Uzamış Yorgunluk Bozukluğu Vücutta çok sık aralıklarla tekrarlayan ya da devamlı olarak gözlenerek kişinin işlevselliğini bozan yorg...
Uzamış Yorgunluk Bozukluğu
Vücutta çok sık aralıklarla tekrarlayan ya da devamlı olarak gözlenerek kişinin işlevselliğini bozan yorgunluk, düşkünlük halidir. Bu yorgunluk durumunun alelade yorgunluktan farkı, yatak istirahati ile geçmemesi, kişinin daha önceki günlük aktivite düzeyinin yarıdan fazla azalması ve bu durumun en az altı ay boyunca sürmesi durumudur.
Bu kişilerde 37.5-38.5 derece düzeyinde hafif ateş ve titreme , iltihabi olmayan farenjit ( boğazda ağrı-yutkunmada güçlük, gıcık hissi), boyun ya da koltuk altı bölgede ağrılı lenf bezi şişlikleri, genel bir kas yorgunluğu, kaslarda ağrılar, uzun süredir varolan efor sonrası bitkinlik hali, baş ağrıları , değişik zamanlarda farklı eklem ağrıları, uyku bozuklukları, kısmen nörolojik kısmen psikolojik olabilecek bir takım belirtiler ( ışığa hassasiyet, geçici olarak tam göreme, unutkanlık, huzursuzluk, dikkati bir konuya odaklayamama, depresif belirtiler gibi ) bulunabilmektedir. Bunlar kişide aniden başlamaktadır. Bu belirtilerden en az altısı kişide bulunmalıdır.
Genellikle kısa bir süre içinde vücutta başlayan herhangi bir mikrobik hastalık sonrasında , duygusal gerilim etkenleri ile şiddetlenebilmektedir
Rahatsızlık daha çok kadınlarda ve sosyokültürel ve ekonomik düzeyin yüksek olduğu ailelerde görülmektedir.
Oluş sebepleri:
Rahatsızlık üzerinde araştırmalar devam ettiğinden,psikiyatrik tanı sınıflandırmasına henüz girmemiştir. İki olası sebep öne sürülmektedir.
1- Duygusal açıdan sorunlar yasayan kişilerde birden bire gelişen mikrobik bir hastalık sonrasında , psikolojik birikimin etkisini bu şekilde göstermesi nedeniyle gelişen durum
2- Çok uzun süreli olarak bir mikrobik hastalığın veya vücudun kendini savunma sisteminin bozulmasına bağlı olarak gelişen durum.
Yapılan araştırmalara göre bu durumdaki bireylerde majör depresyon, panik bozukluk , genelleşmiş anksiyete bozukluğu ve somatizasyon bozukluğuna genel toplum ortalamalarına oranla çok daha fazla sıklıkta rastlanmıştır.
Rahatsızlıktan etkilenen bireyler sıklıkla herhangi bir güç gerektiren aktivite ya da iş sonrasında yakınmalarının arttığını gözlediklerinden, daha çok dinlenmeyi seçerler . Bu durumda zaten kısıtlı olan çevre ile ilişkiler ve düşük özgüven daha ağırlaşır, içine kapanıklık ve depresif bir durum belirginleşmeye baslar. Kişi 'işlemediği için ışıldamaz olur, adeta pas tutar' ve artık en ufak bir hareket için bile çok fazla güç harcaması gerekir. Bu gücü harcarken de rahatsızlığının ağırlaştığını hissederek, aktivitelerden kaçınarak kısır döngüye girer.
Kişide uzun sureli yorgunluk yapabilen sistemik lupus hastalığı, romatoid artrit, MS ( multipl skleroz),myastenia gravis, parkinson hastalığı, kalp - böbrek-hipofiz yetmezlikleri, ilerlemiş astım hastalıkları, ileri düzeyde su-tuz dengesi bozuklukları, ağır kansızlıklar, hipotiroidi, Addison ve kanser varlığı araştırılmalı, bunlar saptanamazsa teşhis konmalıdır. Ayrıca idrar söktürücü ve diğer tansiyon ilaçları, kansere karşı kullanılan bazı ilaçlar, bazı psikiyatrik tedavi ilaçları da yorgunluk yapabilmektedir.
Tedavi:
İlaç tedavisi ile kişide varolan depresyon ve kendine bakım ve uykusuzluk durumu düzenlenir.
Bilişsel- davranışçı terapi ile kişinin kendine, rahatsızlığına ve çevresine olan uygunsuz ve olumsuz düşünceleri gösterilerek ,değiştirilir. Daha aktif ve işlevsel olmaya yönlendirilir. Beraber bulunabilen diğer ruhsal sorunların tedavisine çalışılır. Stresle uygun baş etme mekanizmaları oluşturulması hedeflenir.
Kronik Yorgunluk Sendromu (Chronic Fatique Syndrome)
Rüyada Yorgun Olmak/Yorgunluk Hissetmek
Yorgunluk için neler yapılmalıdır?
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR