Çocuklarda, bebeklerde besin, gıda alerjisi iyi mi olur? Besin alerjisi emareleri nedir? Besin alerjisi iyi mi geçer, alınacak tedbirler ned...
Çocuklarda, bebeklerde besin, gıda alerjisi iyi mi olur? Besin alerjisi emareleri nedir? Besin alerjisi iyi mi geçer, alınacak tedbirler nedir?
ÇOCUKLARDA GIDA ALERJİSİ
Bir takım besinler, gıda alerjilerine yol açabilir ve “alerji yapıcı” (alerjen) ismi verilen maddelerin belirlenmesi çok güç olabilir. Gıda alerjileri, ailenin tüm üyelerini etkilemeseler de, genellikle aileler içinde görülürler; çoğu zaman de, ailede egzaması ve astımı bulunan kişilerin sayısıyla ilgilidirler.
BELİRTİLER
Gıda alerjilerinin yol açtıkları emareler çok geniş bir yelpazeye yayılır ve söz mevzusu besinin alınmasını izleyen saat içinde ortaya çıkarlar.
Ten. Bir takım ten alerjileri, ten tahrişiyle sonuçlanır. Bu tahriş, kırmızı, kabartılı bir isilikten, el, yüz, boyun, kol ve bacaklarda pullu döküntülü egzamamsı bir duruma kadar, ten üstünde ortasında ufak, ak ve çok kaşıntılı noktalar bulunan kurdeşene kadar, çok türlü biçimlerde ortaya çıkar.
Sindirim sistemi. İshalle beraber mide bozukluğu, bulantı ve kusma, gıda alerjisinin emareleri olabilir. Bu emareler çoğu zaman, alerjiden görevli besinin yenmesini izleyen bir saat içinde belirginleşir, nedenin belirlenmesini ve beslenme rejiminden çıkarılmasını kolaylaştırırlar.
Diğer emareler. Astım genellikle alerjilerden doğar; ama kimi zaman de, gıda alerjileri astımdan mesuldür. Astım oldukça yaygın ve çok sorun verici bir çocukluk periyodu hastalığıdır. Çocuğun göğsünde hırıltı olur; nefes güçleşir; göğsünde sıkışma ağrıları-sancıları hisseder.
Şişmiş dil ve dudaklar da, çoğu zaman gıda alerjisinin belirtisidirler ve sindirim sistemi emarelerinde olduğu benzer biçimde, çoğu zaman, alerjiye neden olan besinin kolayca belirlenmesini sağlarlar.
Migren (yarım başağrısı) tipi başağrılarının çoğuna, alerji tepkilerinin yol açmış olduğu düşünülmektedir; ama bu ağrılar-sancılar, çocuklardan çok erişkinlerde görülür.
Günümüzde pek çok uzman, davranış sorunlarının, bilhassa de çok fazla hareketliliğin, beslenme rejimindeki bir takım besinlere tepkiden kaynaklandığını düşünmektedir; bununla beraber, kati olarak tanımlamak gerekirse, bu tür şeyler alerji tepkileri olmayabilir.
NEDENLER
Alerji, normalde herhangi bir ziyanı bulunmayan bir maddeye duyarlılıktır. Alerjiye neden olan bu maddeye “alerji yapıcı” denir. Besinler içinde en yaygın alerji yapıcılar yumurta, inek sütü, balık, bilhassa de kabuklu deniz ürünleridir.
Alerji yapıcı besinler, kan dolaşımına emildiklerinden, bedenin herhangi bir kısmında tepki uyandırabilirler. Evladınız gıda alerjisinden etkileniyorsa, alerjiye hangi besinin yol açtığını belirlemenin güçlüğü bundan doğar. Dilde ve dudaklarda şişme ya da sindirim bozuklukları şeklinde belirti-lerse, bu tepkilere neden olan besinlerin daha kolay belirlenmesine destek sağlar.
ALERJİ TEPKİLERİ
Alerji tepkisi, bedenin müdafa düzeneğinin, aslına bakarsak zararsız olması ihtiyaç duyulan maddelere karşı, antikorlar üretmeye çalışmasının sonucudur; antikorlar da bir takım hücrelerin histamin salgılamasına neden olur. Alerji emarelerini uyaran etken, bedenin kendi ürettiği bu histamindir.
Normalde bedenin, tehlikeli bir yabancı protein ile tehlikesiz olanı birbirlerinden ayırt etme kabiliyeti vardır. Buna karşılık, alerjili bir kişide, zararsız bir proteine, zararlıymış benzer biçimde, antikorlar üretilmesinin sebebi hemen hemen aydınlatılamamıştır.
Bir bebeğin memeden ya da biberondan kesilmesiyle beraber, beslenme rejimi içinde bir çok değişik öğelerin yer almaya başlaması sebebiyle, bir alerji tepkisini başlatan gıda maddesini edinmek çok güç olabilir. Beslenme rejimindeki besinlerin çoğunun çıkartılmasıyla, sonrasında tekrardan tek tek eklenmesiyle nedenin araştırılması (eliminasyon yöntemi), alerjiye neden olan besini belirlemenin en güvenli yoludur.
Ilk başlarda, içinde genellikle belli bir miktar su, tek sebze (çoğu zaman patates) ve tek et (çoğu zaman kuzu eti) bulunan çok kolay bir yiyecek verilir. Bu beslenme rejimi esnasında çocukta hiçbir alerji emaresi görülmezse, önceki alerjisine, kısa süre önce almış olduğu gıdalardan birinin yol açmış olması olasılığı yüksektir.
Bundan sonrasında, beslenme rejimine değişik besinler, tek tek ve az az katılır; herhangi bir alerji emaresi ortaya çıkarsa, kaydedilir.
Bu yöntemin bir başka uygulaması da, gıda alerjisine yol açma olasılığı en yüksek buğday, inek sütü benzer biçimde besinlerin, beslenme rejiminden teker teker çıkarılması ve sonuçların kaydedilme-sidir. Günümüzde genellikle, sorunlu maddeler gıda boyaları ve gıda katkı maddeleridir. Bu nedenle bebeklerde ve çocuklarda gıda alerjisinden kuşkulanılırsa, belirtilerin azalıp azalmayacağını seyretmek için, bir süre katkısız, taze gıda maddeleriyle beslenmeleri yararlı olabilir.
ALERJİ UYARICI TEST
Günümüzde uzmanlar, alerjiden görevli besinin teşhisini hızlandırmak için, “alerji uyarıcı kontrol” (provokasyon testi) ismi verilen bir testten de yararlanmaktadırlar. Bu testte, alerjiye yol açmış olduğu fikredilen besinin, koruyucu etkenler içeren zayıf bir çözeltisi, dil altına iğneyle verilir ya da dilin üzerine damlatılır: Belirtilerin ortaya çıkmasının uyarılıp uyarılmadığı gözlemleni1″.
TEDAVİ
Gıda alerjilerinin, soruna neden olan besini çocuğa vermemek haricinde etkili bir tedavisi yoktur. Bu nedenle anne-babaların, gıdaları özenle seçmeleri, ambalajlı besinlerin içerdikleri maddeleri denetlemek için paketlerde ve etiketlerde yazılı olanları özenle okumaları, kullanım tarihlerine dikkat etmeleri gerekir.
YORUMLAR