ŞARBON a. (fr. charbon). 1. Bir basilden (Bacillus anthracıs [ya da Prövot sınıflandırmasına göre Bacteridium anthracis]) ileri gele...
ŞARBON a. (fr. charbon).
1. Bir basilden (Bacillus anthracıs [ya da Prövot sınıflandırmasına göre Bacteridium anthracis]) ileri gelen insan ve hayvan hastalığı. (Eşanl. KARAKABARCIK, KARAYANIK.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Belirtisel şarbon, bilhassa sığırlarda yaygın olan ve Clostridium chauvei adlı bakteriden ileri gelen hastalık. (Eşanl. YANIKARA.) [Bk. ansikl. böl. Vet.]
—ANSİKL. Tıp. Şarbon, hastalıklı hayvanların derisi üstünde bulunan basilin dirençli biçimi olan sporların niçin olduğu bir meslek hastalığıdır. Bulaşmış ürünleri (yün, deri, kıl vb.) işleyen kişilerin derilerindeki sıyrıklar sporlara giriş kapısı oluşturur Bazı hallerde bulaşma hava yöntemiyle sporların solunmasıyla gerçekleşil, İnsanda en sık görülen hastalık emaresi kötücül püstüldür. Bilhassa boyun, yüz ya da ellerde yerleşir. Kırmızı, kaşıntılı ufak bir kir ile adım atar, sonrasında püstüle dönüşür ve siyahımsı bir kabukla kaplanır. Bu evrede, erken başlatılan bir antibiyotik tedavisi, lezyonun mahalli yayılmasını ya da enfeksiyonun genelleşmesini önler Kötücül ödem önceki biçimin yalnız değişik bir türüdür. Başlıca emaresi kabarcıklarla kaplı ödemdir Yün tarayıcılarında görülen akciğer şarbonu ağır bir genel durum bozukluğu, boğucu bir bronkopnö- moni biçiminde kendini gösterir. Bundan başka, hastalığın değişik yerleşimleriyle beraber beyinle ya da beyin-omurilik zarlarıyla ilgili sinirsel emareler de görülebilir. Bunların prognozu tedavinin erken ya da geç başlamasına bağlıdır.
Klinik emarelerle kuşkulanılan şarbonun teşhisi püstülde, kan kültüründe ya da balgamda Bacillus anthracis bulunmasıyla doğrulanır. Hastalığın prognozu antibiyotiklerin tedaviye girmesiyle tamamen değişmiştir. Erken adım atmak ve minimum on beş gün sürdürülmek koşuluyla penisilin ve streptomisin süratli bir iyileşme sağlar.
—Vet. Bacillus anthracis'e en duyarlı hayvanlar, at, gevişgetırenler ve domuzlardır Gevişgetirenlerde, evvelde hiçbir emare vermeden ortaya çıkan ve ölümle son gören çok akut bir hastalıktır. Salgın hastalıklar içinde sayıldığından bir yerde ortaya çıkar çıkmaz resmi makamlara bildirilmesi zorunludur. Belirtisel şarbon, kas dokusu ödemi ve kan zehirlenmesiyle belirgin çoğunlukla ölümcül bir hastalıktır Gerçek belirtisel şarbon, bilhassa sığırlarda yaygındır; fakat yaraya Clostridium chauvei bulaşması başka hayvanlarda da olabilir. Bu iki hastalıktan her yıl aşılama yöntemiyle sakınılabilir.
1. Bir basilden (Bacillus anthracıs [ya da Prövot sınıflandırmasına göre Bacteridium anthracis]) ileri gelen insan ve hayvan hastalığı. (Eşanl. KARAKABARCIK, KARAYANIK.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Belirtisel şarbon, bilhassa sığırlarda yaygın olan ve Clostridium chauvei adlı bakteriden ileri gelen hastalık. (Eşanl. YANIKARA.) [Bk. ansikl. böl. Vet.]
—ANSİKL. Tıp. Şarbon, hastalıklı hayvanların derisi üstünde bulunan basilin dirençli biçimi olan sporların niçin olduğu bir meslek hastalığıdır. Bulaşmış ürünleri (yün, deri, kıl vb.) işleyen kişilerin derilerindeki sıyrıklar sporlara giriş kapısı oluşturur Bazı hallerde bulaşma hava yöntemiyle sporların solunmasıyla gerçekleşil, İnsanda en sık görülen hastalık emaresi kötücül püstüldür. Bilhassa boyun, yüz ya da ellerde yerleşir. Kırmızı, kaşıntılı ufak bir kir ile adım atar, sonrasında püstüle dönüşür ve siyahımsı bir kabukla kaplanır. Bu evrede, erken başlatılan bir antibiyotik tedavisi, lezyonun mahalli yayılmasını ya da enfeksiyonun genelleşmesini önler Kötücül ödem önceki biçimin yalnız değişik bir türüdür. Başlıca emaresi kabarcıklarla kaplı ödemdir Yün tarayıcılarında görülen akciğer şarbonu ağır bir genel durum bozukluğu, boğucu bir bronkopnö- moni biçiminde kendini gösterir. Bundan başka, hastalığın değişik yerleşimleriyle beraber beyinle ya da beyin-omurilik zarlarıyla ilgili sinirsel emareler de görülebilir. Bunların prognozu tedavinin erken ya da geç başlamasına bağlıdır.
Klinik emarelerle kuşkulanılan şarbonun teşhisi püstülde, kan kültüründe ya da balgamda Bacillus anthracis bulunmasıyla doğrulanır. Hastalığın prognozu antibiyotiklerin tedaviye girmesiyle tamamen değişmiştir. Erken adım atmak ve minimum on beş gün sürdürülmek koşuluyla penisilin ve streptomisin süratli bir iyileşme sağlar.
—Vet. Bacillus anthracis'e en duyarlı hayvanlar, at, gevişgetırenler ve domuzlardır Gevişgetirenlerde, evvelde hiçbir emare vermeden ortaya çıkan ve ölümle son gören çok akut bir hastalıktır. Salgın hastalıklar içinde sayıldığından bir yerde ortaya çıkar çıkmaz resmi makamlara bildirilmesi zorunludur. Belirtisel şarbon, kas dokusu ödemi ve kan zehirlenmesiyle belirgin çoğunlukla ölümcül bir hastalıktır Gerçek belirtisel şarbon, bilhassa sığırlarda yaygındır; fakat yaraya Clostridium chauvei bulaşması başka hayvanlarda da olabilir. Bu iki hastalıktan her yıl aşılama yöntemiyle sakınılabilir.
Kaynak: Büyük Larousse
Şarbon
ŞARBON
Çeşitli hayvanlarda, bilhassa koyun ve sığırlarda görülen, deri ya da mukoza yöntemiyle insana bulaşan, bulaştığı yerde kara bir çıban icra eden tehlikeli hastalık, karakabarcık, karayanık, yanıkara.
Çeşitli hayvanlarda, bilhassa koyun ve sığırlarda görülen, deri ya da mukoza yöntemiyle insana bulaşan, bulaştığı yerde kara bir çıban icra eden tehlikeli hastalık, karakabarcık, karayanık, yanıkara.
ŞARBON HASTALIĞININ ÖZELLİKLERİ
Şarbon ot yiyen hayvanlarda görülen bakteriyel bir enfeksiyon hastalığıdır.Hastalığa neden olan mikrop toprakta ve meralarda bulunur. Mikrop hayvanın sindirim sistemine sonrasında da kana karışır hayvanın tüm organlarının batkı etmesine sebep olur Şarbon mikrobunun en mühim özelliği “spor†denilen ve dış ortama son aşama dayanıklı yapılar oluşturmasıdır.bu sporlar doğada toprakta yaygın olarak bulunurlar ve çevre koşullarına oldukça dirençlidir. Dış ortamlarda senelerce yaşayabilirler .
DEVAMI
Şarbon ot yiyen hayvanlarda görülen bakteriyel bir enfeksiyon hastalığıdır.Hastalığa neden olan mikrop toprakta ve meralarda bulunur. Mikrop hayvanın sindirim sistemine sonrasında da kana karışır hayvanın tüm organlarının batkı etmesine sebep olur Şarbon mikrobunun en mühim özelliği “spor†denilen ve dış ortama son aşama dayanıklı yapılar oluşturmasıdır.bu sporlar doğada toprakta yaygın olarak bulunurlar ve çevre koşullarına oldukça dirençlidir. Dış ortamlarda senelerce yaşayabilirler .
DEVAMI
Şarbon
YORUMLAR