behaviorizm çağdaş psikoloji akimlarindan birisi. ingilizce behavior = davraniş kelimesinden yapilmiş bir deyimdir ve türkçeye davraniş - al...
behaviorizm
çağdaş psikoloji akimlarindan birisi. ingilizce behavior = davraniş kelimesinden yapilmiş bir deyimdir ve türkçeye davraniş - alişkanlik ruhbilimi olarak geçmiştir.
behaviorizm, 1912 yilinda amerika da jonh broadus watson (1878.) tarafindan içe bakiş psikolojisi ne bir tepki olarak kurulmuştur,
deneysel psikolojinin kurucusu; olan alman psikologlarindan wilhelm wundt (1832 - 920) tarafindan 1879 da kurulan ilk psikoloji lâboratuari ile psikolojiden ruh tetkikleri atilmiş, onun yerine psikolojinin mevzusu olarak bir tek ruh olaylari alinmiştir. bu şekilde psikolojide bilimsel çalişmalar yapilabilmiştir. fakat sonralari watson, ruh yerine psikolojiye giren şuuru da açik ve seçik bulmamiş, ne olduğu nerede olduğu bilinmeyen bu şeyin psikolojinin mevzusu olamayacağini iddia etmiştir.
watsona gore psikoloji bir bilimse, bir tek elle tutulan, gözle görülen insan davranişlarini incelemelidir.
behavioristlere gore, doğuştan hiçbir bilgi, istidat, kabiliyet, temayül (içgüdü dahil) getirilmez; çocuğun tüm ruhsal etkilerle, kısaca talebe ve alişkanlikla olur. bir çocuğun ressam, hekim, v.s. oluşu yetiştiği çevrenin etkisinden ileri gelir. düşünme dahi bir alişkanliktir; dil, çocuğun bazi şeşlerinin eşya ve vakalarla şartlanmasi sonucunda meydana gelen bir alişkanlik olduğuna gore, insanin bir tür içten konuşmasi olan düşünme de bir alişkanliktir.
ruhsal hayatimizi şartli reflekslerle açiklamağa çalişan, psikolojiden şuuru atip tüm ruhsal olaylari (hayvanlardaki benzer biçimde) birer alişkanliğa bağlayan behaviorizm, psikolojiye pek çok yeni açiklamalar getirmekle birlikte, koyu maddeci ve amprist bir görüş olarak da tenkide uğramiştir.
YORUMLAR