Dunning-Kruger Sendromu Cornell University'de görevli psikologlar Justin Kruger ve David Dunning'in tarihe geçmelerine ...
Dunning-Kruger Sendromu
Cornell University'de görevli psikologlar Justin Kruger ve David Dunning'in tarihe geçmelerine vesile olan bulguları, doğrusu “Dunning-Kruger Etkisi†adıyla literatüre geçecek olan kuramları de, Türk sağduyusunun yüzyıllardır “cahil cesareti†söylediği şeydir aslına bakarsak. Dunning ve Kruger bu çalışmalarıyla 2000 senesinde Nobel Ödülü kazandılar.
Journal of Personality and Social Psychology'nin Aralık-99 sayısında piyasaya sürülen kuramları özetle, “cehalet, gerçek bilginin aksine, kişinin kendine olan itimatını artırır†der.
Metin çözme, araç kullanma, tenis oynama şeklinde türlü alanlarda meydana getirilen araştırmaların sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır:
-Niteliksiz insanoğlu ne seviyede niteliksiz olduklarını fark edemezler.
-Niteliksiz insanoğlu, niteliklerini abartma eğilimindedir.
-Niteliksiz insanoğlu, hakikaten nitelikli insanların niteliklerini görüp farkına varmaktan, idrak etmekten da acizdirler.
-Eğer nitelikleri, belirgin bir eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanoğlu, niteliksizliklerinin farkına ulaşmaya başlarlar.
Değerlendirme Zaafiyeti
İki uzman bir süre sonra, bu kuramlarını kontrol etme fırsatı da buldular. Cornell üniversitesi' nden 45 öğrenciye bir kontrol yaptılar, türlü sorular sordular. Arkasından öğrencilerden “testin sonucunda ne kadar başarıya ulaşmış olacaklarını tahmin etmelerini†istediler.
En başarısızların (doğrusu yalnız yüzde 10 ve daha az doğru çözüm verenlerin), testin yüzde 60'ına doğru çözüm verdiklerine, bununla birlikte iyi günlerinde olsalar yüzde 70'e ulaşabileceklerine inandıkları ortaya çıktı.
En iyilerin (doğrusu minimum yüzde 90 doğru netice alanların) en alçakgönüllü denekler olduğu (soruların yüzde 70'ine doğru çözüm verdiklerini düşündükleri) görüldü.
İki uzman psikolog bu bilinçsizliği, “kronik kendi kendini değerlendirme (auto-evaluation) yeteneksizliğiâ€ne bağlıyorlar. Çalışan, kendi kapasitesini değerlendirmekten ve eksikliğini teşhis etmekten acizdir. Ama aslolan vahim olan, bu “yetersizlik + haddini bilmeme†kokteylinin, mesleki açıdan, karşı koyulmaz bir itici güç oluşturması. Kariyer açısından bir eksiyken, artıya dönüşmesi.
İşinde çok iyi olduğuna yürekten inanan “yetersizâ€, kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve haddi olmayan görevlere talip olmaktan en ufak bir hastalık duymayacaktır. Aksine bu konuyu bir “hak†olarak görecektir. “Uyanıklık†bilecektir.
Ayrıca, hakikaten bilgili ve yetenekli insanoğlu ise çabalama hayatında “fazla alçakgönüllü†davranarak kendilerine haksızlık edecekler, öne çıkmayacaklar, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmayacaklar, kıymetlerinin bilinmesini bekleyecekler (ve bilinmeyince için için kırılacaklar ve kendilerini daha da geriye çekecekler) ve muhtemelen üstleri tarafınca “ihtiras eksikliği†ile suçlanacaklardır. üstleri de esasen, genel anlamda “aynı yoldan geçmişâ€ insanlardır.
Buna, insan larının, iki benzer CV arasından, “kendine güvenen ve iyi netice alma olasılığı yüksek†talibi tercih edeceği gerçeğini de eklerseniz, Dunning-Kruger Sendromu'nun Peter Prensibi'nin
yatağını yapmış olduğu da ortaya çıkar.
Sonuçta, “kifayetsiz muhterisler†devamlı ve her yerde daha süratli yükselecekler ve daha yukarılara çıkacaklardır. Etrafınıza bir bakın, uzmanlara hak vereceksiniz.
Yetersiz muhterisi iyi mi tanırsınız?
(*) Peter Prensibi: “Her çalışan, iş ortamında yetersiz olduğu noktaya kadar yükselir†der. Bunun tabii sonucu olarak, yüksek makamlar daima yetersiz insanoğlu tarafınca işgal edilir.
Cornell University'de görevli psikologlar Justin Kruger ve David Dunning'in tarihe geçmelerine vesile olan bulguları, doğrusu “Dunning-Kruger Etkisi†adıyla literatüre geçecek olan kuramları de, Türk sağduyusunun yüzyıllardır “cahil cesareti†söylediği şeydir aslına bakarsak. Dunning ve Kruger bu çalışmalarıyla 2000 senesinde Nobel Ödülü kazandılar.
Journal of Personality and Social Psychology'nin Aralık-99 sayısında piyasaya sürülen kuramları özetle, “cehalet, gerçek bilginin aksine, kişinin kendine olan itimatını artırır†der.
Metin çözme, araç kullanma, tenis oynama şeklinde türlü alanlarda meydana getirilen araştırmaların sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır:
-Niteliksiz insanoğlu ne seviyede niteliksiz olduklarını fark edemezler.
-Niteliksiz insanoğlu, niteliklerini abartma eğilimindedir.
-Niteliksiz insanoğlu, hakikaten nitelikli insanların niteliklerini görüp farkına varmaktan, idrak etmekten da acizdirler.
-Eğer nitelikleri, belirgin bir eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanoğlu, niteliksizliklerinin farkına ulaşmaya başlarlar.
Değerlendirme Zaafiyeti
İki uzman bir süre sonra, bu kuramlarını kontrol etme fırsatı da buldular. Cornell üniversitesi' nden 45 öğrenciye bir kontrol yaptılar, türlü sorular sordular. Arkasından öğrencilerden “testin sonucunda ne kadar başarıya ulaşmış olacaklarını tahmin etmelerini†istediler.
En başarısızların (doğrusu yalnız yüzde 10 ve daha az doğru çözüm verenlerin), testin yüzde 60'ına doğru çözüm verdiklerine, bununla birlikte iyi günlerinde olsalar yüzde 70'e ulaşabileceklerine inandıkları ortaya çıktı.
En iyilerin (doğrusu minimum yüzde 90 doğru netice alanların) en alçakgönüllü denekler olduğu (soruların yüzde 70'ine doğru çözüm verdiklerini düşündükleri) görüldü.
İki uzman psikolog bu bilinçsizliği, “kronik kendi kendini değerlendirme (auto-evaluation) yeteneksizliğiâ€ne bağlıyorlar. Çalışan, kendi kapasitesini değerlendirmekten ve eksikliğini teşhis etmekten acizdir. Ama aslolan vahim olan, bu “yetersizlik + haddini bilmeme†kokteylinin, mesleki açıdan, karşı koyulmaz bir itici güç oluşturması. Kariyer açısından bir eksiyken, artıya dönüşmesi.
İşinde çok iyi olduğuna yürekten inanan “yetersizâ€, kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve haddi olmayan görevlere talip olmaktan en ufak bir hastalık duymayacaktır. Aksine bu konuyu bir “hak†olarak görecektir. “Uyanıklık†bilecektir.
Ayrıca, hakikaten bilgili ve yetenekli insanoğlu ise çabalama hayatında “fazla alçakgönüllü†davranarak kendilerine haksızlık edecekler, öne çıkmayacaklar, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmayacaklar, kıymetlerinin bilinmesini bekleyecekler (ve bilinmeyince için için kırılacaklar ve kendilerini daha da geriye çekecekler) ve muhtemelen üstleri tarafınca “ihtiras eksikliği†ile suçlanacaklardır. üstleri de esasen, genel anlamda “aynı yoldan geçmişâ€ insanlardır.
Buna, insan larının, iki benzer CV arasından, “kendine güvenen ve iyi netice alma olasılığı yüksek†talibi tercih edeceği gerçeğini de eklerseniz, Dunning-Kruger Sendromu'nun Peter Prensibi'nin
yatağını yapmış olduğu da ortaya çıkar. Sonuçta, “kifayetsiz muhterisler†devamlı ve her yerde daha süratli yükselecekler ve daha yukarılara çıkacaklardır. Etrafınıza bir bakın, uzmanlara hak vereceksiniz.
Yetersiz muhterisi iyi mi tanırsınız?
- Enerjisini delegasyon bahanesinden alır. Ekibinin orkestra şefi havalarına girer.
- Çok gürültü patırtı eder, çok şey yapıyormuş havası estirir.
- Koridorlarda süratli süratli, düşünceli edayla yürür.
- “Beşer şaşar†diye düşünür. Ama çoğu zaman şaşan beşer başkası değildir, kendisidir.
- Ne olursa olsun, hazırlıklıymış, olacakları evvel biliyormuş şeklinde davranır.
- üstlerine karşı son aşama kibardır; altındakilere (bilhassa de en fazlaca gereksinim duyduklarına) fena işlem eder.
- İktidar ilişkileri ve göstergeleri onun için çok önemlidir. Astlarına kimin üst bulunduğunu hatırlatmayı sever.
- İlk denemede başarıya ulaşmış olamazsa, başarısızlığının belgelerini yok etmeyi unutmaz.
- Talimatlarını post-it ile, e-postayla verir böylelikle astlarıyla yüzleşmekten kaçar.
- Toplantılarda son sözü ne olursa olsun o söyler, gerekirse başkasının sözünü tekrarlamak pahasına.
(*) Peter Prensibi: “Her çalışan, iş ortamında yetersiz olduğu noktaya kadar yükselir†der. Bunun tabii sonucu olarak, yüksek makamlar daima yetersiz insanoğlu tarafınca işgal edilir.
- Alıntıdır -
Diane Kruger
Klinefelter Sendromu (47, XXY Sendromu)
Di George Sendromu ve VCF Sendromu
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR