Sosyolojide bilimsel çalışmalarda ön kabuller nedir? Maddeler halinde açıklamaları, hakkında bilgi. Sosyolojide Bilimsel Çalışmalarda Ön Ka...
Sosyolojide bilimsel çalışmalarda ön kabuller nedir? Maddeler halinde açıklamaları, hakkında bilgi.
Sosyolojide Bilimsel Çalışmalarda Ön Kabuller
Bir araştırmaya başlamadan ilkin, yapılacak araştırma ile ilgili bazı genel yargılar ve önermeler ön kabulleri oluşturur.
Bilimsel araştırmada uyulması ihtiyaç duyulan ön kabuller şunlardır:
1. Somutluk ilkesi: Sosyoloji yer ve zamanı belli başlı olaylardan hareket eder. Doğa ötesi mevzularla ilgilenmez. Toplumsal vakalar da soyut değildir, somut olarak algılanabilen değişimlerdir. Bununla birlikte her somut olayın kendine özgü özellikleri vardır.
2. Nesnellik (Objektiflik İlkesi): Bilimsel çabalama nesnel olmalıdır. Nesnellik, araştırmacının araştırma esnasında bazı önyargılarından, inançlarından, değerlerinden ve arzularından arınması anlamına gelir.
3. Bilmediğini Varsaymak İlkesi: Bu ilke nesnellik ilkesinin uygulanabilmesi açısından da önemlidir. Eski bilgilerimizi bir tarafa koyarak yeni bir araştırmaya girersek, araştırdığımız mevzuda yansız ve önyargısız davranma olasılığı da artacaktır.
4. Nedensellik İlkesi: Toplumsal yapıda hiçbir grup, kurum ya da ilişki yoktan ortaya çıkmaz. Hepsinin dayandığı bir başka toplumsal vaka vardır. Tabiatta olduğu şeklinde, toplumda da belli başlı koşullar altında belli başlı nedenler, belli başlı toplumsal sonuçlar doğurur.
5. Mevzunun Sınırlandırılması İlkesi: Toplumsal vakalar bir bütündür. Bir vakası diğerinden kati çizgilerle ayırmak mümkün olmadığı şeklinde doğru da değildir. Ama, tek bir araştırma yaparak herhangi bir mevzuyu bütünüyle anlayabilmek de olanaksızdır. O halde bir araştırmacı, incelemiş olduğu mevzunun sınırlarını çizmeli ve neyi araştıracağını belirlemelidir.
6. Toplumsal Olayların Değişebilirliği İlkesi: Değişmenin temel bir gerçeklik olduğu gerek tabiat bilimlerinde, gerekse insan bilimlerinde bir ön kabul olarak alınır. Toplumsal yapının tanımak istediğimiz bir kesitini yalnızca şu anki durumuyla değildir, tarihsel değişme süreci içindeki durumuyla da incelemek gerekir. Bundan dolayı bir araştırmacı toplumun devamlı değiştiğini göz önünde tutmalıdır.
YORUMLAR