Rıfat Ilgaz kimdir ve ne yapmıştır? Rıfat Ilgaz hayatı, biyografisi, eserleri, kitapları ve edebi kariyeri hakkında bilgi. Rıfat Ilgaz Rıfat...
Rıfat Ilgaz kimdir ve ne yapmıştır? Rıfat Ilgaz hayatı, biyografisi, eserleri, kitapları ve edebi kariyeri hakkında bilgi.
Rıfat Ilgaz
Rıfat Ilgaz; (d. 24 Nisan 1911, Cide, Kastamonu – ö. 7 Temmuz 1993, İstanbul), şair, romancı, öykü ve mizah yazarıdır. 1940 toplumsal gerçekçi şairler kuşağının önde gelen temsilcilerindendir. Siyasal ve ideolojik sorunları yalın bir biçimde ortaya koymuş, ezilen insanların yaşantılarını öykünmesiz ve gösterişsiz bir dille yansıtmıştır.
İlkokulu Terme’de okuduktan sonra, ortaöğrenimini 1930’da Kastamonu Öğretmen Okulu’nda tamamladı. İlk şiirlerini Kastamonu’da çıkan Nazikler ve Açıksöz dergilerinde yayımladı. Kişisel duyguları dile getiren ölçülü uyaklı bu şiirlerini sonradan kitaplarına almadı. Çeşitli yerlerde ilkokul öğretmenliği yaptıktan (1930-36) sonra Ankara’da Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nü bitirdi (1938). 1938-44 arasında Adapazarı ve İstanbul’da ortaokullarda Türkçe öğretmeni olarak çalıştı. 1944’te yayımladığı Sınıf adlı şiir kitabı nedeniyle tutuklandı. Hapisten çıktıktan sonra bir yıl ortaokul öğretmenliği yaptı, ardından gazeteciliğe başladı. Olgun bir şair olarak üne kavuşmuşken, geçim sıkıntılarının zorlamasıyla mizah yazarlığına yöneldi. Markopaşa dergisinin çıkarılmasına katkıda bulundu; yazı işleri müdürlüğünü yaptı. Adembaba adlı mizah dergisini çıkardı (1952). Ayrıca Dolmuş, Taş, Karikatür, Şaka gibi dönemin ünlü mizah dergilerinde ve Yeni Gazete’de yazılar yazdı. 1953’te çıkardığı Devam (4. bas. 1991) adlı şiir kitabı nedeniyle bir kez daha tutuklandı. Aynı yıllarda çeşitli sanatoryumlarda verem tedavisi gördü. Yazı ve şiirlerinden ötürü yaklaşık beş buçuk yıl hapis yattı. Asıl ününü, Türkiye’deki eğitim düzenini eleştirdiği gerçekçi, ama duygusal yanı da olan Hababam Sınıfı’yla (1959, 1992) kazandı. Çok tutulan ve tekrar tekrar yeni basımları yapılan bu öyküler dizisi tiyatro ve sinemaya da uyarlandı. 1960’tan sonra fıkra ve mizah öykülerini yayımlamayı Vatan, Demokrat İzmir, Yenigün gazetelerinde sürdürdü. Yıldız Karayel (1981, 1991) adlı romanıyla 1982 Madaralı Roman Ödülü’nü ve Orhan Kemal Roman Ödülü’nü kazandı. 1983’te 1937’den beri yayımlanan şiirlerini Bütün Şiirleri adı altında topladı. Şiir, öykü, roman, oyun, anı ve fıkra türünde altmışı aşkın yapıtı vardır.
ÖBÜR ÖNEMLİ YAPITLARI.
Şiir. Yarenlik (1943, 1982), Yaşadıkça (1947, 1990), Üsküdar’da Sabah Oldu (1954, 1991), Soluk Soluğa (1962, 1991), Karakılçık (1969), Uzak Değil (1971), Güvercinim Uyur mu? (1974, 1991), Kulağımız Kirişte (1983), Ocak Katırı Alagöz (1987).
Roman. Karadenizin Kıyıcığında (1969, 1989), Karartma Geceleri (1974, 1990), Sarı Yazma (1976, 1990).
Mizah öykü ve roman. Radarın Anahtarı (1957, 1991). Don Kişot İstanbul’da (1957, 1992), Bizim Koğuş (1959), Kesmeli Bunları (1962), Nerede O Eski Usturalar (1962, 1988), Saksağanın Kuyruğu (1962), Şevket Ustanın Kedisi (1965), Geçmişe Mazi (1965, 1992), Altın Ekicisi (1972), Palavra (1972), Tuh Sana (1972), Çatal Matal Kaç Çatal (1972), Bunadı Bu Adam (1972), Keş (1972), Al Atını (1972), Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972, 1991), Sosyal Kadınlar Partisi (1984, 1988), Apartman Çocukları (1984, 1992), Çalış Osman Çiftlik Senin (1984). Çocuk kitabı. Öksüz Civciv (1979, 1992), Bacaksız Kamyon Sürücüsü (1980, 1989), Bacaksız Sigara Kaçakçısı (1980, 1991), Bacaksız Paralı Atlet (1981, 1991). Anı. Yokuş Yukarı (1982, 1992), Biz de Yaşadık (1984), Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986, 1992).
YORUMLAR