sadaka isim Arapça ¹ada®a 1 . Dilenciye verilen para. 2 . Yoksullara yardım olarak karşılıksız verilen şey: "Sen bana niye ...
sadaka
isim Arapça ¹ada®a
1 . Dilenciye verilen para.
2 . Yoksullara yardım olarak karşılıksız verilen şey:
"Sen bana niye söylemedin? Sadaka verirdik, adak adardık."- M. Ş. Esendal.
Birleşik Sözler
fıtır sadakası kulak sadakası
fıtır sadakası kulak sadakası
Anne, baba ve kardeşe sadaka verilir mi?
Sadaka, sadaka-i cariye ve fıtır sadakası hakkında bilgi verebilir misiniz?
Fitre (Sadaka-i Fıtır)
Sadaka Nedir?
Dini Kavramlar Sözlüğü
Allah Teâlâ'nın rızasını kazanmak niyetiyle, karşılıksız olarak yoksul ve muhtaçlara yardım etme, iyilik ve ihsanda bulunma anlamına gelir. Farz, vacip ve mendub kısımları vardır. Zekat ve yoksulluk derecesinde gereksinim içinde bulunan hiç kimseye yardım etmek farz, sadaka-i fıtır vacip, ötekileri ise menduptur. (bk. Zekat, Sadaka-i Fıtır)
Hz. Peygamber sadaka ile ilgili olarak şöyleki buyurmuştur: "Güneşin doğduğu her yeni günde kişiye, her bir mafsalı için bir sadaka vermesi gerekir. İki şahıs içinde hak yapman bir sadakadır. Kişiye hayvanını yüklerken yardım etmen, bir sadakadır. Güzel söz sadakadır, namaza gitmek suretiyle attığın her adım, sadakadır. Yoldan rahatsız edici bir şeyi kaldırıp atman, sadakadır." (Buhârî, Cihâd, 72, 128; Müslim, Müsâfirûn, 84). Başka bir hadislerinde de, "Kardeşine karşı izhar edeceğin tebessümün bir sadakadır. Emr-i bi'l-mâ'rufun ve nehy-i birdenbire'l-münkerin sadakadır. Yolunu kaybeden hiç kimseye yolu gösterivermen, sadakadır; gözü sakat kimse için görüvermen, sadakadır (destek olman); yoldan taş, diken, kemik (şeklinde şeyleri) kaldırıp atman, sadakadır; kovandan kardeşinin kovasına su boşaltman, sadakadır." buyurmuştur (Tirmizî, Birr, 36). (İ.P.)
SADAKA
a. (ar. sadaka).1. Dilenciye verilen para: Sadaka vermek.
2. Yoksul bir hiç kimseye yardım amacıyla meydana getirilen, çoğu zaman yüksek bir değere ulaşmayan bağış: Sadakayla yaşamak, idame. Sadaka dağıtmak.
—Esk. Zekât.
—İsi. Tanrı hoşnutluğu için meydana getirilen parasal yardım. (Bk. ansikl. böl.)
—isi. huk. Sevap kazanmak ve hayır yapmak amacıyla bağışlama edilen mal. || Bir hiç kimseye hizmet karşılığı olmadan vakıf gelirinden verilen şey. || Sadakayı mevkute. vakıf oluşturmak için kullanılan sarih, açık sözler. ("Vakfettim", “sadakayı mevkuf kıldım†şeklinde.)
—Kur. tar. Sadaka arzuhali, OsmanlIlar' da, yoksulların sadaka alabilmek için padişaha verdikleri dilekçe (Padişah yaverlerinin bu dilekçeyi vermek için toplanan kalabalığa sadaka dağıtmaları bir gelenekti.)
—ANSİKL. Yaygın kanıya gore sadaka, kişinin üstüne farz olmaksızın, yalnızca Tanrı hoşnutluğu ve insan sevgisi sebebiyle, hakkaten gereksinimi olan yoksullara parasal yardımda bulunmasıdır. Ayet ve hadislerde söz konusu yardımların gizli saklı, sezdirmeden ya da açıktan yapılabileceği, ama sadaka verilirken gösterişten, karşılık beklemekten ya da başa kakmaktan kesinlikle kaçınmak gerektiği bildirilir (II, 264, 271; LXXVI, 9). Kuran'da ve bir sürü hadiste "sadaka" terimi, verilmesi dince mecburi olan zekâtı da kapsayan bir şekilde geçer (IX, 60 103).
Hz. Muhammet'in bir hadisinde insanların vefat etmesiyle iş defterinin kapanacağı, ama ardında hayırlı evlat, bilimsel yapıt ve öğrencilerle “sadaka-i cariye†bırakanların iş defterlerine sevap yazılmasının süreceği bildiriler. Bu ayetteki sadaka-i cariye deyimi, kamunun yararına yapılmış yapıtlar anlamına gelir. İslam dünyasında oldukça erken bir dönemde başlayıp yaygınlaşan vakıf geleneği ile kamu hizmeti amaçlayan cami, okul, köprü, hastane, aşevi vh kuruluşlann gerçekleştirilmesinde bu hadisin büyük tesiri olmuştur.
Kaynak: Büyük Larousse
Sadaka
, İslamda, Tanrı hoşnutluğunu kazanmak amacıyla yoksullara verilen para ya da mal. Doğruluk anlamındaki sıdk sözcüğünden türetilmiştir.Kuran'da yüzü aşkın ayette sadakanın önemi belirtilir. Tanrı'nın ahdine vefa göstermenin emaresi sayılan sadaka şahıs ile Cennet arasındaki engelleri kaldırır. Sadaka vermekten kaçınan yalnız ahirette cezalandırılmaz; Tanrı onları zenginliklerini yok ederek bu bütün ülkelerde da cezalandırır. Kuran'a gore sadaka, kişinin acımasına bağlı bir bağış değildir, gereksinim fazlası mal üstündeki yoksulların hakkıdır.
Ayrı ayrı tüm yoksulları ilgilendirdiği için bir kamu hakkı, eşdeyişle Tanrı hakkıdır (hakkullah). Bundan dolayı sadaka bir mümin için toplumsal bir yükümlülük, bir görevdir. İslam hukukçuları sadakayı mecburi (farz, vacib) ve isteğe bağlı (tatavvu, nafile) olmak suretiyle ikiye ayırır. Mecburi sadakalar zekât ve fitredir. Bunların veriliş şekilleri, miktarları, kullanım alanları belirlenmiştir. İsteğe bağlı sadakalarda da gözetilmesi mecburi kurallar vardır. Buna gore sadaka olabildiğince gizli saklı verilmelidir.
Açıktan verilmesi durumunda da üstünlük taslama, gösterişe kaçma, sonradan başa kakma şeklinde küçültücü ve incitici davranışlardan kaçınılmalıdır. Sadaka verileceği vakit ilk olarak yakından başlayıp uzağa doğru gidilmeli, kişilerin gereksinimlerinin derecesi göz önünde bulundurulmalıdır.
Kaynak: Ana Britannica
Anne, baba ve kardeşe sadaka verilir mi?
Sadaka, sadaka-i cariye ve fıtır sadakası hakkında bilgi verebilir misiniz?
Fitre (Sadaka-i Fıtır)
YORUMLAR