Kır ve Ziraat Toplumları Ortalama yirmi bin yıl ilkin, kimi avcı ve toplayıcı gruplar yaşamlarını sürdürebilmek için evcilleştirilm...
Kır ve Ziraat Toplumları
Ortalama yirmi bin yıl ilkin, kimi avcı ve toplayıcı gruplar yaşamlarını sürdürebilmek için evcilleştirilmiş hayvanları yetiştirmeye ve belli başlı toprak parçalarını ekmeye başladılar. Kır toplumları, esas olarak evcil hayvanlara dayanırlarken ziraat toplumları tahıl yetiştiren (tarımı tatbik eden) toplumlardır. Bir çok cemiyet kırsal ve tarımsal ekonomilerin bir karışımına haizdir.
Kır Toplumları
Kır toplumları, yaşadıkları çevreye bağlı olarak, sığır, koyun, keçi, deve ya da at yetiştirirler. Çağcıl bütün ülkelerde, bilhassa Afrika, Orta Şark ve Orta Asya'daki bölgelerde yoğunlaşan bir çok kır toplumu hala varlığını sürdürmektedir. Bu toplumlar çoğu zaman sık çayırlık, çöl ya da dağlık bölgelerde bulunurlar. Söz konusu mıntıkalar verimli ziraat için değilse de, değişik türden hayvanları yetiştirmekte elverişli olabilirler.
Kır toplumları çoğu zaman mevsim değişikliklerine nazaran değişik alanlar içinde göç ederler. Hayvan taşımacılığını kullandıklarından, avcı ve toplayıcı insanlardan daha uzak mesafeleri kat edebilirler. Kır toplumlarındaki insanların yaşam şekilleri maddi bakımlardan avcı ve toplayıcılara kıyasla daha karmaşık olmakla beraber, bu insanoğlu olağan olarak, göç etme alışkanlıklarından dolayı, oldukça fazla maddi varlık biriktirmezler. Hayvan yetiştirmek tertipli bir yiyecek arzı sağladığından, bu toplumlar çoğu zaman avcı ve toplayıcı topluluklardan daha büyüktürler. Kimi kır toplumları sayı olarak çeyrek milyonu bulabilir ya da bu sayıyı aşabilirler.
Sık sık büyük toprak parçaları üstünde dolaştıklarından, kır topluları tertipli olarak başa gruplarla bağlantı içine girerler. Bu tür durumlar çoğunlukla tecim -aynı zamanda da savaş- yaparlar. Bir çok kırsal kültür, yalnızca kendi hayvanlarıyla ilgilenen ve topluluk merasim ve ayinleriyle uğraşan barışçı kültürler olmuşlardır. Ötekileri büyük seviyede, yaşamlarını hayvan yetiştirmenin yanı sıra fetih ve yağmayla sürdüren savaşçı toplumlar olmuşlardır. Kır toplumları avcı ve toplayıcı topluluklara kıyasla daha büyük servet ve güç eşitsizlikleri sergilerler. Bilhassa şefler, kabile önderleri ya da savaşçılar, çoğu zaman büyük şahsi güç sahibidirler.
Ziraat Toplumları
Ziraat toplumları, kır toplumları ile hemen hemen aynı zamanlarda ortaya çıkmıştır. Avcı ve toplayıcı gruplar bir zaman, yalnızca yabanda yetişenleri toplamak yerine tahılları kendi yetiştirmeye başladılar. Bu ergonomik ilk olarak, çoğu zaman minik bahçelerin yalnız çapalar ya da başka kazıcı aletlerle ekiminin yapıldığı “bahçecilik†şeklinde ortaya çıktı. Bugün yeryüzündeki bir çok insan hala yaşamlarını bahçecilikle sürdürmektedir.
Kır yaşamı benzer biçimde bahçecilik de, avcı ve toplayıcılıkla elde edilebilecek olandan daha devamlı bir yiyecek arzı sağlamaktadır; bundan dolayı de, daha büyük toplulukları destekleyebilir. Yaşamlarını bahçıvanlıkla sürdüren insanoğlu, göç etmedikleri için hem avcı ve toplayıcı topluluklarda hem de kır toplumlarında yaşayanlardan daha çok maddi varlık biriktirebilirler. Gruplar bir kez belli başlı mıntıkalara yerleştiklerinde, birbirlerinden ayrı köyler içinde tertipli ticari ve politik bağlar kurulabilir. Sertlik düzeyi kimi kırsal gruplara nazaran daha az belirgin olsa da, savaşçı davranış bahçecilik kültüründe yaygındır. Tahıl yetiştirenler çoğu zaman harp sanatında pek usta değildirler; öte taraftan, göçebe kırsal kabile üyeleri çapulcu ordular şeklinde kolayca bir araya gelebilirler.
Ortalama yirmi bin yıl ilkin, kimi avcı ve toplayıcı gruplar yaşamlarını sürdürebilmek için evcilleştirilmiş hayvanları yetiştirmeye ve belli başlı toprak parçalarını ekmeye başladılar. Kır toplumları, esas olarak evcil hayvanlara dayanırlarken ziraat toplumları tahıl yetiştiren (tarımı tatbik eden) toplumlardır. Bir çok cemiyet kırsal ve tarımsal ekonomilerin bir karışımına haizdir.
Kır Toplumları
Kır toplumları, yaşadıkları çevreye bağlı olarak, sığır, koyun, keçi, deve ya da at yetiştirirler. Çağcıl bütün ülkelerde, bilhassa Afrika, Orta Şark ve Orta Asya'daki bölgelerde yoğunlaşan bir çok kır toplumu hala varlığını sürdürmektedir. Bu toplumlar çoğu zaman sık çayırlık, çöl ya da dağlık bölgelerde bulunurlar. Söz konusu mıntıkalar verimli ziraat için değilse de, değişik türden hayvanları yetiştirmekte elverişli olabilirler.
Kır toplumları çoğu zaman mevsim değişikliklerine nazaran değişik alanlar içinde göç ederler. Hayvan taşımacılığını kullandıklarından, avcı ve toplayıcı insanlardan daha uzak mesafeleri kat edebilirler. Kır toplumlarındaki insanların yaşam şekilleri maddi bakımlardan avcı ve toplayıcılara kıyasla daha karmaşık olmakla beraber, bu insanoğlu olağan olarak, göç etme alışkanlıklarından dolayı, oldukça fazla maddi varlık biriktirmezler. Hayvan yetiştirmek tertipli bir yiyecek arzı sağladığından, bu toplumlar çoğu zaman avcı ve toplayıcı topluluklardan daha büyüktürler. Kimi kır toplumları sayı olarak çeyrek milyonu bulabilir ya da bu sayıyı aşabilirler.
Sık sık büyük toprak parçaları üstünde dolaştıklarından, kır topluları tertipli olarak başa gruplarla bağlantı içine girerler. Bu tür durumlar çoğunlukla tecim -aynı zamanda da savaş- yaparlar. Bir çok kırsal kültür, yalnızca kendi hayvanlarıyla ilgilenen ve topluluk merasim ve ayinleriyle uğraşan barışçı kültürler olmuşlardır. Ötekileri büyük seviyede, yaşamlarını hayvan yetiştirmenin yanı sıra fetih ve yağmayla sürdüren savaşçı toplumlar olmuşlardır. Kır toplumları avcı ve toplayıcı topluluklara kıyasla daha büyük servet ve güç eşitsizlikleri sergilerler. Bilhassa şefler, kabile önderleri ya da savaşçılar, çoğu zaman büyük şahsi güç sahibidirler.
Ziraat Toplumları
Ziraat toplumları, kır toplumları ile hemen hemen aynı zamanlarda ortaya çıkmıştır. Avcı ve toplayıcı gruplar bir zaman, yalnızca yabanda yetişenleri toplamak yerine tahılları kendi yetiştirmeye başladılar. Bu ergonomik ilk olarak, çoğu zaman minik bahçelerin yalnız çapalar ya da başka kazıcı aletlerle ekiminin yapıldığı “bahçecilik†şeklinde ortaya çıktı. Bugün yeryüzündeki bir çok insan hala yaşamlarını bahçecilikle sürdürmektedir.
Kır yaşamı benzer biçimde bahçecilik de, avcı ve toplayıcılıkla elde edilebilecek olandan daha devamlı bir yiyecek arzı sağlamaktadır; bundan dolayı de, daha büyük toplulukları destekleyebilir. Yaşamlarını bahçıvanlıkla sürdüren insanoğlu, göç etmedikleri için hem avcı ve toplayıcı topluluklarda hem de kır toplumlarında yaşayanlardan daha çok maddi varlık biriktirebilirler. Gruplar bir kez belli başlı mıntıkalara yerleştiklerinde, birbirlerinden ayrı köyler içinde tertipli ticari ve politik bağlar kurulabilir. Sertlik düzeyi kimi kırsal gruplara nazaran daha az belirgin olsa da, savaşçı davranış bahçecilik kültüründe yaygındır. Tahıl yetiştirenler çoğu zaman harp sanatında pek usta değildirler; öte taraftan, göçebe kırsal kabile üyeleri çapulcu ordular şeklinde kolayca bir araya gelebilirler.
Cemiyet Türleri - İlkel Toplumlar
Cemiyet Türleri - Endüstri Toplumları
Ziraat alanlarını etkileyen iklim türleri nedir?
YORUMLAR