Babür İmparatorluğu : Hindistan’da kurulan büyük Türk devleti (1526-1858). Baba tarafınca Timur’un, ana tarafınca Cengiz Han’ın soyundan gel...
Baba tarafınca Timur’un, ana tarafınca Cengiz Han’ın soyundan gelen Zahirüddin Muhammet Babür, Fergana hükümdarı olduğu süre (1494) on bir yaşlarında bir çocuktu. Bu sebeple saltanat iddiasında bulunan amcasının, dayısının ve daha başkalarına ait hücumuna uğradı. Hepsiyle çarpıştıysa da sonunda tahtından oldu (1501).
taht ardında
Babür bu çarpışmalar içinde pişmiş yürekli, iradeli, ince zekâlı bir adamdı. Yenilgisinden yılmadı, tarafındaki askerleri ile beraber Afganistan’a geçti, büyük bir güçlükle karşılaşmadan Kâbil’i ele geçirdi (1504). Merkezi Kâbil olmak suretiyle minik bir devlet kurdu, Fergana ve Semerkant’-tan kaçıp gelen Türkleri de buralara yerleştirdi. Bir süre eski ülkesini geri alabilmek, egemenliğini Türkistan’a yaymak için savaştıysa da bir netice alamadı. Bunun üstüne gözünü Hindistan’a çevirdi.
Hint padişahı Babür
O zamanlar Hindistan kargaşalık içinde bir ülke, bir ülkeden de öte âdeta bir kıtaydı. Babür bu durumu fırsat bilerek güneye yöneldi. Aslına bakarsanız o sırada Delhi padişahlığı için kendisine başvurmuşlardı. Bu fırsattan yararlanarak Hindistan’a yürüdü, 1524’te Pencap’ı, 1526’da kanlı bir çarpışma sonunda Delhi’yi ele geçirdi. Art arda diğeri büyük şehirleri de ele geçirerek 1528’e kadar Şimal Hindistan’ın fethini tamamladı.
Babür’ün kurduğu imparatorluk 1858’e kadar 332 yıl sürdü. Babür’ün ölümünden sonrasında yerine geçen Hümayun devrinde imparatorluk sarsıntı geçirdiyse de onun oğlu Ekber Şah zamanında en yüksek kudretine ulaştı. Avrupalıların Büyük Moğol İmparatorluğu ismini verdikleri bu büyük Türk-Hint İmparatorluğu Babür ve Ekber şahların attığı sağlam temeller yardımıyla yüzyıllarca yaşadı.
Babürname
Babür, bununla birlikte şairdi. Başından geçenleri, başarılarını ve yenilgilerini bu eserinde anlatmıştır. Türkçenin Çağatay diyeleğinde yazılmış olan Babürname büyük dillerin hepsine çevrilmiştir.
YORUMLAR