Trablusgarp savaşının nedenler, sonuçları ve sonrasında imzalanan Uşi Antlaşması hakkında maddeler halinde kısaca bilgilerin yer aldığı yazı...
Trablusgarp savaşının nedenler, sonuçları ve sonrasında imzalanan Uşi Antlaşması hakkında maddeler halinde kısaca bilgilerin yer aldığı yazımız.
TRABLUSGARP SAVAŞI (1911-1912)
• 1870’de siyasi birliğini tamamlayan İtalya, bu tarihten sonra gelişen sanayisine gerekli ham madde ve pazar ihtiyacını karşılamak için sömürgeciliğe başladı.
• İtalya, Fransa ve İngiltere’nin onayını alarak Osmanlı Devleti’ne 1911’de bir nota verdi ve Trablusgarp’ın kendilerine terk edilmesini istedi. Bu isteği reddedilince, Osmanlı Devleti’ne savaş açarak Trablusgarp’ı işgale başladı.
• Osmanlıların durumu, Akdeniz’de bir deniz savaşı yapmaya elverişli değildi. Karadan asker göndermek de (Mısır, İngiliz işgalinde olduğundan) olanaksızdı. Bu nedenle Trablusgarp’ın savunulması buradaki az sayıda Türk askeri ile yerlilere kaldı.
• Bu arada İstanbul’dan, aralarında Mustafa Kemal ve Enver Bey’in de bulunduğu bir grup subay, Trablus’a gitti. Mustafa Kemal, Derne ve Tobruk’ta İtalyanlara karşı başarılı bir direniş örgütledi.
• İtalyanlar bu direniş karşısında ancak kıyılarda tutunabildiler. Osman Devleti’ni de barışa zorlamak amacıyla Rodos ve On iki Ada’yı işgal ettiler ve Çanakkale korunaklarını bombardıman ettiler.
• Bu durum devam ederken Balkan Savaşı patlak verdi, iki düşmanla birlikte savaşamayacağını anlayan Osmanlı Devleti, İtalyanlarla barış yapmak zorunda kaldı.^
Uşi Antlaşması (1912)
isviçre’nin Uşi kasabasında yapılan Antlaşmaya göre :
1.Osmanlı Devleti, Trablusgarp’ı italya’ya bıraktı.
2. İtalya tarafından işgal edilen On iki Ada, Osmanlılara iade edilecekti.
Önemi
Bu antlaşmayla, Osmanlılar’ın Kuzey Afrika’daki son toprakları da elden çıktı, Ege’deki egemenliği sarsıldı. Ayrıca, Trablusgarp Savaşı’ndan cesaret alan Balkan devletleri Osmanlılara saldırarak Balkan Savaşları’nı başlattılar.
Not : Türk-Yunan Savaşı dolayısıyla adaların Yunanlılar tarafından işgal edileceğinden korkan Osmanlı Devleti, bu adaların Balkan Savaşı sonuçlanıncaya kadar italya’da kalmasına razı oldu.
İtalyanlar, Rodos ve On iki Ada’yı Balkan Savaşları’ndan sonra Osmanlılara geri vermediler ve II. Dünya Savaşı’nın sonlarına kadar ellerinde tuttular.
YORUMLAR