Osmanlı İmparatorluğunun birinci dünya savaşına girmesi ile beraber savaşmış olduğu cepheler ve cephelerdeki sonuçlar hakkında bilgiler. l...
Osmanlı İmparatorluğunun birinci dünya savaşına girmesi ile beraber savaşmış olduğu cepheler ve cephelerdeki sonuçlar hakkında bilgiler.
l-KAFKAS CEPHESİ
Sebebi: Almanya, Bakü petrollerini ele geçirmek amacıyla Osmanlıları yönlendirmiştir. Enver Paşa ise; Panturanizm düşüncesinin etkisiyle Orta Asya’daki Türkleri Rusya etkisinden kurtarıp Osmanlı Devleti çatısı altında toplamak istemiştir.
Ruslar, Erzurum, Muş, Bitlis, Trabzon ve Erzincan illerini ele geçirdiler. Çanakkale savaşlarından sonrasında bu cephe komutanlığına atanan Mustafa Kemal, Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri almıştır.
NOT: Birinci Dünya Savaşı sonlarında Çarlık rejiminin yıkılması sonucu Rusya, Osmanlı Devleti ile Brest Litowsk Barışı’nı imzalayarak 1878 Berlin Antlaşması’yla almış olduğu Kars, Ardahan, Batum’u iade etmiştir. Kafkas cephesi savaşları esnasında ele geçirdiği toprakları da iade etmiştir.
2-ÇANAKKALE CEPHESİ
Sebepleri: İtilaf devletleri tarafınca;
► Toplumsal ve ekonomik bunalıma düşen Avrupa’nın doğusunda Almanlara karşı zor anlamış olur yaşayan Rusya’ya yardım etmek.
► İstanbul ve boğazları ele geçirerek Osmanlı Devleti’ni harp dışı bırakmak.
► Harbe hemen hemen girmemiş olan Balkan devletlerini kendi yanlarında muharebeye sokarak, Bulgaristan ve Avusturya-Macaristan’a karşı yeni bir cephe açmak.
► Şark Akdeniz’deki egemenliklerini sağlamlaştırmak gayeleri ışığında açılmıştır.
Neticeleri:
► İtilaf Devletlerinin boğazlan ve İstanbul’u almaları önlenmiştir.
► Rusya’ya lüzumlu yardım gönderilememiştir.
► Şark cephesinde Almanya’ya üstünlük sağlanamadığı için harp uzamıştır.
► İngiliz ve Fransız gemileri büyük kayıplara uğramıştır.
► Yarım milyona yakın insanoğlunun yaşama veda etmesine niçin olmuştur.
►Mustafa Kemal büyük bir üne kavuşmuş, ulusal mücadelenin önderi kabul edilmesinde mühim bir etken olmuştur.
NOT: İtilaf Devletleri Bulgaristan’ın muharebeye girmesini önlemek için, Makedonya’nın bir kısmını Bulgaristan’a vermek istemişler Yunanistan’la Sırbistan bu duruma razı olmamıştır.
Osmanlı Devleti, Bulgaristan’ın kendi yanlarında muharebeye girmesi için İstanbul Antlaşmasıyla almış olduğu Dimetoka’yı Bulgaristan’a vermiştir. Bu şekilde İstanbul-Berlin hattı ulaşımı sağlanmıştır.
3-KANAL CEPHESİ
Sebepleri:
1) Mısır’ı İngilizler’den geri alabilmek
2) Süveyş Kanalı’nı ele geçirerek İngilizlerin sömürgeleriyle ilişkisini kesmek.
YORUMLAR