Cenup ABD’nın ufak fakat kim bilir dünyanın en yaşanası ülkesi olan uruguay’ın tarihçesi hakkında bilgiler. İspanyollar 1624’te Uruguay’ın ...
Cenup ABD’nın ufak fakat kim bilir dünyanın en yaşanası ülkesi olan uruguay’ın tarihçesi hakkında bilgiler.
İspanyollar 1624’te Uruguay’ın güneybatısına yerleştiler. Brezilya’dan güneye doğru sürülen Portekizliler, 1680’de bugünkü Colonia’ya yerleştiler. Sadece, Portekizlilerin ülkeyi ellerine geçirmelerinden korkan İspanyollar, 1724’te Portekizlileri Uruguay’dan çıkardılar.
Jone Gervasio Artigas önderliğinde İspanyollara karşı başlatılan ayaklanma, 1811’de Brezilya’nın eline geçinceye kadar sürdü. Arjantin ve Brezilya içinde sürtüşmelere yol açan Uruguay (1825-1828) sadece 1828’de İngilizlerin de yardımlarıyla bağımsızlığını kazanmıştır, iki yıl sonrasında da cumhuriyet deklare edildi.
19. yüzyılda iç savaşlar (1836-1852), başkaldırılar ve Paraguay Savaşı (1865-1870) sonucu zayıflayan ülke, liberal önder Jose Battle Ordonez’in başbakanlığa seçilmesiyle (1903-1907; 1911-1915) Latin ABD’nın kesin ve varlıklı devletlerinden biri durumuna geldi. Toplumsal ve politik reformlar, 1933’te girişilen askeri darbeye rağmen sürdü ve 1951’de başkanlık kaldırıldı. Bunun yerine 9 üyeli Ulusal Meclis kurulduysa da 1966’da gene devlet başkanlığı sistemine dönüldü. 1970’lerin başlangıcında bozulan ekonomik durum ve artan sertlik eylemleri sonucu ordu yönetime el koydu.
Haziran 1973’te ordu, Başkan Bordaberry’yi parlamentoyu dağıtmaya ve askeri-sivil bir yönetim kurmaya zorladı. Ordu, 1980’de yeni bir anayasa oluşturdu. Sadece, Kasım 1980’de meydana getirilen halkoylamasında anayasa onaylanmadı ve sivil yönetime Mart 1985’te geçilmesi kararlaştırıldı. 1984 sonunda meydana getirilen seçimle başkanlığa Julio Mario Sanguinetti seçildi. 1987, büyük seviyede, merkez-sol partilerin ve demokratik örgütlerin bu yasanın iptali için açtıkları kampanya altında geçti. Sadece bu yasa mevzusunda referanduma başvurmak suretiyle halktan lüzumlu oranda imza toplanamayınca (seçmenlerin % 25’i) bu girişim de sonuçsuz kaldı. Başkan Sanguinetti’nin bu tutumunun yanı sıra, yüksek enflasyon, grevler, dış borçların artması, yönetimi yıprattı. Sadece, af yasası, Nisan 1989′ da meydana getirilen halkoylamasıyla kabul edildi. Aralık 1989’da meydana getirilen başkanlık ve parlamento seçimlerini, 23 senelik bir aradan sonrasında, Milliyetçi (Beyaz) Parti kazanmıştır.
YORUMLAR