Osmanlı İmparatorluğuna halifelik makamını taşıyan büyük Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim’in dönemi olayları, savaşları hakkında maddeler...
Osmanlı İmparatorluğuna halifelik makamını taşıyan büyük Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim’in dönemi olayları, savaşları hakkında maddeler halinde bilgiler.
Yavuz, ilk iş olarak şehzadeler sorununu çözmek istedi. Çünkü iki kardeşinin sağ kalması kendisi için tehlikeliydi.
Her iki ağabeyine, devlet büyüklerinin ağzından, isyana teşvik edici sahte mektuplar gönderdi. Bu yolla bağlılıklarını denemek istedi. Her ikisi de bu mektuplara inanarak cevap verince de onları idam ettirdi. Ayrıca bütün yeğenlerini de öldürttü.
Şehzadeler sorununu çözmek Yavuz’un iki yılını aldı; ama Yavuz, saltanatını tehlikelerden tamamen uzaklaştırmış oldu.
İRAN SEFERİ
Yavuz, Trabzon’da vali iken doğuda olup bitenleri yakından izlemiş, Şah ismail’in Anadolu’da etkinlik kazanmaya başladığını görmüştü. Bu nedenle ilk iş olarak İran üzerine bir sefer yapmaya karar verdi.
Nedenleri
a. Safevi Devleti’ni ortadan kaldırarak; doğudaki Türk-İslâm ülkelerini birleştirmek.
b. Safevi Devleti’nin ortadan kalkmasıyla Anadolu’da huzurun sağlanması ve Türkistan yolunun Osmanlılara açılması
c. Doğu ticaret yollarının ele geçirilmesi
Çaldıran Savaşı (1514)
Çaldıran Ovası’nda yapılan savaşta, Şah ismail ağır bir yenilgiye uğradı. Bu savaşın sonucunu top ve tüfek gibi ateşli silahlar belirlemiştir.
Yavuz, Tebriz’e girdi. Tebriz sarayının çok kıymetli eşyaları ile birlikte Tebriz halkından binlerce zanaatkâr, tüccar, bilim adamı İstanbul’a gönderildi.
Yavuz’un amacı o kışı iran’da geçirip baharda tekrar Şah ismail’in üzerine yürümekti. Fakat ordunun karşı çıkması üzerine geri dönmek zorunda kaldı.
Savaş dönüşü yapılan Turnadağ Savaşı’yla Dulkadiroğulları Beyliği’ne son verildi (1515).
İran Seferinin Sonuçları
1. İran Seferi ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu Osmanlı denetimine geçti.
2. Şah ismail’in Anadolu’daki prestiji sarsıldı. Safevilerin propaganda yapmaları güçleşti.
3. Dulkadir Beyliği ortadan kaldırıldı. Böylece Anadolu birliği kesin olarak sağlandı.
4. Osmanlılar Memlûklerle komşu oldular.
5. İpek Yolu, Osmanlıların denetimine geçti. ‘
6. Yeniçeri Ocagı’na fazla güvenilemeyeceği ortaya çıktı.,
7. Bu kazançlarına karşın Yavuz, Safevî Devleti’ni tamamen ortadan kaldıramadı, izleyen dönemde de Osmanlılarla iranlılar arasında yıllarca süren kanlı savaşlar oldu. Bir süre sonra Şah ismail, Tebriz ve Azerbaycan’ı geri aldı.
MISIR SEFERİ
YORUMLAR