Toplumsal değişme Genel bir terim olarak, kullanım biçimlerine nazaran "toplumsal değişme" Toplumsal yapıdaki değişi...
Toplumsal değişme
Genel bir terim olarak, kullanım biçimlerine nazaran "toplumsal değişme"
- Toplumsal yapıdaki değişiklik: Tabiat, kurumlar, toplumsal davranış ya da cemiyet içindeki toplumsal ilişkiler, insanların biraradalığı ve bundan daha fazlası için kullanılabilir.
- Karakteristik olarak ya da paylaşılan değerler anlamında bireylerin bir grubu etkileyen herhangi bir davranışı ya da vakası,
- Kuralcı bir şekilde toplumun değişimine sebebiyet verecek şeye karşı taraflı bir tutum içine girmeyi (daha çok öznel bir mana) ifade eder.
Toplumsal değişme, toplumsal çabalama ve cemiyet biliminde bir mevzudur fakat bununla birlikte politik bilimleri, iktisat bilimini, zamanı, antropolojiyi ve başka toplumsal bilimler alanlarını da içerebilir.
Yaratılan bir çok toplumsal değişiklik şekilleri içinde, toplumsal değişiklik için tiyatro, direkt fiil, karşı duruş, taraf tutma, toplumsal organizasyon, devrim ve politik aktivizm vardır.
Vikipedi
Sadaka ve zekatın bireysel ve toplumsal açıdan yararları nedir?
Şeker pancarından şeker eldesi fizyolojik değişme mi yoksa kimyasal değişme midir?
Toplumsal Cinsiyet Nedir? Toplumsal Cinsiyet Tanımları ve Özellikleri
TOPLUMSAL DEĞİŞME
Bir toplumdaki toplumsal ilişkilerde, kurumlarda ve yapıda belli başlı bir durumdan ya da varlık biçiminden başka vaziyet ya da biçime geçişe "toplumsal değişme" denir. Toplumsal değişme sebebi insanlığın bilgi ve tecrübe birikiminin artması olabildiği şeklinde, savaşlar ya da tabii felaketlerden sonrasında yaşanmış olan bir yıkım da olabilir.
Her toplumsal değişme, belli başlı bir süre diliminde somut, fizyolojik ve kültürel bir tabloda bazı insanoğlu içinde geçer. Değişme bir süreçtir. Değişmenin yönü ilerleme olduğu şeklinde gerileme de olabilir.
Değişme bir durumdan daha iyi bir duruma geçiş şeklinde ise "ilerleme", aniden fazla yönde olursa "gelişme" olur.
1- Değişmeyle İlgili Temel Kavramlar
a. Evrim
Cemiyet yapısında meydana gelen yavaş, devamlı ve ileri dönük değişmelerdir. Evrim, toplumdaki kurum ve ilişkilerde boş bölüme yol açmaz. Bir kurum ya da ilişki değişirken alternatifi de oluşur. Evrimde aşamalı bir değişiklik modeli vardır. Böylelikle toplumsal farklılık büyük boyutlu krizlere niçin olmaz. Mesela: Türkiye'de çağıl toplumun gelişimi sanki asla yokmuş şeklinde görünse de geride bıraktığımız 20 yıla baktığımızda değişiklik daha iyi anlaşılır.
Fakat evrimsel değişimin eski cemiyet yapısındaki öğeleri tam anlamıyla değiştiremediği yolunda eleştiriler de vardır.
b. Devrim (İnkılâp)
Bir toplumda birikmiş olan değişiklik isteğinin aniden ortaya çıkarak varolan tüm toplumsal kurumları ve ilişki biçimlerini kökünden değişmesine yol açan toplumsal değişiklik biçimidir. Devrimde sıçramalı bir değişiklik modeli vardır. Böylece eleştirilen eski yapı tümüyle değişmiş olur. Mesela: Cumhuriyet Devrimi, Bolşevik Devrimi…
Fakat plansız bir devrim sürecinin toplumu felakete sürükleyebileceği yolunda eleştiriler de vardır.
2- Toplumsal Değişmeyi Açıklayan Yaklaşımlar
Toplumların geçirmiş oldukları değişimi izah etmek için, geçmiş tarih süreci incelenir. Fakat bu araştırma üç faklı tarih sürecinde yapılır. Bu tür şeyler:
a. Büyük Boy Kuramlar: Çok uzun tarih dönemlerini inceleyerek toplumsal değişimi açıklamaya çalışırlar. Mesela: Ortaçağ, İlkçağ şeklinde çağların ya da uygarlıkların incelenmesini kapsayan araştırmalar.
b. Orta Boy Kuramlar: Ortalama olarak 30 - 50 senelik bir tarih sürecini ele alıp toplumsal değişimi açıklamaya çalışırlar. Mesela: Türkiye'de planlı ekonominin 30 yılı, Cumhuriyetin son 50 yılı şeklinde araştırmalar.
c. Minik Boy Kuramlar: Çok kısa vadede meydana gelmiş toplumsal değişimleri incelerler. Mesela: Türkiye'ye renkli televizyonun girişi, 8 senelik mecburi eğitime geçiş şeklinde araştırmalar.
3- Toplumsal Değişmeyi Etkileyen Faktörler
a. Fizyolojik Çevre
Toplumun yaşamış olduğu bölgedeki tüm yer üstü ve yer altı ları ve bölgenin iklime dayalı özellikleri toplumun yaşam biçimini etkisinde bırakır. Bilhassa tabiatta meydana gelen deprem, sel, salgın hastalıklar çevre ile nüfus arasındaki dengeyi bozar, toplumsal yaşam biçimini belirler. Mesela: 17 Ağustos Depreminin arkasından Türkiye'de yerleşim birimlerine yaklaşımın değişmesi.
b. Ilim ve Teknoloji
Makineleşme, haberleşme-iletişim araçlarındaki gelişmeler, ulaşım olanaklarının artması, şeklinde faktörler insan ve cemiyet yaşamını büyük seviyede değiştirebilir. Değişen teknolojinin en mühim görevi insanoğlunun doğayı denetlemesine destek olmaktır. Bu maksatla insan yaşamını kolaylaştırıcı araçlar sağlarken bu araçların kullanımı, kendisine özgü şekil ve kuralları bununla beraber getirir. Mesela: Endüstri Devrimi, matbaanın icadı…
c. Kültür
Toplumdaki bireylerin tutum ve davranışları, düşüncelerinde meydana gelen farklılaşmalar toplumsal değişmeye neden olur. Mesela: toplumsal hoşgörünün artmasıyla beraber Türkler ve Yunanlılar arasındaki birbirlerine düşmanca yaklaşımlarının azalması.
d. Demografi (Nüfus Hareketleri)
Nüfusun çokluğu, azlığı, yapısının nitelikleri (yaş, cinsiyet, eğitim), iç ve dış göçler, kentleşme şeklinde faktörler toplumsal değişmeyi etkisinde bırakır. Mesela: Türkiye'nin doğusundaki şehirlerden batısındaki şehirlere doğru olan göçler sonucunda, batıdaki şehirlerde ucuz işgücünün artması ve buradaki ticaretin gelişmesi, doğudaki şehirlerde işgücü yetersizliği sebebiyle ekonomik durgunluğun başlaması.
e. Iktisat
İnsanlar arasındaki ilişki biçimlerini belirleyen mühim faktörlerden biri de ekonomidir. Gerek ülke içinde, gerekse de ülke haricinde gelişen ekonomik değişimler, bu değişimlerin tesir etmiş olduğu toplumlardaki yapı ve kurumları da değiştirir. Mesela: II. Dünya Savaşı esnasında yaşanmış olan kıtlık esnasında Türkiye'de besin maddelerinin fakat karne ile temin edilmesi.
4- Toplumsal Değişme Tipleri
a. Özgür Toplumsal Değişmeler
Kültürler arası etkileşimde, kültürlerin herhangi bir baskı olmaksızın birbirlerini etkilemesidir. Ekonomik, kültürel vb. alanlarda toplumlar içinde meydana getirilen anlaşmalar, alışverişler buna iyi bir örnektir.
b. Müdahale Yöntemiyle Toplumsal Değişmeler
Topluma belli başlı bir tesir mekanizması tarafınca yön vermek suretiyle meydana getirilen değişimlerdir. Planlanmış bir çerçeve içinde olur. İki şekilde yapılmaktadır. Bu tür şeyler:
* Demokratik Planlı Değişme: Toplumsal değişme sürecine akılcı yoldan yön verilir. Eğitim araç olarak kullanılır. Kitle haberleşme-iletişim araçlarından yararlanılır. Bireylerde istenilen yönde bilgi, davranış değişikliğine yol açabilir.
* Baskı Yöntemiyle Değişiklik yapma: Davranış ve bilgi değişikliği zorla oluşturulur. Özgürlükler kısıtlanır. Sonrasında, toplumda içe dönük insan sayısı artar. Kişilikli, kendine güvenen insan sayısı azalır.
Toplumsal Gelişmeyi Kolaylaştıran Faktörler:
* Toplumun kanı ve inançlarıyla çatışmayan, onlarla uyumlu yeni öğeler toplumda süratli benimsenir.
* Ekonomik yönden kalkınmış, yapısal sorunlarını çözümlemiş toplumlarda değişme daha acele olur.
* Başka toplumlarla kurulacak sıkı ve devamlı ilişkiler topluma değişik fikirlerin girmesini sağlayacağı için değişimi hızlandırır.
* Bir toplumda çocuklar gençlere, gençler de yaşlılara oranla değişmeyi daha acele benimserler.
* Cenk, güç, işgal şeklinde dış etmenlerin yoğun olması.
Toplumsal Gelişmenin Meydana Getirmiş olduğu Problemler:
Toplumlar diri birer organizma şeklinde devamlı değişirler. Fakat yaşadıkları değişme hızı toplumdan topluma farklılık gösterir. Geleneksel toplumlar daha yavaş, endüstriyel toplumlar daha süratli bir değişiklik gösterebilir. Değişmeyen hiçbir cemiyet yoktur. Değişme bir takım toplumsal sorunlara cevap getirirken, kimi zaman de bazı sorunları bununla beraber getirir. Süratli değişmelerde fakat toplumun tüm öğelerinde bir uyum var ise sorunsuz bir değişiklik söz mevzusudur.
Toplumsal kurumlar, gelenekler, örfler ve hatta bireyler değişim gösteren bir toplumda, değişmelere direnç gösterebilirler. Sonuçta kurumların işleyememesi, kültürel değerlerin kuşaktan kuşağa aktarılamaması, bireylerden beklenen rollerin yerine getirilmemesi, kurallara uymama şeklinde problemler ortaya çıkar. Böylelikle toplumsal değişme süreci, hem toplumun varlığını koruma, hem de bu varlığı tehlikeye düşürme yönünde etkisinde bırakır yapabilmektedir. Fakat değişmenin kaçınılmaz, devamlı ve lüzumlu bir süreç olduğu da bilinmelidir.
Endüstri Öncesi Toplumlarda Sanayileşme İle Meydana Gelen Mühim Bir takım Değişmeler:
* Tüketim için üretimin yerini, pazar için üretim alır.
* Ticaretle, ufak işletmelerin yerini büyük işletmeler alır.
* El zanaatları giderek yok olurken yerini büyük çapta üretim meydana getiren makinelere dayalı üretim alır.
* Ulaşım ve haberleşme-iletişim olanakları gelişir.
* Kırsal kesimden kentlere süratli göç yaşanır.
* Dinsel eğitimin yerini laik eğitim alır.
* Baskıcı siyasal yapılar, demokratik yapıya dönüşür.
* Aile yapısı ataerkil aileden, yoğun olarak çekirdek aileye dönüşür.
* Karşı karşıya birincil ilişkilerin yerini ikincil ilişkiler alır.
* Internasyonal ekonomik ve kültürel ilişkiler artar.
TOPLUMSAL GELİŞMENİN UNSURLARI
1- Ekonomik Gelişme
Bir ülkedeki bir sene süresince meydana getirilen ekonomik faaliyetlerden elde edilen gelir miktarının ülkede yaşayan tüm insanların sayısına bölünmesi, şahıs başına düşen ulusal geliri gösterir. Ulusal gelirin artması o toplumdaki ekonomik refahın göstergesidir. Ekonomik refah, bununla beraber toplumsal refahı getirir. Cemiyet yaşamında refah seviyesinin artması yardımıyla girişimciler ellerindeki birikimi yatırıma dönüştürür. Böylelikle daha çok işgücüne gereksinim duyulur. İşgücüne ihtiyacın artması ücretleri iyileştirir. Bununla beraber üretim artar ve dış tecim gelişir. Böylesi bir tablo ekonominin büyümesi anlamına gelir.
2- Orta Katman Genişlemesi
Sanayileşmiş ülkelerde orta tabakada bulunan insanların sayısı oldukça fazladır. Bunun temel sebebi, sanayileşmiş ülkelerin vergi politikasının kişilerin kazançları ölçüsünde değişmesidir. Böylece ülke bir taraftan zenginleşirken bir taraftan da orta tabakadaki insanların sayısını çoğaltmış olur.
3- Toplumsal Bütünleşme
Bir toplumu oluşturan tüm unsurların (gruplar, kurumlar ve sınıflar) arasındaki bütünleşme oranı, o toplumun gelişmişliğini gösteren mühim bir unsurdur. Sınıflar içinde fakat yar yoksa bir bütünleşme sağlanabilir. Bu yüzden gelişmemiş toplumlarda, gelişmiş toplumlarda yaşanmış olan bütünleşmeye rastlanmaz.
Toplumsal Çözülme:
Bir toplumda maddi ve tinsel kültür elemanlarının birbirleri içinde dengesizlik oluşmasına toplumsal çözülme denir. Cemiyet yaşamını düzenleyen normlar (kurallar), insanoğlu arasındaki ilişkileri düzenler ve sıhhatli bir cemiyet yapısının korunmasını sağlar. Fakat insanların cemiyet normlarından sapmalar göstermeye başlaması toplumsal çözülmenin göstergesidir.
Toplumsal çözülmenin en mühim sebepleri; iş kısımı yetersizliği, insanların örgütlenmesi önünde engeller olması, toplumun demokratik kurumlarının zayıflaması ve ulusal birlik bilincinin zayıflaması olarak gösterilebilir.
C. NüFUS ve KENTLEŞME
1- Nüfus
Bir ülkede yaşayan bireylerin tümünün oluşturduğu kesime özetlemek gerekirse nüfus denir. Nüfus hareketlerini, yapısını, hacmini ve niteliklerini inceleyen bilime "demografya" denir. Bir ülkede nüfus yapısı ile kalkınma içinde doğru orantılı bir ilişki vardır.
2- Nüfus ile İlgili Temel Kavramlar
* Nüfus Hacmi: Bir ülkedeki nüfusun sayısal ifadesidir. Nüfusu sayısal olarak büyük olan ülkelerde, nüfus hacmi de yüksek olur.
* Nüfus Yoğunluğu: Bir ülkede kilometrekareye düşen şahıs sayısıdır. Toprağa oranla nüfusu az olan ülkelerde nüfus yoğunluğu az olur.
* Nüfus Hareketleri: Nüfus hacmindeki değişikliklere denir. Çağdaş toplumlarda karşılaşılan en mühim sorunlardan birisi de göçtür. Modernleşme sürecine giren toplumlarda ekonomik ve kültürel yaşamın dinamikleri şehirlerde yoğunlaştığı için köyden kentlere büyük göçler yaşanmıştır ve hala yaşanmaktadır.
Az gelişmiş ülkelerdeki kentleşme, nüfus hareketlerine bağlı olarak gelişirken, gelişmiş toplumlarda ekonomik gelişmeye bağlı olarak gerçekleşir.
Köyden Kente Göçün Sebepleri
* Tarıma hızla gelişen teknolojinin girmesi.
* Sıhhat hizmetlerindeki iyileşme ve nüfus artışı.
* İşsizlik.
* Kentlerin ekonomik ve kültürel olarak çekiciliği.
Köyden Kente Göçün Neticeleri
* Gecekondulaşma ve çarpık kentleşme söz mevzusudur.
* Çekirdek aile sayısı artmıştır.
* Sıhhat, eğitim, alt yapı sorunları ortaya çıkmıştır.
* Iktisat ve endüstri canlanmış, ulusal gelirler artmıştır.
Toplumsal değişme nedir? Toplumsal değişme,sosyolojinin temel mevzusu değildir midir?
Toplumu özetlemek gerekirse,yaşanmış olan ilişkiler bütünü olarak da tanımlayabiliriz. Çünkü,meydana getirilen, fikredilen her şey,süre hareketi içindedir. Ama,bu süre hareketini hızlandıran da geciktirende insandır. Yaşanmış olan bu ilişkileri,süreleri içinde,gerek nicelikleri,gerek nitelikleri, gerek yeğinlikleri bakımından açıklayabilmek için madde-düşünce ilişkilerine indirgeyebiliriz ki tabiat,özelliklerini bunların birincisinden ,insanda ikincisinden almışlardır. Tabiat,hareket halinde maddeden oluşmuş bir bütündür ve maddenin hareket yasalarıyla açıklanır. Toplumlardaki hareket ya da toplumsal değişmeyse toplumların hususi tarihsel süreçleriyle açıklanacaktır.
Sosyoloji,toplumun tümünü inceler ve her şeyi toplumun tümü içinde,toplumun tümüyle ilişkileri içinde inceler. Bir yaşanmış olan ilişkiler bütünü olan toplumlarda daima ilerleme olmamıştır ama,daima hareket ve farklılık olmuştur. Sosyolojinin şimdiye kadar meydana getirilen bir çok tanımını,ayrıntılarından kurtararak şu temel tanıma indirgeyebiliriz: “Sosyoloji,toplumu ve yapısını,toplumsal süreçleri,toplumsal evrim yasalarını ve güçlerini,düşünce ve dünya görüşlerinin çatışmasını,toplumda insan iradesini vb. inceleyen bir bilimdir.†Görülüyor ki,toplumsal yapının durgun olmaması,toplumun oluş sebebi olarak değişmeyi göstermektedir ve toplumu inceleyen sosyoloji için toplumun oluş sebebi olan değişme,temel mevzu olmaktadır. Toplumda gözlenen değişmeler ya da toplumsal değişmeler,ilişkilerin değişmesidir,şu demek oluyor ki dengesi eğreti olan,sürekliliği göreli olan ilişkilerin değişmesi,toplumsal yapının değişmesidir. Toplumsal değişmeler,bireyler arası,gruplar arası,sınıflar arası,toplumlararası dengenin değişirliklerini yansıtırlar.
Küçük çapta ilkin,meydana getirilen ve fikredilen her şeyin,süre hareketi içinde gerçekleşebileceğini söylemiştik. Süre, bilhassa toplumsal değişme teriminin toplumsal evrim teriminin ayırt edilebilmesinde en belirleyici unsur olarak öne çıkmaktadır. Genel olarak toplumsal evrim şu şekilde tanımlanmaktadır: “ Toplumsal evrim,uzun bir dönem süresince bir toplumun tanımış olduğu dönüşümlerin bütünüdür;şu demek oluyor ki bir kuşağın,hatta bir sürü kuşağın ömrünü aşan bir dönem süresince gerçekleşen dönüşümlerin bütünüdür.†Demek ki toplumsal evrim,yüzlerce senelik yönsemelerde kendini göstermektedir ve kısa ya da indirgenmiş “bir ölçüde-bir kesitteâ€gözlenemez;fakat “uzun bir vadede†gerçekleştiği ortaya çıkar. Toplumsal evrimde ufak değişmeler görülmezler,çözümlenemezler;fakat toplumsal evrim, “çok sayıdaki değişmelerin toplamı “ olarak kalır. Kısacası ,toplumsal evrim,fakat büyük bir irtifadan gözlenebilir.
Oysa toplumsal değişme,daha kısa dönemler üstünde gözlenebilen dönüşümlerden ibarettir. Ve toplumsal değişme,coğrafya ve sosyoloji bakımından yeri daha çok belirtilmiş bir olgudur. Onu,belli başlı bir mekanda,belli başlı bir toplumsal çerçeve içinde,evrime nazaran epey sınırlandırılmış bir şekilde gözleme olanağı vardır. Kısacası,toplumsal değişme,belli başlı bir toplumsal yapıya indirgendiğinde süresi ve alanı aslına bakarsan belirlenmiş olur. Bu bakımdan onu tanımlamak da kolaylaşmış olur: Toplumsal değişme,bir toplumsal yapıdan başka bir toplumsal yapıya,bir yapılar sisteminden başka bir yapılar sistemine geçmektedir. Demek ki ,aynı toplumsal yapıda kaldıkça toplumsal değişme söz mevzusu olması imkansız;o, bir yapıdan başka bir yapıya geçiş olarak tanımlanmalıdır.
Toplumsal değişme araştırmaları yapmak için her tarihsel gerçeği,özgül bir gerçeğin sentezi ya da sonucu olarak ele alabilmek gerekir;şu demek oluyor ki “somut tarih içinde ,somut toplumların somut diyalektiği†ele alınmalıdır;yoksa,toplumsal değişmeyi,tüm insanlık için üstün ve geçerli olarak düşünülen-tasarlanan bir ekonomik ve toplumsal modelle,gözlenebilir türlü kültürel gecikmeler arasındaki mesafede aramak, soyutlukta çeşitlemeler yapmak anlamına gelir; bir gerçekle olmayacak bir şeyi karşılaştırmak anlamına gelir.
: 100 soruda sosyoloji
Toplumu özetlemek gerekirse,yaşanmış olan ilişkiler bütünü olarak da tanımlayabiliriz. Çünkü,meydana getirilen, fikredilen her şey,süre hareketi içindedir. Ama,bu süre hareketini hızlandıran da geciktirende insandır. Yaşanmış olan bu ilişkileri,süreleri içinde,gerek nicelikleri,gerek nitelikleri, gerek yeğinlikleri bakımından açıklayabilmek için madde-düşünce ilişkilerine indirgeyebiliriz ki tabiat,özelliklerini bunların birincisinden ,insanda ikincisinden almışlardır. Tabiat,hareket halinde maddeden oluşmuş bir bütündür ve maddenin hareket yasalarıyla açıklanır. Toplumlardaki hareket ya da toplumsal değişmeyse toplumların hususi tarihsel süreçleriyle açıklanacaktır.
Sosyoloji,toplumun tümünü inceler ve her şeyi toplumun tümü içinde,toplumun tümüyle ilişkileri içinde inceler. Bir yaşanmış olan ilişkiler bütünü olan toplumlarda daima ilerleme olmamıştır ama,daima hareket ve farklılık olmuştur. Sosyolojinin şimdiye kadar meydana getirilen bir çok tanımını,ayrıntılarından kurtararak şu temel tanıma indirgeyebiliriz: “Sosyoloji,toplumu ve yapısını,toplumsal süreçleri,toplumsal evrim yasalarını ve güçlerini,düşünce ve dünya görüşlerinin çatışmasını,toplumda insan iradesini vb. inceleyen bir bilimdir.†Görülüyor ki,toplumsal yapının durgun olmaması,toplumun oluş sebebi olarak değişmeyi göstermektedir ve toplumu inceleyen sosyoloji için toplumun oluş sebebi olan değişme,temel mevzu olmaktadır. Toplumda gözlenen değişmeler ya da toplumsal değişmeler,ilişkilerin değişmesidir,şu demek oluyor ki dengesi eğreti olan,sürekliliği göreli olan ilişkilerin değişmesi,toplumsal yapının değişmesidir. Toplumsal değişmeler,bireyler arası,gruplar arası,sınıflar arası,toplumlararası dengenin değişirliklerini yansıtırlar.
Küçük çapta ilkin,meydana getirilen ve fikredilen her şeyin,süre hareketi içinde gerçekleşebileceğini söylemiştik. Süre, bilhassa toplumsal değişme teriminin toplumsal evrim teriminin ayırt edilebilmesinde en belirleyici unsur olarak öne çıkmaktadır. Genel olarak toplumsal evrim şu şekilde tanımlanmaktadır: “ Toplumsal evrim,uzun bir dönem süresince bir toplumun tanımış olduğu dönüşümlerin bütünüdür;şu demek oluyor ki bir kuşağın,hatta bir sürü kuşağın ömrünü aşan bir dönem süresince gerçekleşen dönüşümlerin bütünüdür.†Demek ki toplumsal evrim,yüzlerce senelik yönsemelerde kendini göstermektedir ve kısa ya da indirgenmiş “bir ölçüde-bir kesitteâ€gözlenemez;fakat “uzun bir vadede†gerçekleştiği ortaya çıkar. Toplumsal evrimde ufak değişmeler görülmezler,çözümlenemezler;fakat toplumsal evrim, “çok sayıdaki değişmelerin toplamı “ olarak kalır. Kısacası ,toplumsal evrim,fakat büyük bir irtifadan gözlenebilir.
Oysa toplumsal değişme,daha kısa dönemler üstünde gözlenebilen dönüşümlerden ibarettir. Ve toplumsal değişme,coğrafya ve sosyoloji bakımından yeri daha çok belirtilmiş bir olgudur. Onu,belli başlı bir mekanda,belli başlı bir toplumsal çerçeve içinde,evrime nazaran epey sınırlandırılmış bir şekilde gözleme olanağı vardır. Kısacası,toplumsal değişme,belli başlı bir toplumsal yapıya indirgendiğinde süresi ve alanı aslına bakarsan belirlenmiş olur. Bu bakımdan onu tanımlamak da kolaylaşmış olur: Toplumsal değişme,bir toplumsal yapıdan başka bir toplumsal yapıya,bir yapılar sisteminden başka bir yapılar sistemine geçmektedir. Demek ki ,aynı toplumsal yapıda kaldıkça toplumsal değişme söz mevzusu olması imkansız;o, bir yapıdan başka bir yapıya geçiş olarak tanımlanmalıdır.
Toplumsal değişme araştırmaları yapmak için her tarihsel gerçeği,özgül bir gerçeğin sentezi ya da sonucu olarak ele alabilmek gerekir;şu demek oluyor ki “somut tarih içinde ,somut toplumların somut diyalektiği†ele alınmalıdır;yoksa,toplumsal değişmeyi,tüm insanlık için üstün ve geçerli olarak düşünülen-tasarlanan bir ekonomik ve toplumsal modelle,gözlenebilir türlü kültürel gecikmeler arasındaki mesafede aramak, soyutlukta çeşitlemeler yapmak anlamına gelir; bir gerçekle olmayacak bir şeyi karşılaştırmak anlamına gelir.
: 100 soruda sosyoloji
Toplumsal değişme sürecinin altında insanoğlunun tüm birikimi vardır. Toplumsal değişmeyi insan tabiat çelişkisinin belirlediği teknoloji ile, insan çelişkisinin belirlediği ideoloji arasındaki etkileşimi biçimlendirir.
Değerler, ferdin davranışlarını değiştiren bir ölçüttür, ferdin davranışları ve davranışlarına yön veren kuralların bütünün aslına bakarsak o fert değildir yaşamış olduğu cemiyet oluşturmaktadır.
Toplumsal süreçler ise toplumların tarihsel dönüşümünde olmaktadır. Kişide dürüstlük, hak, özgüven şeklinde iç dinamikler dışarıdan alınan ve gelişen his ve düşüncelerdir. Bundan dolayı aslına bakarsak kişiyi sonuçlandıran ve nihayete erdiren en sonunda toplumdur.
Günümüzde ise toplumdan ziyade bundan sonra dünya koca bir köy olmuş durumda, bundan sonra Hindistan'da ki bir vakası ben buradan görebiliyor, duyabiliyor ve hissedebiliyorum ve bizler bundan sonra dünya toplumları olarak böylelikle gelişiyor ve değişiyoruz.
Toplumsal süreçler ise toplumların tarihsel dönüşümünde olmaktadır. Kişide dürüstlük, hak, özgüven şeklinde iç dinamikler dışarıdan alınan ve gelişen his ve düşüncelerdir. Bundan dolayı aslına bakarsak kişiyi sonuçlandıran ve nihayete erdiren en sonunda toplumdur.
Günümüzde ise toplumdan ziyade bundan sonra dünya koca bir köy olmuş durumda, bundan sonra Hindistan'da ki bir vakası ben buradan görebiliyor, duyabiliyor ve hissedebiliyorum ve bizler bundan sonra dünya toplumları olarak böylelikle gelişiyor ve değişiyoruz.
Sadaka ve zekatın bireysel ve toplumsal açıdan yararları nedir?
Şeker pancarından şeker eldesi fizyolojik değişme mi yoksa kimyasal değişme midir?
Toplumsal Cinsiyet Nedir? Toplumsal Cinsiyet Tanımları ve Özellikleri
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR