Kalahari Çölü Kalahari Çölü (İng : Kalahari Desert), Afrika'nın Güneyinde, 22° ile 28° Güney enlemleri, 19° ile 24° Doğu boyl...
Kalahari Çölü
Kalahari Çölü (İng : Kalahari Desert), Afrika'nın Güneyinde, 22° ile 28° Güney enlemleri, 19° ile 24° Doğu boylamları arasında yer alan yarı çöl plato alanı. Bölgenin yüzölçümü 900.000 km²'ye kadar varır. Kalahari ismi genelde Botsvana'nın batı kısmına denilmekte olup çöl Botsvana'nın büyük bir kısmı ile Namibya ve Güney Afrika'nın bazı kesimlerini kaplar.
Bölge geniş otlaklıklar, çalı ve ağaçlıklar ihtiva etmesine rağmen, yağış az olduğundan dolayı çöl denilmiştir. Bölgenin çok az bir kısmı bütün mevsimlerde çöl özelliği gösterir. Yıllık yağışlar kuzeydoğuda 600 mm'den Güneybatıda 130 mm'ye kadar değişiklik gösterir. Çok az yağış almasının sebebi, doğu doğrultusunda uzanan dağ sıralarının Hint Okyanusundan esen nemli rüzgarların etkisini azaltmasıdır. Bu dağların ortalama yüksekliği 900 ila 1200 m arasında değişir. Vadilerde antilop sürüsü, fil dahil birçok tropik bölge hayvanı bulunur ve serbestçe dolaşırlar. Toprak genelde kızıl renkli yumuşak kumlu olup, eski nehirlerin getirdiği alüvyonlar bulunur. Bu alüvyonlar sıcakta sertleşerek yağan yağmurlardan göletler meydana getirirler.
Sebzeler yağış durumuna göre yüksek ormanlardan alçak bölgelere doğru değişir. Çok miktarda sebze yetiştiği gibi, bunlardan kavun, karpuz ve patates bol miktarda ekilir. Bölgede bulunan otlaklardaki otların çok olması, bunların çok iyi bir hayvan yemi olmasını sağlamaktadır.
Bölgenin kıyılarına Bantu kabileleri yerleşmiş olmasına rağmen, buranın asıl sakinleri çölde yarı göçebe olarak yaşayan Boşimanlar (Bushmen) denilen, 2000 civarındaki sarı derili ormancılardır. Avcılık ve inşaatçılık gibi mesleklerle geçinirler. Bölgenin güneybatısı Kalahari Gemsboh Milli Parkı olup, 20.720 km² yer kaplamaktadır. Bu bölgedeki milli parkta nesli tükenmekte olan hayvanların bakımı ve korunması ülke tarafından kurulmuş olan milli park görevlileri tarafından sağlanmaktadır.
Kalahari Çölü (İng : Kalahari Desert), Afrika'nın Güneyinde, 22° ile 28° Güney enlemleri, 19° ile 24° Doğu boylamları arasında yer alan yarı çöl plato alanı. Bölgenin yüzölçümü 900.000 km²'ye kadar varır. Kalahari ismi genelde Botsvana'nın batı kısmına denilmekte olup çöl Botsvana'nın büyük bir kısmı ile Namibya ve Güney Afrika'nın bazı kesimlerini kaplar.
Bölge geniş otlaklıklar, çalı ve ağaçlıklar ihtiva etmesine rağmen, yağış az olduğundan dolayı çöl denilmiştir. Bölgenin çok az bir kısmı bütün mevsimlerde çöl özelliği gösterir. Yıllık yağışlar kuzeydoğuda 600 mm'den Güneybatıda 130 mm'ye kadar değişiklik gösterir. Çok az yağış almasının sebebi, doğu doğrultusunda uzanan dağ sıralarının Hint Okyanusundan esen nemli rüzgarların etkisini azaltmasıdır. Bu dağların ortalama yüksekliği 900 ila 1200 m arasında değişir. Vadilerde antilop sürüsü, fil dahil birçok tropik bölge hayvanı bulunur ve serbestçe dolaşırlar. Toprak genelde kızıl renkli yumuşak kumlu olup, eski nehirlerin getirdiği alüvyonlar bulunur. Bu alüvyonlar sıcakta sertleşerek yağan yağmurlardan göletler meydana getirirler.
Sebzeler yağış durumuna göre yüksek ormanlardan alçak bölgelere doğru değişir. Çok miktarda sebze yetiştiği gibi, bunlardan kavun, karpuz ve patates bol miktarda ekilir. Bölgede bulunan otlaklardaki otların çok olması, bunların çok iyi bir hayvan yemi olmasını sağlamaktadır.
Bölgenin kıyılarına Bantu kabileleri yerleşmiş olmasına rağmen, buranın asıl sakinleri çölde yarı göçebe olarak yaşayan Boşimanlar (Bushmen) denilen, 2000 civarındaki sarı derili ormancılardır. Avcılık ve inşaatçılık gibi mesleklerle geçinirler. Bölgenin güneybatısı Kalahari Gemsboh Milli Parkı olup, 20.720 km² yer kaplamaktadır. Bu bölgedeki milli parkta nesli tükenmekte olan hayvanların bakımı ve korunması ülke tarafından kurulmuş olan milli park görevlileri tarafından sağlanmaktadır.
Çöller - Necef Çölü
Çöller - Kebir Çölü (Büyük Tuz Çölü)
Çöller - Black Rock Çölü (Kara Kaya Çölü)
Kalahari Çölü
Temel Britannica
Kalahari Çölü, Afrika'nın güney kesiÂminde, 260.000 km²'den fazla bir alanı kaplar. Botsvana'nın büyük bir bölümünü içine alır. Güneyde Oranj Irmağı, doğuda Transvaal ve Zimbabve yaylalarıyla çevrilidir. Batıda Namib Çölü'yle birleşerek Atlas Okyanusu kıyıÂsına uzanır.
Kalahari kumluk olmakla birlikte tam anlaÂmıyla bir çöl değildir. Ağaç, bodur çalı ve uzun otlardan oluşan yaygın bir bitki örtüsüne sahiptir. Bölgede yaşayan başlıca hayvanlar zürafa, zebra, antilop ve fildir. Yağışlar düÂzensiz, gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok yüksektir. Kalahari'de yaşayan canlılar kurak dönemlerde su gereksinimlerini yumrulu bitkilerle karşılarlar.
Kalahari'de nüfusun büyük bir bölümünü oluşturan Bantu, Buşman (San) ve Hotanto (Koikoi) toplulukları küçük köylerde ya da göçebe olarak yaşarlar; koyun, keçi, sığır besleyerek ya da avcılık ve toplayıcılıkla geçinirler. Ayrıca yörede çiftçilikle geçinen, az sayıda Avrupalı yaşar. Büyük yerleşim bölgeleri arasında düzenli bir ulaşım ağı bulunmakla birlikte yollar kesintili ve yeterÂsizdir.
Temel Britannica
Kalahari kumluk olmakla birlikte tam anlaÂmıyla bir çöl değildir. Ağaç, bodur çalı ve uzun otlardan oluşan yaygın bir bitki örtüsüne sahiptir. Bölgede yaşayan başlıca hayvanlar zürafa, zebra, antilop ve fildir. Yağışlar düÂzensiz, gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok yüksektir. Kalahari'de yaşayan canlılar kurak dönemlerde su gereksinimlerini yumrulu bitkilerle karşılarlar.
Kalahari'de nüfusun büyük bir bölümünü oluşturan Bantu, Buşman (San) ve Hotanto (Koikoi) toplulukları küçük köylerde ya da göçebe olarak yaşarlar; koyun, keçi, sığır besleyerek ya da avcılık ve toplayıcılıkla geçinirler. Ayrıca yörede çiftçilikle geçinen, az sayıda Avrupalı yaşar. Büyük yerleşim bölgeleri arasında düzenli bir ulaşım ağı bulunmakla birlikte yollar kesintili ve yeterÂsizdir.
Kalahari Çölü
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Güney Afrika'da yarı çöl plato alanı. Zambezi ve Orange Irmakları arasındadır. Büyük kısmı Botswana'da kalır. 900-1.200 m. yüksekliktedir. Sürekli akarsulardan yoksun olan Kalahari'nin alanı 310.800 km2dir. Yalnız Ngami Gölü'ne karışan Okavango Irmağı, bir miktar su taşır. Çölde 150.000 yarı-göçebe Boşiman yaşar. Değişik türde hayvanların bulunduğu Kalahari, 1849'da David Livingston ve William C. Oswell tarafından incelenmiştir.
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Güney Afrika'da yarı çöl plato alanı. Zambezi ve Orange Irmakları arasındadır. Büyük kısmı Botswana'da kalır. 900-1.200 m. yüksekliktedir. Sürekli akarsulardan yoksun olan Kalahari'nin alanı 310.800 km2dir. Yalnız Ngami Gölü'ne karışan Okavango Irmağı, bir miktar su taşır. Çölde 150.000 yarı-göçebe Boşiman yaşar. Değişik türde hayvanların bulunduğu Kalahari, 1849'da David Livingston ve William C. Oswell tarafından incelenmiştir.
Çöller - Necef Çölü
Çöller - Kebir Çölü (Büyük Tuz Çölü)
Çöller - Black Rock Çölü (Kara Kaya Çölü)
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR