Gömü Temel Britannica Alıntı TDK Gömü isim (defi:ne) Arapça def³ne Toprak altına gömülerek saklanmış para ya da kıym...
Gömü
Temel Britannica
Gömü, toprağın altında ya da gizli saklı bir yerde saklanmış olarak bulunan ve sahibi olmayan altın, gümüş eşya ya da madeni paralara verilen addır. Dünyanın çeşitli yerlerinde Eski Yunan, Roma, Bizans ya da Vikingler' den kalma birçok gömü bulunmuştur.
Tarlasını devam eden bir köylü ya da temel kazan bir yapı işçisi tarafınca, çoğu zaman tesadüf sonucu bulunan defineler bir çok kimseyi heveslendirir. Düşlerindeki defineyi bulmak amacıyla insanoğlu ellerinde avuçlarında ne var ise bu işe harcayıp, yollara düşer.
Türkiye'de de gömü arayıcılarının sayısı oldukça yüksektir. Bundan dolayı gömü arayıcı-lığı yasaya bağlanmıştır. Gömü aramak isteÂyen bir dilekçeyle en yakın müzeye ya da yetkili kuruluşa başvurur. Harita üstünde definenin yerini belirtir. İzin belgesi verilirse, gömü arayıcının yanma bir jandarma, bir arkeoloji uzmanı ve bir de mali görevli katılır. Arkeoloji uzmanının görevi eski bir kalıntının ortaya çıkması durumunda, zarar görmesini önlemektir. Maliyeci definenin kıymetini sapÂtamakla, jandarma ise çalma girişimine karşı defineyi korumakla görevlidir. Ne var ki, bu şeklinde araştırmaların sonu bir çok vakit düş kırıklığıyla biter. Fakat düzmece haritalardan yola Çıkarak yeni definelerin peşine düşenler ekÂsik olmaz.
Bulunan defineyi yetkililere bildirmek yalÂnızca maddi kıymet açısından değil; arkeologÂların buluntunun ilişkin olduğu döneme ilişkin bilgi edinmeleri açısından da lüzumlu ve yerinÂde bir davranıştır.
Türkiye'deki yasalara nazaran, gömü kabul eden şahıs üç gün içinde en yakın müzeye ya da resmi kuruluşa durumu bildirmek zorundadır. Definenin müzeye teslimi sağlandıktan sonrasında bir komisyon kurulur. Bulana buluntuların değerine nazaran bir ödül verilir. Bu ödülün kıymeti definenin yarısı kadar olabilir. Ne var ki, birçok uygarlığın beşiği olan Anadolu'da bulunan varlıklı defineler aracılar tarafınca yabancı ülkelere kaçırılmaktadır. Antalya dolaylaÂrında Kumluca'da bir köylü kadının 1960'larda bulmuş olduğu İS 6. yüzyıla ilişkin Bizans döneminden kalma kıymetli gümüş eşya bugün Washington'da, Dumbarton Oaks BiÂzans Tetkikleri Enstitüsü ve Müzesi'ndedir. Gene Antalya Körfezi'nin batısında, Elmalı' da İÖ 6. yüzyıldan kalma gömü ilkin İsviçre' ye kaçırılmış, ondan sonra ABD'de ortaya çıkmıştır. Bir kısmı geri alınan definenin tamamının geri verilmesi için 1984'ten beri Türkiye ile ABD içinde yazışmalar sürmekÂtedir.
ABD'de bulunan defineler kamu malı sayıÂlır. Fakat uygulamada, çoğu zaman gömü buÂlan kişiye verilir. İngiltere ve İskoçya'da bulunan defineler devletin olur. Defineyi kabul eden şahıs bu durumu en yakın yetkiliye bildirmek zorundadır; yoksa kabahat işlemiş sayıÂlır. Fransa'da ise yasalara nazaran, definenin yarısı bulana, diğer yarısı da bulunmuş olduğu yerin sahibine verilir. Diğeri Avrupa devletlerinde de buna benzer uygulamalar yürürlüktedir.
Temel Britannica
Tarlasını devam eden bir köylü ya da temel kazan bir yapı işçisi tarafınca, çoğu zaman tesadüf sonucu bulunan defineler bir çok kimseyi heveslendirir. Düşlerindeki defineyi bulmak amacıyla insanoğlu ellerinde avuçlarında ne var ise bu işe harcayıp, yollara düşer.
Türkiye'de de gömü arayıcılarının sayısı oldukça yüksektir. Bundan dolayı gömü arayıcı-lığı yasaya bağlanmıştır. Gömü aramak isteÂyen bir dilekçeyle en yakın müzeye ya da yetkili kuruluşa başvurur. Harita üstünde definenin yerini belirtir. İzin belgesi verilirse, gömü arayıcının yanma bir jandarma, bir arkeoloji uzmanı ve bir de mali görevli katılır. Arkeoloji uzmanının görevi eski bir kalıntının ortaya çıkması durumunda, zarar görmesini önlemektir. Maliyeci definenin kıymetini sapÂtamakla, jandarma ise çalma girişimine karşı defineyi korumakla görevlidir. Ne var ki, bu şeklinde araştırmaların sonu bir çok vakit düş kırıklığıyla biter. Fakat düzmece haritalardan yola Çıkarak yeni definelerin peşine düşenler ekÂsik olmaz.
Bulunan defineyi yetkililere bildirmek yalÂnızca maddi kıymet açısından değil; arkeologÂların buluntunun ilişkin olduğu döneme ilişkin bilgi edinmeleri açısından da lüzumlu ve yerinÂde bir davranıştır.
Türkiye'deki yasalara nazaran, gömü kabul eden şahıs üç gün içinde en yakın müzeye ya da resmi kuruluşa durumu bildirmek zorundadır. Definenin müzeye teslimi sağlandıktan sonrasında bir komisyon kurulur. Bulana buluntuların değerine nazaran bir ödül verilir. Bu ödülün kıymeti definenin yarısı kadar olabilir. Ne var ki, birçok uygarlığın beşiği olan Anadolu'da bulunan varlıklı defineler aracılar tarafınca yabancı ülkelere kaçırılmaktadır. Antalya dolaylaÂrında Kumluca'da bir köylü kadının 1960'larda bulmuş olduğu İS 6. yüzyıla ilişkin Bizans döneminden kalma kıymetli gümüş eşya bugün Washington'da, Dumbarton Oaks BiÂzans Tetkikleri Enstitüsü ve Müzesi'ndedir. Gene Antalya Körfezi'nin batısında, Elmalı' da İÖ 6. yüzyıldan kalma gömü ilkin İsviçre' ye kaçırılmış, ondan sonra ABD'de ortaya çıkmıştır. Bir kısmı geri alınan definenin tamamının geri verilmesi için 1984'ten beri Türkiye ile ABD içinde yazışmalar sürmekÂtedir.
ABD'de bulunan defineler kamu malı sayıÂlır. Fakat uygulamada, çoğu zaman gömü buÂlan kişiye verilir. İngiltere ve İskoçya'da bulunan defineler devletin olur. Defineyi kabul eden şahıs bu durumu en yakın yetkiliye bildirmek zorundadır; yoksa kabahat işlemiş sayıÂlır. Fransa'da ise yasalara nazaran, definenin yarısı bulana, diğer yarısı da bulunmuş olduğu yerin sahibine verilir. Diğeri Avrupa devletlerinde de buna benzer uygulamalar yürürlüktedir.
YORUMLAR