Tümcede Belirsizlik Bulunması Tümcede belirsizlik var ise, o tümce iyi bir tümce deği dir. Bu belirsizlik ne olursa olsun giderilmelidir. Me...
Tümcede Belirsizlik Bulunması
Tümcede belirsizlik var ise, o tümce iyi bir tümce değidir. Bu belirsizlik ne olursa olsun giderilmelidir.
Mesela;
"Geleceğini babamdan öğrendim."
cümlesinde "geleceğini" sözü belirsizdir. Çünkü geleceği belirgin değildir. "Onun geleceği" de olabilir; senin geleceğin" de olabilir. Bu belirsizlik giderilme sözcüğün kime ait olduğu belirginleştirilmelidir.
ÖRNEK 1
Aşağıdakilerin hangisinde mana belirsizliğin dermek için cümlenin başına kişi zamiri getir gerekir?
A) Adana'ya yerleştiklerini duydum.
B) Yeni aldığın elbiseyi çok beğendim.
C) Önerdiğin romanı hemen hemen okuyamadım.
D) Yarışmada birinci olduğuna sevindim.
E) Sınava İstanbul’da girmek isterim.
(1991 -ÖYS)
ÇÖZÜM
Mana belirsizliğinin olduğu seçenek D'dir. Çünkü burada kimin birinci olduğu belirgin değildir. Tümce "Senin birinci olduğuna sevindim." şeklinde de olur "Onun birinci olduğuna sevindim." şeklinde de. Öyleyse birinci olan kimse onu karşılayan kişi zamiri cümlenin başıÂna getirilmelidir.
Yanıt D
Kimi zaman de bu belirsizlik noktalama işaretleriyle giderilir.
Mesela;
“Yaşlı evine doğru ağır adımlarla ilerledi."
cümlesinde ilerleyen kişinin "yaşlı" olduğu bellidir. AnÂlak burada "ev" sözcüğünün eskiliği de vurgulanmış olabilir. Bu durumu önlemek için "yaşlı" sözünden sonrasında virÂgül getirilmelidir.
ÖRNEK2
“Genç saçlarına ak düşmemiş, şiirimize, hikayeciliğimize taptaze bir hava getiren isimlerdi bu saydıklarım."
Bu tümcede hangi sözcükten sonrasında virgül (,) konursa mana karışıklığı giderilmiş olur?
A) genç B) saçlarına C) hikayeciliğimize D) getiren E) bu
(1982 - ÖSS)
ÇÖZÜM
Tümcede virgül "genç" sözünden derhal sonrasında konmalıdır. Çünkü virgül olmadığında, sanki genç olan saçlarmış benzer biçimde bir mana geliyor. Bu durumu virgülle önleyip genç olanın "adlar" bulunduğunu belirginleştirebiliriz.
Yanıt A
YORUMLAR