Türkiye’de yer edinen platolar ile ilgili olarak genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız. Türkiye’de yer edinen belirgin başlı platoların ...
Türkiye’de yer edinen platolar ile ilgili olarak genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız. Türkiye’de yer edinen belirgin başlı platoların adları ve özellikleri nedir?
Platolar, akarsular tarafınca derince yarılmış düz ya da hafifçe engebeli yüksek düzlüklerdir. Çoğu zaman aşınma sonucu ya da eski bir birikim ovasının yarılması sonucu oluşurlar.
Yurdumuzda, en geniş yayla alanlarına İç Anadolu’da rastlanır.
• Tuz gölü ile Konya Ovası içinde Obruk plâtosu,
• Tuz gölünün batısında Cihanbeyli
• Kuzeybatısında Haymana plâtosu
uzanır.
İç Anadolu’nun en geniş ve yüksek platoları Yukarı Kızılırmak bölümündedir. Yozgat ile Akdağmadeni içinde, lav tabakaları üstünde oluşmuş geniş düzlüklerin en önemlisi Bozok platosudur. Bozok platosunun güneyinde ise Uzunyayla platosu uzanır.
İç Garp Anadolu’nun başlıca yayla alanları Uşak-Eşme ve Kütahya-Afyon çevrelerindedir.
Güneydoğu Anadolu’da dağlar dışındaki yer şekillerinin neredeyse tamamını platolar oluşturur.
Avrupada
• Gaziantep ve
• Şanlıurfa plâtoları
doğuda
• Diyarbakır havzası geniş yer kaplayan başlıca plâto alanlarıdır.
Şanlıurfa ve Gaziantep plâtoları, Fırat nehri tarafınca derince yarılmıştır.
Yurdumuzun en yüksek plâtoları Şark Anadolu’da yer alır. Çoğu zaman lâv örtüleriyle kaplı olan buradaki plâtoların, alçak düz kısımları ova haline gelmiştir. Kars-Ardahan plâtosu, buradaki plâto düzlüklerinin en genişidir. Bölgenin cenup ve batısındaki plâtolar pek çok yerde parçalıdır ve yüksek dağlar içinde yer alır.
Trakya’nın orta kısmına yer edinen Ergene havzası yüksekliği az olan bir plâto alanıdır. Bu plâto düzlüğünde yer yer alüvyonlarla kaplı vadi taban ovaları oluşmuştur.
Çatalca-Kocaeli yarımadaları da yükseltisi az olan plâto alanlarıdır. Marmara’nın güneyindeki plâtolar, dar alanlı ve parçalı haldedir.
Akdeniz Bölgesi’nde, yüksekliği fazla, kalker yapılı plâto alanları geniş yer kaplar. Bu plâto alanlarının başlıcaları Taşeli ve Teke yarımadalanndakilerdir.
YORUMLAR