli olabilir" ifadeleri yer aldı.
Raporun Türkiye'nin ekonomik performansını özetleyen kısmında, şunlar ifade edildi:
"üretim ve iş piyasasında yapısal reformları hızlandırmak, enflasyon baskısını yumuşatmak ve tekrardan dengelemek açısından destek olacaktır. Ekonomideki belirgin yavaşlamadan sonrasında, gelişme tekrardan dengelenmeye başladı.
Kriz sonrası süratli toparlanma 2011 senesinde yüzde 8,5 büyümeyle devam etti. Bununla beraber, cari açık sürdürülemez seviyelere terfi etti ve hükümet 2011 yılı ortasına doğru kredi genişlemesini ve kamu tüketimini denetim altına alabilmek için tedbirler aldı. Netice olarak, iç talep mühim aşama de hız kesti."
Döviz kurundaki kıymet kaybının iç ve dış taleplerin tekrardan dengelenmesine destek olduğuna işaret edilen raporda, istihdam direnç göstermeye devam ederken, iş dünyası ve hane halkı güveninin 2012'nin ilk çeyreğinde arttığı, enflasyonun ise hedeflerin üstünde seyrettiği vurgulandı.
Raporda, "Manşet enflasyon resmi hedef olan yüzde 5,5 seviyesinin çok üstünde seyrederek 2011'de hızla terfi etti. Bu büyük seviyede döviz kurunun dış tecim üstündeki tesirinin, yükselen besin fiyatlarının ve meydana getirilen zamların yansımasıydı. 2012 Nisan'ı itibariyle, manşet enflasyon yüzde 11,1 seviyesinde ilerliyordu. Araştırma sonuçlarına nazaran, 2012 yıl sonu enflasyon oranının yüzde 5 hedefine karşın yüzde 7,5 seviyelerinde olması planlanıyor" ifadelerine yer verildi.
Cari Açık
OECD raporunda cari açığa ilişkin, "Cari açık 2011 senesinde gayri safi ulusal hasılanın yüzde 9,8;i benzer biçimde zamanı bir üstün dereceli seviyesine ulaşmış, fakat yükselen yakıt fiyatlarına karşın senenin ikinci yarısında azalmaya adım atmıştır. Yabancı yatırım ve uzun soluklu finansman akış payındaki iyileşme sebebiyle, finansman bileşimdeki gelişme 2011 yılı süresince devam etti. Bununla beraber, yabancı fonlama ihtiyacı Türkiye'yi, ana para piyasasındaki oynaklıklar ve yatırımcı duyarlılığındaki değişimler karşısında duyarlı hale getirmektedir" denildi.
Türkiye'nin mali politikalarına da değinen raporda, şu görüşler kaydedildi:
"Rekabeti zayıflatmadan enflasyonu azaltmak amacıyla 2010 yılının sonlarına doğru uygulamaya konan mali çerçeve, iç talebi bankacılık düzenleyicisinin yardımıyla yumuşatacak makro-ihtiyati enstrümanlara dayanmaktadır.
Bununla beraber mali siyaset, etken likidite yönetimi, geniş faiz koridoru içindeki faiz oranlarında istemli değişimler ve döviz piyasası müdahaleleriyle, kurda uzun soluklu sürdürülebilir seviyelerden çok fazla bir sapma oluşmasından da kaçınmaya iş koşturmacasındadır.
Ilk başlarda, temel kaygı, cari açığı azaltma isteği ışığında kuru aşağıya doğru çevirebilmekti. Bununla beraber 2011'in sonlarında, öncelik çok fazla kıymet kayıplarından korunmaya ve enflasyon ile ithalat ve ihracat tutarları arasındaki ilişkiye kaydırıldı."
Mali sınırlamanın 2011 senesinde iç talebin yavaşlamasına destek olduğu belirtilen raporda, önümüzdeki dönemde daha sıkı mali politikaların uygulanabileceği vurgulandı.
Euro Bölgesi Yüzde 0.1 Daralacak
Ayrıca OECD'nin Ekonomik Görünüm Raporu'nda, Euro Bölgesi'nde süregelen borç krizinin küresel iktisat açısından en mühim risk membaı olduğuna dikkat çekilerek, Euro Bölgesi'nde ekonomik faaliyetlerin bu yıl yüzde 0,1 daralmasının, gelecek yıl ise yüzde 0,9 büyümesinin öngörüldüğü açıklandı.
Teşkilat, kasım ayında açıklamış olduğu tahminlerinde bölge ekonomisinin bu yıl yüzde 0,2 büyüyeceğini öngörmüştü.OECD, küresel ekonominin bu yıl yüzde 3,4, gelecek yıl yüzde 4,2 büyümesinin beklendiğini ifade ederek, dünya ekonomisinde gelişme hızlarının mıntıkalara nazaran farklılık arz edeceğini altını çizdi.
ABD ve Japonya ekonomilerinde Euro Bölgesi'ne nazaran daha kuvvetli bir gelişme beklendiğine işaret eden OECD, bu yıl için ABD ekonomisinin gelişme beklentisini yüzde 2'den yüzde 2,4'e yükseltti. Teşkilat, dünyanın en büyük ekonomisinin gelecek yıl için gelişme beklentisini ise yüzde 2,6 olarak açıkladı.OECD bununla birlikte Japonya ekonomisinin bu yıl yüzde 2, gelecek yıl yüzde 1,5, Fransa ekonomisinin bu yıl yüzde 0,6, gelecek yıl yüzde 1,2 büyüyeceğini öngördü.
Kaynak : CNN (22 Mayıs 2012,12:53)
Ekonomik Krizler - 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı
Sürdürülebilir Kalkınma
AGİT - Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
YORUMLAR