Işık gölge (Chiaroscuro) tekniği nedir? Işık gölge tekniğinin özellikleri, sanattaki yeri hakkında bilgi. Işık Gölge (Chiaroscuro); Işık Göl...
Işık gölge (Chiaroscuro) tekniği nedir? Işık gölge tekniğinin özellikleri, sanattaki yeri hakkında bilgi.
Işık Gölge (Chiaroscuro);
Işık Gölge; İtalyanca chiaroscuro (chiaro: “ışık”, oscuro: “gölge”), görsel sanatlarda ışığı ve gölgeyi rengin kullanımından bağımsız olarak göstermek için kullanılan tekniktir. Işık-gölgeyi en etkili biçimde 15. yüzyılın sonlarında “Müneccim Kralların Tapınması” (1481, Uffizi Galerisi, Floransa) gibi resimleriyle Leonardo da Vinci kullandı. Ağaç baskıda ise ilk kez 16. yüzyılda İtalya’da, baskı ustası Ugo da Carpi’nin uyguladığı sanılmaktadır. Ağaç baskıda ışık ve gölge etkisi, her ton başka bir baskı bloğuyla basılarak elde ediliyordu. Önce en koyu tonla mürekkeplenen ana blok basılıyor, sonra öbür bloklar gittikçe açılan tonlarda mürekkeplenerek ana bloğun sınırlarına uygun biçimde basılıyordu. Baskılar tek bir renkte, çoğunlukla da kahverengi, gri yeşil ya da sepya oluyordu. Suluboya çizimlerin taklit edildiği bu yöntem, ayrıca resim çoğaltmada da ucuz bir yol olarak yaygınlık kazanmıştı.
17. yüzyılın sonlarında ağaç baskılarda ışık-gölge uygulaması azaldıkça bu sözcük, resim, çizim, aside yedirme baskı gibi türlerde ışıktan gölgeye geçişi anlatmak için kullanılmaya başladı. Böylece, önceleri tek renkli yapıtlarda kullanılan bir tekniği anlatan ışık-gölge sözcüğü sanat yapıtlarındaki ton düzenlemelerine ilişkin genel bir yaklaşımı belirtir hale geldi. Caravaggio’nun etkisindeki 17. yüzyıl İtalyan sanatçılarının yapıtlarında görülen, ışık-gölge karşıtlığının daha dramatik bir biçimine de tenebrizm dendi.
Bu tekniği çizimlerinde, resimlerinde ve aside yedirme baskılarında olağanüstü bir etki yaratacak biçimde kullanan Rembrandt ışık-gölgenin en önde gelen ustalarından biriydi. Işık-gölge romantik dönem sanatçıları arasında da çok yaygındı. Romantikler özellikle duygusal etkiler yaratmak için bu tekniği kullandılar.
YORUMLAR