Taşnak Cemiyeti (Taşnak Komitesi) Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız E...
Taşnak Cemiyeti (Taşnak Komitesi)
Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız Ermenistan oluşturmayı amaçlayan siyasî teşkilat. Aslolan ismi "Taşnaktsutyun"dur (birlik, federasyon).
Taşnak Komitesi, Taşnak Partisi adlarıyla da bilinir. Politikası, esas olarak bireysel ve toplu eylemlerle büyük devletlerin ve bilhassa Rusya'nın dikkatini Ermeni sorununa çekerek Osmanlı İmparatorluğu'nun şark vilâyetlerinde yaşayan Ermenileri de kapsayan bir bağımsız devlet kurmaktı. Bu sebeple yörede türlü baskın ve isyanlar düzenlediler. Eylemleri, büyük devletlerin de baskısıyla Osmanlı Devleti'nin Ermenilerle ilgili belli başlı düzenlemeleri kabul etmesine yol açtı.
I. Dünya Savaşı sonrasında nerede ise şimdiki Ermenistan topraklarında kısa süreli bağımsız bir Ermenistan Devleti de kuran Taşnaklar, buranın Sovyetleştirilmesiyle hayallerini gerçekleştiremediler ve türlü Garp vatanlarında Türkiye aleyhtarı hareketleri destekleyen bir cemaat olarak varlıklarını sürdürdüler.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız Ermenistan oluşturmayı amaçlayan siyasî teşkilat. Aslolan ismi "Taşnaktsutyun"dur (birlik, federasyon).
Taşnak Komitesi, Taşnak Partisi adlarıyla da bilinir. Politikası, esas olarak bireysel ve toplu eylemlerle büyük devletlerin ve bilhassa Rusya'nın dikkatini Ermeni sorununa çekerek Osmanlı İmparatorluğu'nun şark vilâyetlerinde yaşayan Ermenileri de kapsayan bir bağımsız devlet kurmaktı. Bu sebeple yörede türlü baskın ve isyanlar düzenlediler. Eylemleri, büyük devletlerin de baskısıyla Osmanlı Devleti'nin Ermenilerle ilgili belli başlı düzenlemeleri kabul etmesine yol açtı.
I. Dünya Savaşı sonrasında nerede ise şimdiki Ermenistan topraklarında kısa süreli bağımsız bir Ermenistan Devleti de kuran Taşnaklar, buranın Sovyetleştirilmesiyle hayallerini gerçekleştiremediler ve türlü Garp vatanlarında Türkiye aleyhtarı hareketleri destekleyen bir cemaat olarak varlıklarını sürdürdüler.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Taşnak ve Hınçak cemiyetleri nerede kurulmuştur?
Milletler Cemiyeti
TMOK - Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi
Taşnak Komitesi
"Ermeni Devrimci Federasyonu" olarak da anılan Taşnak Komitesi, Ermeni problemininin ortaya çıkmasında mühim roller oynamıştır. Komitanın faaliyetleri, komünistlerin "Ermeni Cumhuriyetini" ele geçirmelerinden sonrasında ABD, Lübnan, İran, Fransa ve Yunanistan da "sürgündeki parti" şeklinde devam etmiştir. Günümüze kadar türlü eylemlerle faaliyetlerini devam ettiren Taşnak komitesini, türlü terör tim ve grupları oluşturdu.
1. Teşkilat Yapısı
a. Yazıhane - Örgütün en üst organıdır. Teşkilat yönetimi "Yazıhane"nun kararları çerçevesinde gerçekleşir. Yazıhane, görünüşte kollektif liderlik şeklindedir. Kaliforniya'dan, Fransa'dan, İran'dan birer, Lübnan'dan beş üyeden oluşur. üyeler kendi aralarından birisini reis seçerler. Lübnan iç savaşına kadar Yazıhane, Lübnan'daydı. İç cenk sonunda sırasıyla ABD, Yunanistan ve Fransa'ya taşındı. Bugün yine ABD'de olduğu sanılmaktadır. "Yazıhane" üyeleri, yönetim esasları, kararları gizlidir. 1985 yılına kadar, İran doğumlu, Yunanistan'da yaşayan, Hrair Marukiyan'ın Büronun başkanı olduğu bildirilmektedir.
b. Merkez Komitesi - Örgütün üst yönetim organıdır. Yazıhane ile mahalli gruplar ve örgütler arasındaki bağı teşkil eder. Ermenilerin nüfus bakımından mühim oldukları yerlerde kurulur. Lübnan ve Fransa'da birer "Merkez Komitesi" olmasına karşılık, ABD'de "Garp Kesimi Merkez Komitesi", "Şark Kesimi Merkez Komitesi" ismi altında iki komite vardır. Pramide çok benzeyen bu yapının altında mahalli örgütler, organlar yer alır. Bu tür durumlar, türlü "Ermeni temalarını" taşıyan isimlerle anılırlar. Başlıcaları, "Ermeni Gençlik Federasyonu", "Gençlik Örgütü", "Adam ve Kız Öğrenciler İzci Örgütü" ve "Spor ve Kültür Örgütleri" benzer biçimde adlarla kurulmuşlardır.
c. Merkez Komitesi'ne ya da Merkez Komitelerine bununla birlikte propaganda ve gösterim; Hukuk; Mali; Askeri; Eğitim ve "Ermeni göçünü denetleme komitesi" ismi altında türlü hizmet kısımları bağlıdır. Bu tür durumlar daha çok bilgi ve teknik hizmet birimleridir: "Ermeni Devrimci - İhtilâlci - Federasyonu" ismi, propaganda etkinlik sağlamak ve bilhassa Garp kamuoyunda tepki yaratmamak amacıyla değiştirilmek istenmiş ve Taşnakların siyasal kolu şeklinde "Ermeni Ulusal Komitesi" ismini almıştır. Türlü propaganda uygulamalarında sanki değişik kuruluşlarmış benzer biçimde iki isim de kullanılmaya çalışılmaktadır.
2. Gayesi ve Hedefleri
Taşnak, komünist olmayan bir Ermenistan kurulmasını ve Türkiye'nin Ermenilere karşı işlendiği iddia edilen suçlara karşı tazminat ödemesinin sağlanmasını amaçlamaktadır. Taşnak gösterim organlarında bu gaye, şu şekilde dile getirilmektedir: "Sevr anlaşması üstünde durmaya devam edeceğiz. Bu anlaşma davamızın kilometre taşlarından biridir..."
Taşnak'ın nihai gayesi ise, "Dört T" şeklinde özetlenebilir: Terör kanalıyla soykırım iddialarının tanıtımının yapılması, iddiaların Türkiye tarafınca tanınması, Türkiye'nin tazminat ödemesi ve Türklerin işgali altında bulunmuş olduğu iddia edilen toprakların Ermenilere iade edilmesi.
3. Stratejileri, Tutum ve Davranışları
Stratejisini görüntüde, "barışçı yollarla amaçlarının gerçekleştirmesi" şeklinde ortaya koyan Taşnak, uzun seneler öncesine dayanan faaliyetleriyle tam bir terör örgütü benzer biçimde hareket ettiğini ortaya koymuştur.
Netikim, "Ermeni Soy Kırımı Hak Komandoları" adlı terör grubu Taşnak tarafınca kurulmuş, örgütün ismi daha sonraları "Ermeni Devrimci Ordusu"na şeklinde değiştirilmiştir. Bu grubun tüm cinayetleri ve bombalama vakaları Taşnak tarafınca planlanmıştır. Ama Taşnak'ın terör örgütü ASALA'dan değişik bir yanı vardır: ASALA terör eylemlerinde Türk ya da başka ülkelerin vatandaşları içinde fark gözetmezken; Taşnak ve ona bağlı terör grupları, hedef olarak yalnız Türkleri, Türk vatandaşlarını, Türk temsilcilerini seçmişlerdir.
1982 senesinde Los Angeles'teki Türk Başkonsolosunu öldürdükten sonrasında "Hak Komandoları"nın yaptıkları "Tek gayemiz Türk diplomatları ve Türk kurumlarıdır" açıklaması, bunun en açık kanıtıdır. "Ermeni Devrimci Ordusu"nun 1983 senesinde Lizbon'daki Türkiye Büyükelçiliğine yapmış olduğu saldırıda da aynı beyan tekrarlanmıştır.
XIX yüzyıl sonları ve XX. Yüzyıl başlarında Taşnaklar, daha çok Garp yanlısı davranmış ve Garp kamuoyunu etkilemeye çalışmışlardır. Hınçaklar ise Rusya'ya yönelmişlerdir.
1982 ve 1983 yıllarındaki elçilik saldırılarının peşinden Taşnak Ermeni örgütünün stratejisi şu şekilde açıklanmıştır:
"Bir kurtuluş hareketinin nihai amacına erişmesi için iki aşama vardır: Birincisi yardım üsleri sağlamaktır. Buna "İç propaganda" denilir. İkinci aşama ise, dışarıda tanınma doğrusu dünyanın beğenisini kazanmadır. En azından dünya kamuoyunun davaya eğilmesi sağlanmalıdır. Bu ise, bir başka değimle gosteri eylemleri zamanlarıdır..."
Taşnak'ın nitelikleri, Taşnak Partisi tarihçisi Varanciyan tarafınca şöyleki açıklanmaktadır:
"Bir ihtimal de hiçbir ihtilâlci parti, hatta Rusların Nazodovoletz ve İtalyanların Çarbonarileri dahi -ki bu tür şeyler terörist eylemlerde varlıklı deneyimlere sahiptirler ve hiçbir şeyden çekinmezlerdi- Taşnak partisi kadar çılgın türde terörist yetiştirememiştir. Yüzlerce silahşör, bomba ve hançerle intikam için yola çıkmış şahıs yaratmıştır..."
4. Viyana ve Münih Kongreleri
27 Aralık 1981 tarihinde Viyana'da meydana getirilen 22. Taşnak Kongresi'nde özetle şu kararlar alınmıştır:
Partinin gayesi, birleşik ve özgür bir Ermenistan'ın kurulmasıdır.
Başka Ermeni kuruluşları, siyasal komite vesilesiyle baskı yapılarak Taşnak saflarına çekilmelidir.
Batılı ülkelerle tam bir yakınlık kurulmalıdır.
Sovyet Ermenistan'ı ile yakın ilişkilere girilmeli ve Ermeni göçü durdurulmalıdır.
1984 yılı sonunda 15 ülkeden gelen parti temsilcileriyle Münih'te meydana getirilen kongrede ise şu kararlar alınmıştır:
Ermeni davasının tanıtılması için yeni kampanyalar başlatılmalıdır.
Ermeni davasına siyasal cevap sağlayacak, türlü barışçı ve yasal yallar denenmelidir. Örnek olarak (A.B.D.Ieri kongresinde ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonunda girişimlerde bulunularak) Ermeni soykırımınının tanınması sağlanmalıdır.
Bu toplantı sonunda gösterilen açıklamada ise şöyleki denilmiştir:
"Ermeni halklarının meşru haklarını, Türkiye'nin soy kırımını tanımasıyla sağlanmalı, insani ekonomik ve kültürel kayıpların tazmini ve binlerce senelik Ermeni vatanının tekrardan kurulmasını savunmaya devam edeceğiz..."
Her iki kurultay kararları da, Taşnak'ın propaganda araçları olarak kullandığı temaları belirlemesi bakımından önemlidir.
5. Yardım ve İlişkileri
Taşnak, desteğini daha ziyade ABD'den ve Avrupa devletlerinden almaktadır, ilişkileri ise mümkün olmasıyla birlikte başka terör örgütleriyle temas etmemek şeklinde bir esasa bağlanmıştır. Ismi geçen devletlerin türlü teşkilâtlarıyla iliş-kileri vardır. Kilise ve Kiliseler Birliği ile "Ermeni lobileri" ve "Araştırma merkezleri" başlıca yardım larını teşkil etmektedir.
6. Politik Gelişimleri
1970 'lere kadar, Taşnak Ermeni terör örgütünde belirlenen ve uygulanan politikalarda esas "Sovyet Ermenistan'ının kurtuluşu ve bağımsızlığı" olmuştur. Bu sebeple, Sovyetler Birliği'ne karşı olan düşmanlıklar öncelik kazanmış, Sovyet Ermenistan'ını tutan ya da Sovyet Ermenistan'ını destekleyenlere karşı gaddar bir savaşım verilmiştir. New York'taki Holy Cross Ermeni Kilisesi'nin Başpiskoposunun Noel âyini esnasında bir Taşnak fedaisi tarafınca öldürülmesinin sebebi, onun Sovyet Ermenistan'daki şartları onaylamasıdır.
1970 'lerden sonrasında, Ermeni Cumhuriyeti önder ve kadrolarının ölüm ve başka sebeplerle ortadan kalkması ve dağılması, Taşnak'ın politikalarında mühim değişikliklere sebep olmuştur. Geriye kalan, düşmanlık Türkiye'ye ve Türklere yönelmiştir. Nitekim, 1972 de Taşnakların kurduğu ve teşkilâtlandırdıkları "Ermeni Soy Kırımı Adaleti Komandoları" terör grubu da bu siyaset gereği harekete geçirilmiştir. Taşnak'ın propaganda organı olan Aztag Şapatoryag gazetesi, "Günümüzde kurtuluş mücadelelerinin de son ümit ve çıkış yolu olarak terörizmdir" diyerek yeni devrin metodunu açıklamıştır.
Ama, Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği'ne yönelik baskın, Taşnak'a saygınlık kazandırmadı. Bu vakadan sonrasında, "Ermeni Soykırımı Adaleti Komandoları" isminde örgütün adı "Ermeni Devrimci Ordusu" olarak değiştirildiyse de Taşnak için kurtarıcı olmamıştır. Bilhassa 1984 tarihinde Taşnak canilerinden Sasunyan'ın tutuklanıp, mahkûm edilmesi Taşnak politikasına mühim bir darbe vurmuştur. Bu süreçte Taşnak, ABD'da doğan Ermenilerin desteğini yitirmiş; nitekim, "Armenian Reporter" gazetesi, Taşnak partisinin Lübnanlı, dışardan gelen Ermenilerin eline geçtiğini, terörizmi desteklemeyen büyük ekseriyet karşısında âciz kaldığını yazmıştır.
Terörist kolun zayıflaması, Taşnaklar içinde ve bilhassa "Yazıhane" ve "Merkez Komiteleri" üst yönetimleri arasındaki çatışmaları artırmıştır. Örgütün üst yönetimi ikiye ayrılmıştır. "Yazıhane"nun kuvvetli adamları, Lübnan Merkez Komitesinin temsilcileri ve önde gelen yöneticileri, Lübnan'da, öldürülmüşler ya da kaybolmuşlardır. 1985 yılının sonlarına doğru bundan böyle bir Taşnak bütünlüğünden söz edilemez olmuştur.
Taşnak'ın bu duruma gelmesinde dışardan iki büyük etken rol oynamıştır. Ekranda görülen pencereden birincisi Taşnak yöneticilerinin bir takım devletlerin gizli saklı servisleriyle ilişkilerinin açıklanması ve bu servislerin Ermeni kiliselerin bir elde toplama çabalarının ortaya çıkmasıdır. İkincisi ise ASALA - Taşnak mücadelesidir. ASALA, Taşnak yöneticileri için "Ermenilerin kanını emen ve kurutan parazitler" ifadesini kullanmıştır.
7. Gösterim Organları
Ermeni komiteleri ve terör örgütleri içinde propaganda mevzusunda büyük deneyimleri ve o nispette destekleri bulunan Taşnak, türlü süreli, sınırsız yayınlar, satın alınan radyo programları, hususi radyolar TV ve video filmleri benzer biçimde iletişim ve gösterim araçlarıyla devamlı olarak amaçlarını, hareketlerini, politikalarını dünya kamuoyuna duyurmak imkânını elde etmişlerdir. Pek çok devlet bu bakımdan Taşnaklara hususi destekler elde etmiş ve ilgi göstermiştir.
Taşnak gösterim organları içinde en mühimleri ABD'de Ermenice gösterilen "Hayrenik" ve "Asbarez" ile İngilizce gösterilen "Armenian Weeky"dir.
Bu örgütün, katılanların kısıtlı sayılarına karşın, Paris, Bükreş, Erivan, Münih benzer biçimde yerlerde 22 dünya konferansı düzenlemesi mühim bir propaganda, yayma ve yayılma vakasıdır.
"Ermeni Devrimci Federasyonu" olarak da anılan Taşnak Komitesi, Ermeni problemininin ortaya çıkmasında mühim roller oynamıştır. Komitanın faaliyetleri, komünistlerin "Ermeni Cumhuriyetini" ele geçirmelerinden sonrasında ABD, Lübnan, İran, Fransa ve Yunanistan da "sürgündeki parti" şeklinde devam etmiştir. Günümüze kadar türlü eylemlerle faaliyetlerini devam ettiren Taşnak komitesini, türlü terör tim ve grupları oluşturdu.
a. Yazıhane - Örgütün en üst organıdır. Teşkilat yönetimi "Yazıhane"nun kararları çerçevesinde gerçekleşir. Yazıhane, görünüşte kollektif liderlik şeklindedir. Kaliforniya'dan, Fransa'dan, İran'dan birer, Lübnan'dan beş üyeden oluşur. üyeler kendi aralarından birisini reis seçerler. Lübnan iç savaşına kadar Yazıhane, Lübnan'daydı. İç cenk sonunda sırasıyla ABD, Yunanistan ve Fransa'ya taşındı. Bugün yine ABD'de olduğu sanılmaktadır. "Yazıhane" üyeleri, yönetim esasları, kararları gizlidir. 1985 yılına kadar, İran doğumlu, Yunanistan'da yaşayan, Hrair Marukiyan'ın Büronun başkanı olduğu bildirilmektedir.
b. Merkez Komitesi - Örgütün üst yönetim organıdır. Yazıhane ile mahalli gruplar ve örgütler arasındaki bağı teşkil eder. Ermenilerin nüfus bakımından mühim oldukları yerlerde kurulur. Lübnan ve Fransa'da birer "Merkez Komitesi" olmasına karşılık, ABD'de "Garp Kesimi Merkez Komitesi", "Şark Kesimi Merkez Komitesi" ismi altında iki komite vardır. Pramide çok benzeyen bu yapının altında mahalli örgütler, organlar yer alır. Bu tür durumlar, türlü "Ermeni temalarını" taşıyan isimlerle anılırlar. Başlıcaları, "Ermeni Gençlik Federasyonu", "Gençlik Örgütü", "Adam ve Kız Öğrenciler İzci Örgütü" ve "Spor ve Kültür Örgütleri" benzer biçimde adlarla kurulmuşlardır.
c. Merkez Komitesi'ne ya da Merkez Komitelerine bununla birlikte propaganda ve gösterim; Hukuk; Mali; Askeri; Eğitim ve "Ermeni göçünü denetleme komitesi" ismi altında türlü hizmet kısımları bağlıdır. Bu tür durumlar daha çok bilgi ve teknik hizmet birimleridir: "Ermeni Devrimci - İhtilâlci - Federasyonu" ismi, propaganda etkinlik sağlamak ve bilhassa Garp kamuoyunda tepki yaratmamak amacıyla değiştirilmek istenmiş ve Taşnakların siyasal kolu şeklinde "Ermeni Ulusal Komitesi" ismini almıştır. Türlü propaganda uygulamalarında sanki değişik kuruluşlarmış benzer biçimde iki isim de kullanılmaya çalışılmaktadır.
2. Gayesi ve Hedefleri
Taşnak, komünist olmayan bir Ermenistan kurulmasını ve Türkiye'nin Ermenilere karşı işlendiği iddia edilen suçlara karşı tazminat ödemesinin sağlanmasını amaçlamaktadır. Taşnak gösterim organlarında bu gaye, şu şekilde dile getirilmektedir: "Sevr anlaşması üstünde durmaya devam edeceğiz. Bu anlaşma davamızın kilometre taşlarından biridir..."
Taşnak'ın nihai gayesi ise, "Dört T" şeklinde özetlenebilir: Terör kanalıyla soykırım iddialarının tanıtımının yapılması, iddiaların Türkiye tarafınca tanınması, Türkiye'nin tazminat ödemesi ve Türklerin işgali altında bulunmuş olduğu iddia edilen toprakların Ermenilere iade edilmesi.
3. Stratejileri, Tutum ve Davranışları
Stratejisini görüntüde, "barışçı yollarla amaçlarının gerçekleştirmesi" şeklinde ortaya koyan Taşnak, uzun seneler öncesine dayanan faaliyetleriyle tam bir terör örgütü benzer biçimde hareket ettiğini ortaya koymuştur.
Netikim, "Ermeni Soy Kırımı Hak Komandoları" adlı terör grubu Taşnak tarafınca kurulmuş, örgütün ismi daha sonraları "Ermeni Devrimci Ordusu"na şeklinde değiştirilmiştir. Bu grubun tüm cinayetleri ve bombalama vakaları Taşnak tarafınca planlanmıştır. Ama Taşnak'ın terör örgütü ASALA'dan değişik bir yanı vardır: ASALA terör eylemlerinde Türk ya da başka ülkelerin vatandaşları içinde fark gözetmezken; Taşnak ve ona bağlı terör grupları, hedef olarak yalnız Türkleri, Türk vatandaşlarını, Türk temsilcilerini seçmişlerdir.
1982 senesinde Los Angeles'teki Türk Başkonsolosunu öldürdükten sonrasında "Hak Komandoları"nın yaptıkları "Tek gayemiz Türk diplomatları ve Türk kurumlarıdır" açıklaması, bunun en açık kanıtıdır. "Ermeni Devrimci Ordusu"nun 1983 senesinde Lizbon'daki Türkiye Büyükelçiliğine yapmış olduğu saldırıda da aynı beyan tekrarlanmıştır.
XIX yüzyıl sonları ve XX. Yüzyıl başlarında Taşnaklar, daha çok Garp yanlısı davranmış ve Garp kamuoyunu etkilemeye çalışmışlardır. Hınçaklar ise Rusya'ya yönelmişlerdir.
1982 ve 1983 yıllarındaki elçilik saldırılarının peşinden Taşnak Ermeni örgütünün stratejisi şu şekilde açıklanmıştır:
"Bir kurtuluş hareketinin nihai amacına erişmesi için iki aşama vardır: Birincisi yardım üsleri sağlamaktır. Buna "İç propaganda" denilir. İkinci aşama ise, dışarıda tanınma doğrusu dünyanın beğenisini kazanmadır. En azından dünya kamuoyunun davaya eğilmesi sağlanmalıdır. Bu ise, bir başka değimle gosteri eylemleri zamanlarıdır..."
Taşnak'ın nitelikleri, Taşnak Partisi tarihçisi Varanciyan tarafınca şöyleki açıklanmaktadır:
"Bir ihtimal de hiçbir ihtilâlci parti, hatta Rusların Nazodovoletz ve İtalyanların Çarbonarileri dahi -ki bu tür şeyler terörist eylemlerde varlıklı deneyimlere sahiptirler ve hiçbir şeyden çekinmezlerdi- Taşnak partisi kadar çılgın türde terörist yetiştirememiştir. Yüzlerce silahşör, bomba ve hançerle intikam için yola çıkmış şahıs yaratmıştır..."
4. Viyana ve Münih Kongreleri
27 Aralık 1981 tarihinde Viyana'da meydana getirilen 22. Taşnak Kongresi'nde özetle şu kararlar alınmıştır:
Partinin gayesi, birleşik ve özgür bir Ermenistan'ın kurulmasıdır.
Başka Ermeni kuruluşları, siyasal komite vesilesiyle baskı yapılarak Taşnak saflarına çekilmelidir.
Batılı ülkelerle tam bir yakınlık kurulmalıdır.
Sovyet Ermenistan'ı ile yakın ilişkilere girilmeli ve Ermeni göçü durdurulmalıdır.
1984 yılı sonunda 15 ülkeden gelen parti temsilcileriyle Münih'te meydana getirilen kongrede ise şu kararlar alınmıştır:
Ermeni davasının tanıtılması için yeni kampanyalar başlatılmalıdır.
Ermeni davasına siyasal cevap sağlayacak, türlü barışçı ve yasal yallar denenmelidir. Örnek olarak (A.B.D.Ieri kongresinde ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonunda girişimlerde bulunularak) Ermeni soykırımınının tanınması sağlanmalıdır.
Bu toplantı sonunda gösterilen açıklamada ise şöyleki denilmiştir:
"Ermeni halklarının meşru haklarını, Türkiye'nin soy kırımını tanımasıyla sağlanmalı, insani ekonomik ve kültürel kayıpların tazmini ve binlerce senelik Ermeni vatanının tekrardan kurulmasını savunmaya devam edeceğiz..."
Her iki kurultay kararları da, Taşnak'ın propaganda araçları olarak kullandığı temaları belirlemesi bakımından önemlidir.
5. Yardım ve İlişkileri
Taşnak, desteğini daha ziyade ABD'den ve Avrupa devletlerinden almaktadır, ilişkileri ise mümkün olmasıyla birlikte başka terör örgütleriyle temas etmemek şeklinde bir esasa bağlanmıştır. Ismi geçen devletlerin türlü teşkilâtlarıyla iliş-kileri vardır. Kilise ve Kiliseler Birliği ile "Ermeni lobileri" ve "Araştırma merkezleri" başlıca yardım larını teşkil etmektedir.
6. Politik Gelişimleri
1970 'lere kadar, Taşnak Ermeni terör örgütünde belirlenen ve uygulanan politikalarda esas "Sovyet Ermenistan'ının kurtuluşu ve bağımsızlığı" olmuştur. Bu sebeple, Sovyetler Birliği'ne karşı olan düşmanlıklar öncelik kazanmış, Sovyet Ermenistan'ını tutan ya da Sovyet Ermenistan'ını destekleyenlere karşı gaddar bir savaşım verilmiştir. New York'taki Holy Cross Ermeni Kilisesi'nin Başpiskoposunun Noel âyini esnasında bir Taşnak fedaisi tarafınca öldürülmesinin sebebi, onun Sovyet Ermenistan'daki şartları onaylamasıdır.
1970 'lerden sonrasında, Ermeni Cumhuriyeti önder ve kadrolarının ölüm ve başka sebeplerle ortadan kalkması ve dağılması, Taşnak'ın politikalarında mühim değişikliklere sebep olmuştur. Geriye kalan, düşmanlık Türkiye'ye ve Türklere yönelmiştir. Nitekim, 1972 de Taşnakların kurduğu ve teşkilâtlandırdıkları "Ermeni Soy Kırımı Adaleti Komandoları" terör grubu da bu siyaset gereği harekete geçirilmiştir. Taşnak'ın propaganda organı olan Aztag Şapatoryag gazetesi, "Günümüzde kurtuluş mücadelelerinin de son ümit ve çıkış yolu olarak terörizmdir" diyerek yeni devrin metodunu açıklamıştır.
Ama, Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği'ne yönelik baskın, Taşnak'a saygınlık kazandırmadı. Bu vakadan sonrasında, "Ermeni Soykırımı Adaleti Komandoları" isminde örgütün adı "Ermeni Devrimci Ordusu" olarak değiştirildiyse de Taşnak için kurtarıcı olmamıştır. Bilhassa 1984 tarihinde Taşnak canilerinden Sasunyan'ın tutuklanıp, mahkûm edilmesi Taşnak politikasına mühim bir darbe vurmuştur. Bu süreçte Taşnak, ABD'da doğan Ermenilerin desteğini yitirmiş; nitekim, "Armenian Reporter" gazetesi, Taşnak partisinin Lübnanlı, dışardan gelen Ermenilerin eline geçtiğini, terörizmi desteklemeyen büyük ekseriyet karşısında âciz kaldığını yazmıştır.
Terörist kolun zayıflaması, Taşnaklar içinde ve bilhassa "Yazıhane" ve "Merkez Komiteleri" üst yönetimleri arasındaki çatışmaları artırmıştır. Örgütün üst yönetimi ikiye ayrılmıştır. "Yazıhane"nun kuvvetli adamları, Lübnan Merkez Komitesinin temsilcileri ve önde gelen yöneticileri, Lübnan'da, öldürülmüşler ya da kaybolmuşlardır. 1985 yılının sonlarına doğru bundan böyle bir Taşnak bütünlüğünden söz edilemez olmuştur.
Taşnak'ın bu duruma gelmesinde dışardan iki büyük etken rol oynamıştır. Ekranda görülen pencereden birincisi Taşnak yöneticilerinin bir takım devletlerin gizli saklı servisleriyle ilişkilerinin açıklanması ve bu servislerin Ermeni kiliselerin bir elde toplama çabalarının ortaya çıkmasıdır. İkincisi ise ASALA - Taşnak mücadelesidir. ASALA, Taşnak yöneticileri için "Ermenilerin kanını emen ve kurutan parazitler" ifadesini kullanmıştır.
7. Gösterim Organları
Ermeni komiteleri ve terör örgütleri içinde propaganda mevzusunda büyük deneyimleri ve o nispette destekleri bulunan Taşnak, türlü süreli, sınırsız yayınlar, satın alınan radyo programları, hususi radyolar TV ve video filmleri benzer biçimde iletişim ve gösterim araçlarıyla devamlı olarak amaçlarını, hareketlerini, politikalarını dünya kamuoyuna duyurmak imkânını elde etmişlerdir. Pek çok devlet bu bakımdan Taşnaklara hususi destekler elde etmiş ve ilgi göstermiştir.
Taşnak gösterim organları içinde en mühimleri ABD'de Ermenice gösterilen "Hayrenik" ve "Asbarez" ile İngilizce gösterilen "Armenian Weeky"dir.
Bu örgütün, katılanların kısıtlı sayılarına karşın, Paris, Bükreş, Erivan, Münih benzer biçimde yerlerde 22 dünya konferansı düzenlemesi mühim bir propaganda, yayma ve yayılma vakasıdır.
Taşnak Cemiyeti Vikipedi Özetlemek gerekirse
Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız Ermenistan oluşturmayı amaçlayan siyasî teşkilat. Aslolan ismi “Taşnaktsutyunâ€dur (birlik, federasyon). Taşnak Komitesi, Taşnak Partisi adlarıyla da bilinir. Politikası, esas olarak bireysel ve toplu eylemlerle büyük devletlerin ve bilhassa Rusya'nın dikkatini Ermeni sorununa çekerek Osmanlı İmparatorluğu'nun şark vilâyetlerinde yaşayan Ermenileri de kapsayan bir bağımsız devlet kurmaktı. Bu sebeple yörede türlü baskın ve isyanlar düzenlediler. Eylemleri, büyük devletlerin de baskısıyla Osmanlı Devleti'nin Ermenilerle ilgili belli başlı düzenlemeleri kabul etmesine yol açtı. I. Dünya Savaşı sonrasında nerede ise şimdiki Ermenistan topraklarında kısa süreli bağımsız bir Ermenistan Devleti de kuran Taşnaklar, buranın Sovyetleştirilmesiyle hayallerini gerçekleştiremediler ve türlü Garp vatanlarında Türkiye aleyhtarı hareketleri destekleyen bir cemaat olarak varlıklarını sürdürdüler.
---------- Bildiri zamanı 20:05 ---------- Önceki bildiri zamanı 20:01 ----------
Taşnak Sütyun Komitesi
1890'da Tiflis'te kurulan Taşnak komitesinin gayesi, ayaklanarak Türkiye Ermenistanı için bağımsızlık elde etmektir, İlk emek harcamaları da Türkiye'deki Ermenileri silahlandırmak, gerilla eğitimi yaptırmak, Türkiye'ye çeteler sokmak ve terörist eğitmektir.
1892'de Tiflis'te meydana getirilen toplantıya Erzurum, Van, Muş, Bitlis illerinden de bir çok Ermeni iştirak etmiştir. Bu görüşmede Türk devlet adamlarına yönelik suikastlar düzenlenmesi ve büyük ayaklanmaları başlatmak görüşülmüştür. 1909 Adana isyanını hazırlayan Episkopus Muşeng de komitenin terörünü meşru göstermeye çalışmış olduğu bilinmektedir.
Hınçaklar benzer biçimde bu tür şeyler da Lübnan'da örgütlenmiş olup, 1980'lerde Amerikalı bir fanatik olan Garo SASUNİ örgütün liderliğini yapmaktadır. Antilyas Katogikos kilisesi papazlarıyla beraber çalışmakta olup temel hedef, Türk topraklarında bir Ermenistan kurulmasıdır. 126 değişik örgütle ortaklık yapmış olduğu bilinmektedir. Viyana ve Paris büyükelçilerimizin öldürülmesi vakasını planlayıp tatbik eden Varuzan Aznavur Taşnak yasadışı partisinin fanatik militanlarıdır.
Hınçak ve Taşnakların eylemleriyle ilgili olarak Van'daki İngiliz konsolosu Williams'ın 01.03.1896'da Londra'ya gönderilmiş olduğu bir raporda, “Taşnak ve Hınçaklar kendi vatandaşları üstünde korku yaratıyor, aşırılıklarıyla müslüman halkı kışkırtıyor ve reformların uygulanması için girişilen tüm çabaları felce uğratıyorlar. Tüm Anadolu'da olup bitenlerden ve işledikleri cinayetlerden Ermeni komiteleri sorumludur†demektedir.
Bilhassa bu iki komite hem Ermeni hem de Türklere tedhiş tatbik eden ihtilalci örgütlerdir. Ermenilere karşı tedhişin sebebi kendilerini desteklemelerini sağlamak içindir. Bundan dolayı, bir sürü müslümanın öldürüleceği kanlı bir ayaklanmayla, bir sürü Ermeni'nin ölümüne yol açacak bir Müslüman çoğunluğun misilleme hareketine yol açmak istemişlerdir. Avrupa'da ise "Ermeni katliamı" diye bu vaziyet lanse edilmektedir. Teşkilat ilkin özerklik bir süre sonra da bağımsızlık planlamaktadır. Oysaki unutulan gerçek, Ermenilerin en kalabalık oldukları yerde dahi elde ettikleri çoğunluğun hiçbir yerde % 15 'i aşamamasıdır.
üçüncü bir Ermeni tedhiş örgütü ise Ramgavar Partisidir. Temel hedefi Rus yönetim ve desteğini temin etmektir. Lübnan'daki yasadışı partiyi Zartung grubu yönetir. Ermeniliğin kurtarılması için "Uluslar arası Ermenilik" ile dağınık bulunan örgütlerin sıkı bağlar kurmasını, daha geniş ve etkin örgütlenmelere gidilmesini istemektedir.
Bir de ekranda görülen pencereden başka Kıbrıs'ta Melkoyan Enstitüsü'nde eğitim gören fanatik Ermeniler vardır. Bu tür durumlar İsviçre'de Lozan'da üslenirler. Türkiye aleyhine her türlü propagandayı yönetirler. Atina'daki Teotekos Kilisesi ile Türkiye'den firar eden Ermeni papaz Kalaycıyan, Moskova paralelinde emek harcamalar yapmaktadır.
Taşnak ve Hınçak cemiyetleri nerede kurulmuştur?
Milletler Cemiyeti
TMOK - Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR