Şemsettin Günaltay Kimdir? Şemsettin Günaltay yaşamı, biyografisi, eserleri, siyasal yaşamı ile ilgili bilgi. Şemsettin Günaltay; tarihçi,...
Şemsettin Günaltay Kimdir? Şemsettin Günaltay yaşamı, biyografisi, eserleri, siyasal yaşamı ile ilgili bilgi.
Şemsettin Günaltay; tarihçi, politika adamıdır (Kemaliye 1883 – İstanbul 1961).
Yüksek Öğretmen Okulu’nu tamamladı. Lozan Üniversitesi’nde biyoloji branşında uzmanlık eğitimi görmüş oldu. Yurda dönünce bir süre öğretmenlik yapmış oldu (Kıbrıs, Midilli). İttihat ve Terakki Cemiyeti‘ne girdi. Balkan Savaşları’ndan sonrasında İstanbul’a geldi. Vefa Lisesi’nde öğretmenken Ziya Gökalp ile tanışınca İstanbul Üniversitesi’ne (Darülfünun) tarih okutmanı olarak atandı (1914). Bu dönem içinde Mufassal Türk Zamanı adlı 5 ciltlik eserini yazdı. Ayrıca dinci akımın sözcüsü Sıratü’l Müstakim dergisinde yazılar yazdı. Birinci Dünya Savaşı içinde Hurafattan Hakikate (1917) ve Zulmetten Nura (1917) adlı eseriyle aydınlar üstünde uyarıcı etkisinde bırakır yapmış oldu.
1915’te Bilecik Sancağı’ndan Osmanlı Mebusan Meclisi’ne girdi. İstanbul işgale dilince Anadolu’ya geçti. 1923’te Sivas’tan TBMM’ye girdi ve 1954’e kadar aralıksız meclisteki yerini korudu. 1930’da Türk Tarih Cemiyeti’ne katıldı. Tarih bilgisiyle dikkati çekerek partide ve mecliste, tarih araştırmacısı olarak Mustafa Kemal Atatürk’ün çevresinde ön planda yer aldı. Ölümüne kadar da Türk Tarih Kurumu‘nun üyesi (1931-1941) ve başkanı (1941-1961) kaldı. Darülfünun’un İstanbul Üniversitesi’ne dönüşmesiyle ordinaryüs profesörlüğe getirildi. 1946 Seçimleri’nde Elazığ temsilcisi olarak Meclise girdi. Ocak 1949’da başbakanlığa getirildi. Seçim Yasası’nı değiştirmiş olmakla ünlendi. 1954 Seçimleri’nde Meclis’e giremedi. İstanbul’da CHP İstanbul İl Başkanlığı’nı yürüttü (1958-1959). Zamanının büyük bölümünü gene tarih araştırmalarına ayırdı. Türk Tarih Kurumu Başkanlığını yürütürken 1960’ta Kurucu Meclis’e seçildi. 15 Ekim 1961 Seçimleri’nde CHP’den İstanbul Senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu’na girdi.
Başlıca eserleri: Maziden Atiye (1913), Zamanı Edyan (Dinler Zamanı) 1922, İslâm Zamanı (1922-1925), İslâmda Tarih ve Müverrihler (1923), İslâm Dini Zamanı (1924), Uzak Doğu Zamanı (1937), Eski Suriye ve İbraniler Zamanı (1937), Yakın Doğu Zamanı (1937), Türk Tarihinin İlk Devirleri (1937), İran Zamanı (1948), Persler’den Romalılara Kadar Seleukoslar, Nebatiler, Galatlar, Bitinya ve Bergama Krallıkları (1951), Özgürlük Mücadeleleri (1958).
YORUMLAR